Mevlid Kandili nasıl idrak edilmeli?

Peygamber Efendimiz Hazreti Muhammed'in (SAS.), dünyayı teşrifinin yıl dönümü olan Mevlid Kandili 14 Eylül 2024 Cumartesi akşamı idrak edilecek.

Peki Mevlid ne demek? Mevlid Kandili nasıl idrak edilmeli?  Kandil gecesi nasıl kutlanıyor?

Ayrıntılar haberimizde.

Sözlükte “doğum yeri ve zamanı” anlamına gelen ‘Mevlid’ kelimesi, İslâm kültüründe özellikle Hz. Peygamber’in doğumunu, bu vesileyle yapılan törenleri ve yazılan eserleri ifade etmek için kullanılıyor. 

Peygamber Efendimiz (SAS.), Rebîü'l-evvel ayının 11'ini 12'sine bağlayan gece dünyayı teşrif etti.  Bu vesileyle bu kutlu gün ve gece Mevlid Kandili olarak idrak ediliyor.

Kandili ailece kutlamak

Kandiller; feyiz ve bereketiyle ilahi rahmetin hissedildiği, aile ve toplum olarak selamlaşmanın, muhabbetin arttığı, mübarek geceler.  

Bu geceleri fırsat bilerek bol bol dua ve istiğfarda bulunmak, tevbe etmek,  selamı artırmak, tebrikleşmek, hasta ve ihtiyaç sahibi kimselerin yardımına koşmak tavsiye ediliyor.

Hocamız, Gönül Dostumuz, Mürebbi'miz Mahmud Es’ad Coşan, Mevlid Kandili vesilesiyle

“Ailemiz fertlerine özellikle de çocuklarımıza, Peygamber Efendimiz’in eşsiz değerini ve büyüklüğünü anlatıp, onların gönüllerinde peygamber aşkının şulelerini tutuşturmak, biz anne ve babalar için çok önemli ve ilahî bir görev oluyor. Mevlid Kandili ise bu iş için paha biçilmez bir imkân ve fırsattır. O halde evimizi o gece için bayram günü gibi temizleyip bezemeli, çocuklarımıza hediyeler vermeli; komşulara ikramlarda bulunmalı, zikirler, ibadetler etmeli, çokça salât ü selâmlar ile geceyi îmar ve ihya eylemeliyiz.

Bütün bunların üstüne bastıra bastıra, önem vererek, zevk ve şevkle, seve sevine yayalım, ta ki bu gece, çocuklardan büyüklere, aileden çevreye kadar herkeste unutulmaz tatlı hatıralar, derin köklü imajlar olarak kalsın; yaşanan o kutlu ve mutlu anlar, o nurlu ve sevinçli duygular, gönülde, dimağda yerleşsin; Peygamber Efendimiz’e daha bir şevkle bağlanılsın; sünnet-i seniyesi iyice tanınsın, yaşasın, başlara taç, yaşamımıza minhâc olsun.”  tavsiyesinde bulunuyor.

Anadolu’daki Mevlid Kandili gelenekleri

Bu güzel hasletlerle, heyecanla ve muhabbetle kutlanan kandiller, güzel hatıralar da barındırıyor. Kandil akşamları sevinç ve neşeyle camilere koşan çocuklar ve büyükleri, bu geceyi en güzel şekilde idrak etmeye gayret ediyor.

Geçmişten bugüne Anadolu’nun pek çok şehrinde özel etkinliklerle ve çeşitli ikramlarla kandil geceleri kutlanıyor.

Örneğin, Bursa’da Osmanlı döneminden beri her Mevlid Kandili, Peygamber Efendimiz’în (SAS.) doğduğu gece, sabaha yakın saatlerde Molla Fenari Camii’nde Mevlid-i Şerif okunup süt ikramı yapılıyor.

Pek çok şehirde insanlar Mevlid Kandili’nde şerbet, lokma ve kandil simidi dağıtıyor. Çorum’da ise bir Ahilik geleneği olan “Kandil Duası” her kandil gecesi tekrarlanıyor. Esnafın toplanıp İslam dünyası için dualar ettiği bu tören, tüm halk tarafından ilgiyle takip ediliyor.

Bilecik’teki Gülümbe Köyü’nde ise 250 yıldır her kandil gecesinde yatsı namazı sonrası tüm köy birlikte yemek yiyerek kandilin bereketini tadıyor.

Bolca salat-u selam getirmek 

Peygamber Efendimiz’in (SAS) manevî şahsiyetini selamlama anlamında kullanılan salavat, kandil vesilesiyle daha çok önem kazanıyor.

Yüce kitabımız Kur'an-ı Kerim'de, Ahzâb Suresi 56. ayet-i kerimede; 'Şüphesiz ki Allah ve melekleri Peygamber’e salavât getirirler. Ey iman edenler! Siz de onun için (tam bir teslimiyetle) salât ve selam getirin.” buyruluyor.

Hocamız, Gönül Dostumuz, Mürebbi'miz Mahmud Es’ad Coşan, bu ayet-i kerimenin ışığında salavatı şöyle izah ediyor:

“Salat, kelimesi, kök olarak 'teveccüh etmek, yönelmek' manasından geliyor. Asıl manası, kökü, 'yönelmek, teveccüh etmek' olduğuna göre 'Allah ve melekleri Resûlullah'a teveccüh ederler.'

Allah'ın teveccüh etmesi, yönelmesi kulunu sevmesinden ve ona rahmetini ihsan etmesinden, lütfuna gark etmesindendir. Meleklerin teveccühü, Allah'ın rahmetini istemek ve dua etmektir. Netice itibariyle Resûlullah'a salat etmekle teveccüh ediyorlar, gönülleriyle Resûlullah'a yönelmiş oluyorlar ve onun için Allahu Teala hazretlerinin rahmetini dilemiş oluyorlar. Allah'tan rahmet diliyorlar, 'Peygamberimiz'in makamı daha âlâ olsun, Allah'ın daha büyük nimetlerine mazhar olsun.' diye dua ediyorlar, demek olur. O bakımdan Arapça'da salat hem dua manasına gelir, hem namaz manasına gelir, hem Resûlullah'a teveccüh eyleyip onun hakkında hayır temennîlerinde buyurmak manasına gelir. Hepsi de aynı kökten.  

Bir kişi Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'e salavat getirince, melekler o salat u selamları 'Ya Resûlallah,falanca sana salat u selam eyledi.' diye Efendimiz'in ruh-u pakine götürüyorlar, sunuyorlar. Böylece Resûlullah Efendimiz'in rızasına, selamımıza mukabele etmesine nail ve mazhar olmuş oluyorlar.”

Salavat nasıl getirilir?

Resûl-i Ekrem, kendisine nasıl salât okuyacaklarını soran bazı sahâbîlere namazlarda okunan “Salli ve Bârik duaları”nı tavsiye etmişlerdir.

Birçok şekilde salavat getirilebilir. En kısa şekliyle:

'Allâhümme Salli Alâ Seyyidina Muhammed' şeklinde okunabilir.

Mevlid Kandilini en güzel şekilde idrak etmek için;

⚪ Kur’ân–ı Kerim okunmalı, 

⚪ Peygamber Efendimiz (SAS.)’e salât ü selâmlar getirilmeli,

⚪ Kaza, nafile namazlar kılınmalı,

⚪ Tefekkürde bulunulmalı,

⚪ Tevbe ve istiğfar edilmeli,

⚪ Dargın olanlar barıştırılmalı,

⚪ Gönüller alınmalı,

⚪ Yoksul, kimsesiz, öksüz, yetim, hasta, sakat, yaşlı olanlar ziyaret edilip, sevgi, şefkat, hürmet, hediye ve sadakalarla mutlu edilmeli.

© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.