Açık Hava Mescidleri: EİDGÂH - 2

‘Eidgâh’ veya ‘Idgah’, İslâm kültüründe, ‘şehir dışında açık bir alanda bayram namazını eda etmek için toplanılan yer’ anlamında kullanılır.

Peygamber (SAS) Efendimiz, bayram namazını ve bayramlaşmaları Medine'nin eteklerinde Mescid-i Nebevî'den yaklaşık 500 mt. uzaklıktaki eidgâhta eda ederdi. İlk eidgâh Medine’de bulunmaktadır.

İnsanların bayram günü sabah erken vakitte dualar için toplandıkları bu açık alanlar, günümüzde başta Güney Asya ülkeleri olmak üzere birçok Müslüman nüfusu olan ülkede halen kullanılmaktadır.

Özellikle bayram namazında toplanılan bu ibadet yerleri halen Bangladeş, Pakistan ve Hindistan’da birçok yerde mevcuttur. Bangladeş’de Gor-E-Shahid ve Sholakia şehirlerinde eidgâhlar, Ramazan ve Kurban Bayramına özel olarak hazırlanır. 

Bangladeş -  Dinajpur 

Hindistan Haydarabad’daki Qutub Shahi Türbeleri’ndeki eidgâh 400 sene önce yapılmış, en son 2015 yılında restore edilmiş ve kullanıma açılmıştır. 

Hindistan - Qutub Shahi

Afganistan’ın Kabil şehrinde ülkenin en büyük ikinci camii olan Idgah Camii, kapalı mescidin yanında büyük bir namazgâha da sahiptir. 

Afganistan - Idgah

Güney Asya’nın tarihinde önemli yeri olan eidgâhların bazıları koruma altına alınıp, aynı zamanda tarihi eser olarak ziyarete açılmıştır.

Asya kıtasında Filipinler ve Endonezya’da bayram namazı öncesi bazı alanlar özel hazırlıklarla namazgâh haline getirilir, cemaat burada bayram namazını kılar.

Filipinler’in başkenti Manila’da camiilerin yanı sıra spor sahası, milli park gibi açık ve geniş alanlar; Endonezya’da ise geniş açık alanlar, sahiller namaz öncesi hazırlanarak, taşınabilir minberlerle namaz ve bayramlaşmak için hazırlanır. Eidgâhlar diğer Müslüman ülkelerde de yaygındır.

Endonezya – Cianjur Meydanı

Güney Afrika’da halen başkent Pretoria olmak üzere Lenasia, Northcliff gibi bir çok şehirde açık alanlarda halk bayram namazını kılmaktadır. Güney Afrikalı Müslümanlara sorulduğunda namazgâhlarda kılınan bayram namazının, yaygın bir âdet olduğu anlaşılır. Fas’ın Fez şehrinde ise 17. yüzyıldan kalan namazgâhda hala bayram namazları kılınır. 

Türkiye’de de ibadete açık olan sayısız namazgâh mevcuttur. Gümüşhane’deki Kadırga Yaylası Namazgâhı, ilk Cuma namazını Fatih Sultan Mehmet’in kıldırmasıyla halk arasında ünlenmiştir. Yaz aylarında yaylaya gelen ziyaretçilerin, Cuma namazını burada kıldıkları bilinir. 

Gümüşhane – Kadırga Namazgâh

Bursa’daki Namazgâh Mescidi de Osmanlı Devleti’nin Bursa’yı fethettiklerinde yapılmıştır. Restorasyonun ardından 2011 yılında ilk teravih namazı kılınmıştır. 

Bütün bu örneklerden anlaşıldığı üzere; namazgâhların çoğu kez müstakil açık ibâdet mekânı ve çoğu kez de seyir yerlerinde özel bir köşe olduğu görülüyor. Bu 'özel köşe'ler devam eden dünya telaşları arasında ibâdetle bütünleştiği takdirde ancak amaca uygun kullanım hedefine ulaşabilir. İbadet kavramı insan ruhunun sükûna ermesi, iç huzura kavuşması ve varlık sebebinden uzaklaşmaması için kaçınılmaz bir ihtiyaçtır.

© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.