Kıbrıs'ın Maraş şehri 46 yıl sonra açıldı

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içerisinde olup 46 yıldır yerleşime kapalı olan Maraş bölgesinin bir bölümü halkın kullanımına açıldı.

Yarım asra yakın bir süredir yerleşim ve iskâna kapalı tutulan bölgeye girişler dün sabah saatlerinden itibaren başladı.

Maraş, yıllardır devam eden Kıbrıs müzakerelerinde pazarlık konusu oldu. Türk tarafının iyi niyetli adımları neticesinde Maraş'ın defalarca yeniden yerleşime açılma girişimi oldu ancak her seferinde sonuçsuz kaldı. Maraş, Ada'yı ikiye ayıran yeşil hat üzerinde ve bir tampon bölge konumunda bulunuyor. 

'Maraş, Osmanlı vakıf arazisi'

Ada'daki Osmanlı mirası Kıbrıs Vakıflar İdaresi (EVKAF), kapalı Maraş'ın bulunduğu arazinin EVKAF'a olduğunu belirtiyor. Kıbrıs'taki arazilerin bir kısmı ve kapalı Maraş'ın tamamı, Osmanlı'dan miras kalan vakıf arazilerinden oluşuyor.

Lala Mustafa Paşa'nın, Kıbrıs'ı fethettikten sonra o bölgedeki arazileri kendi parasıyla satın alarak vakfettiği ve 300 yıl bu arazilerin vakıf arazisi olarak kullanıldığı kaydedilen bölgede cami ve türbeler de var. 

Maraş neden kapatıldı ve nasıl açıldı?

İkinci Kıbrıs Barış Harekatı sonrasında Türk ordusunun kontrolü sağladığı Maraş, adayı ikiye ayıran yeşil hat üzerinde kalması nedeniyle BMGK kararıyla 1974'te boşaltıldı ve iskana kapatıldı.

KKTC'de 2019'da yapılan toplantıda 1974'ten bu yana kapalı olan Maraş'ın açılması konusunda adım atılarak uzman ekiple bilimsel envanter çalışması yapılması kararı alınmış ve çalışmalar başlamıştı. Maraş'ın yeniden yerleşime açılmasıyla ilgili çalışmalar Türkiye tarafından da büyük destek gördü.

Geçen mayısta Maraş'ın Türk idaresinde yeniden yerleşime açılmasıyla ilgili çalışmalar başladı. KKTC Maraş'ın açılması sürecini uluslararası hukuk, mülkiyet hakları ve hakkaniyeti gözeterek yürüttü.

Adadaki Müslüman Türk varlığı

Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri tarafından yayımlanan 'Belgelerle Osmanlı Yönetiminde Kıbrıs' adlı kitapta yer alan tarihi belgeler, adada Müslüman Türk varlığının tesciline ışık tutuyor. Eserde, Osmanlı İdaresi döneminde Kıbrıs adasının fethini müteakip nasıl geliştiği örneklendiriliyor. Buna göre, Kıbrıs'a ait tespit edilmiş 608 vakıf ve varlıkları yer alıyor. 

AA