Klimayla serinlerken sağlığınızdan olmayın!

Artan sıcaklarla kullanımı kaçınılmaz hale gelen, ortam konforu sağlayan klimalar, bilinçli kullanılmadığında akciğer enfeksiyonundan kalp krizine kadar çeşitli risklere sebep olabiliyor.

Bakımı yapılmayan filtreleri temizlenmeyen klimalar bakteri oluşumunu artırırken, aşırı sıcak ortamdan klimayla aşırı soğutulmuş bir ortama geçmek kalp krizine neden oluyor.

Uzmanlar, kirli klimanın oluşturduğu bakterilerin kemoterapi tedavisi görenler ile kronik böbrek ve akciğer rahatsızlığı bulunan hastalar için tehlike oluşturduğuna dikkat çekerek, temizlenen klimanın ise faturalarda tasarruf sağladığını vurguladı. Uzmanlar ayrıca, otel ve hastane çalışanlarını da uyarılarda bulundu.

Yanlış klima kullanımı ölüme kadar götürüyor

Yaz aylarında artan klima kullanımı hastalıkları da beraberinde getiriyor. Yükselen sıcaklıklar evlerde ve iş yerlerinde klima kullanımının artmasına neden olurken, klimanın sağlığa etkisi ve doğru kullanımı hakkında uzmanlar uyarıda bulundu.

Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Hülya Bayiz, temizlenmeyen klimanın ürettiği bakteri ve küf mantarlarının solunum yoluyla insan vücudunda ciddi hastalıklara neden olabileceğine dikkat çekti. Bazı bakterilerin ölüme bile neden olabileceğini işaret eden Bayiz, şeker ve kemoterapi tedavisi gören hastaların dikkat etmesi gerektiğini, hastane ve otel çalışanlarının ise risk grubunda olduğunu vurguladı.

“Otel ve hastane çalışanları risk altında”

Klimanın ürettiği bakterilerin solunmasının hafif soğuk algınlığı ateş, halsizlik, baş ağrısı, grip gibi hastalıklardan ciddi solunumsal enfeksiyonlara kadar uzanan yelpazede hastalıklara neden olabileceğini anlatan Bayiz şunları söyledi: “Bunların en ciddisi ve nadir görülen ancak öldürme potansiyeli olan lejyoner hastalığıdır. Lejyonella bakterisi enfeksiyondan sorumludur. Bu bakteri, klimaların filtre sistemlerinde, uygun nem ve ısıda çoğalıp buralardan ortam havasına dağılmaktadır.

Salgınlar, sıklıkla otel ve hastanelerde olmakla birlikte, tek tek vakalar da bildirilmiştir. Büyük otel ile iş yerlerinde, havalandırma işçileri ve sağlık personeli riskli gruplar arasında. Bakteri alan kişinin vücut direnci de hastalığın oluşmasında önem taşır. Şeker, kemoterapi, kronik böbrek ve akciğer hastalarında bu oluşum daha yüksek oranlardadır"

Hastalığın komaya ve ölüme neden olabileceğinin altını çizen Dr. Hülya Bayiz, “Bu hastalarda; akciğere ait şikayetler ön planda değildir. Yaygın kas ve eklem ağrıları, baş ağrısı, huzursuzluk ve ateş ön plandadır.

Bunun yanı sıra, başlangıçta kuru öksürük, bulantı, kusma, ishal gibi sindirim sistemi bulguları da yaygındır. Buna ek olarak konsantrasyon bozukluğu hatta koma bile olabilir” diye konuştu.

Zatürreye sebep olabilir

Göğüs Hastalıkları Bölümü'nden Dr. Necla Songür, klima yoluyla bulaşan 'lejyoner hastalığı'nın zatürre gibi ciddi üst solunum yolu sorunlarına yol açabildiğini,mutlaka klima bakımı yapılması gerektiğini kaydetti.

Songür, sıcak havalarda oda ısısını düşürerek konforlu bir ortam oluşturmak için kullanılan klimaların aynı zamanda hava yolu ile bulaşan mikroorganizmaların kaynağı olabildiğini söyledi. Klima yoluyla bulaşan ve klima hastalığı olarak bilinen 'lejyoner hastalığı'nın zatürre gibi ciddi üst solunum yolu sorunlarına yol açabildiğini belirten Songür, "Ortamlarda bulunan klimaların eğer hijyeni ve temizliği iyi yapılmazsa, 'lejyonella' adı verilen bir bakteri üremektedir.

Akarsu, nehir, göl, sauna, hamam, jakuzi, fıskiye, havuz, duş başlığı gibi sulu ve nemli ortamlarda ya da klimalarda üreyen bu bakteri, solunum yoluyla bulaşmaktadır. Her gün karşılaşılan bu bakteri, bağışıklık sistemi güçlü olmayan kişilerde, ilk olarak üst solunum yolu hastalığı olarak kendini gösterir, tedavi edilmediğinde de akciğere yerleşerek zatürreye sebep olabilir" dedi.

Klimayı karşınıza almayın

Aşırı sıcaklarda güneşe maruz kalmak kadar klima karşısında oturmak da sağlığa zararlı. Uzmanlar, çok sıcak ortamdan birden soğuk ortama girilmesinin kalp krizine veya tansiyon yüksekliğine yol açabileceğini ifade ediyor. Prof. Dr. Merih Kutlu, “Klima karşısında oturulmamalı, ortam sıcaklığı 25 derece civarında olmalı” dedi.

Kutlu, çok sıcak ortamdan birden soğuk ortama girilmesinin damarlarda büzüşme yaparak kalp krizine veya tansiyon yüksekliğine yol açabileceğini belirterek, bu nedenle kalp hastalarının klimanın karşısında oturmaması, ortam sıcaklığının 25 derece civarında olması gerektiğini söyledi.

Daha önce kalp rahatsızlığını bilmeyen hastaların da olduğunu belirten Kutlu, şu ifadeleri kullandı: "Bazen öyle hastalar oluyor ki daha önceden kalp hastalığı olduğunu bilmiyor, sıcak havalarda kalp krizi geçirerek acil servislere başvuruyorlar. Ne yazık ki gizli kalp hastalığı olan kişileri önceden belirlemek mümkün değil. Bu nedenle sıcak ve nemli havalarda saat 11.00-16.00 arasında, güneşin dik geldiği saatlerde sokağa çıkmamak lazım. Eğer sokağa çıkacaksak mutlaka şapka ve güneş gözlüğüyle ya da şemsiyeyle kendimizi korumamız lazım. Bu önlemler sıcak ve nemli havalarda hepimiz için geçerli aslında."

“Kirli klima faturayı arttırıyor”

Klimanın çalışma sıklığına bağlı olarak senede en az 1 kez filtresinin değiştirilmesi gerektiğine dikkat çeken Enerji Sistemleri Mühendisliği Öğretim Üyesi Dr. Canan Acar ise klimaların filtre değişiminin yıl içerisinde mutlaka yapılması gerektiğini aktardı.

Değişimin ihmal edilmesi durumunda kirlenen filtrenin klimada hava akışının azalmasına veya ünitede donma sorunlarına neden olabileceğini dile getiren Acar, kir filtreli bir klimanın ise faturada yüzde 5 ile 15 arasında bir artışa neden olabileceğine vurgu yaptı

 “Filtreyi kimyasal ürünlerle temizlemeyin”

Klima temizliği hakkında önerilerde bulunan Canan Acar, “Filtre değiştirmemek klimanın ömrünü kısaltır. Klima kapağını açtıktan sonra filtreleri görebilirsiniz. Kiri ve tozu tutan bu filtrelerdir. Filtreleri çıkardıktan sonra tozunu soğuk suyun altında akıtabilirsiniz.

Burada dikkat edilmesi gereken nokta, filtre temizliğinde herhangi bir sabun ya da deterjan gibi kimyasal temizlik ürünleri kullanılmaması gerektiğidir. Bunun nedeni, deterjan veya sabun gibi ürünler filtre yüzeyine zarar verebilir ve klimanın üflediği hava aracılığıyla solunum yollarınıza karışabilir, sağlık açısından istenmeyen durumlara yol açabilir” dedi.