Araştırmalar, Türkiye’de genç nüfusun gittikçe daha çok kilo aldığını ortaya koyuyor. Bu duruma sağlıksız beslenme ile hareketsizliğin yol açtığını söylemek mümkün. TÜİK raporunda, 2016-2019 yılları arasında yapılan sağlık araştırmasına yer verildi.
Buna göre, boy ve kilo değerleri kullanılarak hesaplanan vücut kitle indeksi incelendiğinde, 2016’da 15-24 yaş arası genç nüfusta obezite oranı yüzde 3,8 iken, 2019 yılında yüzde 4,6 oldu. 2016’da genç nüfusta normal kilolu olanların oranı yüzde 66,4'ten 2019 yılında yüzde 64,3’e düştü.
Dijitalleşme, buna bağlı hareketsizlik, hazır ve ayaküstü hızlı tüketilen gıdalara düşkünlüğün kilo yani sağlık sorununu beraberinde getirdiği bir gerçek. Nüfusunun yüzde 15,4’ü genç olan Türkiye’de bu kesimin beslenme alışkanlığının bozulması önemli bir parantez açılmasını gerektiriyor. Örneğin genç nüfusta, günde bir kere veya daha fazla meyve tüketme sıklığı azaldı.Türkiye sağlık araştırması, 2016’da 15-24 yaş arası gençlerde günde bir kere yahut daha fazla sebze/ salata tüketme sıklığının yüzde 56,1’den 2019’da yüzde 49,1'e düştüğünü ortaya koydu.
Obezite birdenbire ortaya çıkmıyor
Gençlerde görülen obezite artışının pek çok sebebi var ve hastalık birdenbire ortaya çıkan bir durum değil. Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Elvan Yılmaz Akyüz, "Son birkaç yıldır yapılan çalışmalar gösteriyor ki, çocukluk çağı obezitesi arttı. Bu da adölesan dönem dediğimiz genç erişkinlik döneminde obezitenin durdurulamaz şekilde artmasına sebep oluyor" diyor.
Fast food alışkanlığı obeziteyi artırıyor
"Türkiye’de dışarıdan eve yemek söyleme -fast food yiyecekler- alışkanlığı çok arttı. Buna bağlı olarak yüksek yağlı, karbonhidratlı ya da rafine şekerli yiyecek ve içecek de çok tüketiliyor." Yemek yerken çocukların ve gençlerin ekran maruziyetine kalması da işin bir başka boyutu… Akyüz bunu, "'Çocuklara telefon ya da tablet vermeyin, çocuk ne yediğini bilsin' deriz. Gençlerde ve erişkinlerde de aynı şey geçerli. Başka bir şeye odaklanınca neyi ne kadar yediklerinin farkına varmıyorlar. Bu da otomatik olarak daha fazla yemeye ve fazla kalori alımına sebep oluyor" diye açıklıyor.
Meyve-sebze tüketimi önemli
Peki obeziteye "dur" demek için nasıl bir yol izlemek gerekiyor? Öneriler şöyle: "Sağlıklı beslenme tabağı oluşturmalıyız. Günlük olarak ihtiyacımız kadar sebze, meyve, protein, karbonhidrat, süt ürünleri, kuru baklagil tüketmeliyiz.
Gençler şeker ihtiyacını meyveler yerine abur cubur dediğimiz şeker ve çikolatalardan karşıladıkları için meyve tüketmeyi sevmiyorlar. Bu çocukluk çağında kazandırılması gereken bir alışkanlık. Eğer o dönemde bu alışkanlık yerleşmezse ileride çok seçici olabiliyorlar. Sadece bir iki çeşit meyveyle yetiniyorlar.
"Günde 4-5 porsiyon meyve ve sebze tüketilmesi gerekiyor. Sebzelerin illa pişmiş olmasına gerek yok. Gençler arasında salata tüketimi son dönemde revaçta. Sebze alımını bu şekilde tolere edebilirler. En azından günde 2 porsiyon meyve tüketmelerini öneriyoruz. Böylece paketli ürünlerle şeker tüketimini minimalize edebilirler."