Çocuğunuz her şeyi ağlayarak mı istiyor?

Bebek doğduğu andan itibaren sosyal ilişkileri öğrenmeye ve sosyalleşmeye hazırdır.

Bebekler ilk sosyal ilişkilerini anne-babası ile kurar. Anne emzirirken bebeği ile göz teması kurar, ona yönelir, onunla konuşur, ona dokunur, böylece anne ile bebek birbirlerini tanımaya başlarlar. Anne ile bebek arasındaki bu iletişim, bebeğin çevresi ile kurduğu sosyal ilişkiler hakkında ilk ipuçlarını aldığı yerdir.

Bebeğin “Ben sevilen biri miyim?”, “Bu dünyada ihtiyaçlarım karşılanacak mı?”, “İnsanlar ve dünya güvenilir mi?” gibi soruları, daha ilk aylarda annesi babası ile kurduğu ilişkide cevap bulur, bebeğin dış dünya hakkında görüşü bu cevaplar doğrultusunda şekillenir.

Bebeğin doğduğu andan itibaren anne ve babası ile kurduğu ilişki çok önemlidir. İlk aylardan itibaren bebeğin sosyalleşmesi, beslenme, temizlik gibi temel ihtiyaçlarının karşılandığı zamanlarda gerçekleşir.

Bebeklerin ilk tepkisi

Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Uzmanı Hülya Gümüştepe bu konuyla ilgili: “Çocuklar doğduklarında sevgi, ilgi ve bakıma muhtaç olarak doğarlar. Onların zamanında, temizliğinin yapılması ve zamanında sevginin verilmesi gerekmektedir. Bebek annenin ve babanın sıcaklığını hissetmek durumundadır. Belli bir zaman içerisinde de annenin, babanın veya bakım verenin yüz şekline göre isteklerini belli etmeye başlarlar. Bizim ‘mıkırdanma’ dediğimiz sesler çıkararak seslenir. Bakar ki o istediğine cevap verecek kimse yok, o zaman sesinin şiddetini daha çok artırır. İlk ağlamayıp istediğine ulaşması bu şekilde başlamış olur. İşte bu yüzden tavsiyemiz ilk 1 yıl özellikle çocuk her mıkırdandığında yanında olalım. Çünkü bebek sizinle güveni test eder. Bebeklerin iletişim kurması ve ihtiyaçlarını gidermesi için bildiği tek yol budur. Bakım veren, zaman içinde ağlamasının sebebini çözer.  Bu zamanlarda bebeğin hep yanında olunması öneririz. Bebek, ‘Annem yanımda ve ihtiyaçlarım gideriliyor. Demek ki ben değerli ve önemli biriyim’ mesajını bilinçaltına alır.” dedi .

Ağlamak, bebeğin ilk ve tek iletişim kurma yolu

Bebekler çoğu zaman ağlayarak sorununu çevresindekilere anlatmaya çalışır. Bebekler yaramaz ve disiplinsiz olduklarından değil, iletişim kurma çabası içinde olduklarından ağlarlar. Böyle bir durumda öncelikle bebeğin ağlamasına neden olan bir sağlık sorunu olup olmadığı belirlenmeli.

Peki herhangi bir sağlık sorunu olmayan bir çocuk neden ağlar?

Gümüştepe, “Bebek bir, bir buçuk yaşından sonra biraz daha bilinçli ağlamaya başlar. Tam kelimeleri çıkaramasa bile iletişim kurmaya başlar. Ufak ufak istek ve ihtiyaçlarını belli etmeye, eliyle göstermeye başlar. Annenin veya bakım verenin o anda yanında olması ve ihtiyacını hemen karşılaması çok önemlidir. Bebeğin ihtiyacını zamanında görüp anlayıp giderildiği zaman çok fazla ağlamaz. Eğer çocuk ihtiyacı için değil de başka bir şey için ağlıyorsa, anne babayı ölçer, tartar. ‘Acaba nereye kadar ağlayabilirim. Ne kadar sınırım var?’ bunu çözmeye çalışır. İşte bu noktada anne babanın ‘dur!’ demesi gerekir.” değerlendirmesinde bulunuyor. 

Sürekli ağlamanın nedenleri

Sürekli ağlayan ve her istediğini bu şekilde yaptırmak isteyen çocuklar, anne babaların en rahatsız olduğu konulardan biridir. Çocuğun ağlamasına kıyamayıp hemen istediğini yapmak veya "yapma, koşma, bırak" gibi kuralcı söylemler; çocuğun duygularını ve istediklerini sürekli ağlayarak belirtmesine neden olmakta.

Gümüştepe bu durumla ilgili olarak, “Çocukta bir sıkıntı varsa anne babanın tutumlarında bir sıkıntı vardır. Çocuk bir şeyi ağlayarak yaptırmayı öğrendiyse, her şeyi ağlayarak yaptırmaya çalışır. Eğer anne ‘aman çocuğum ağlamasın’ diye her dediğini yaparsa veya çocuk avaz avaz ağlayana kadar istediğini yapmazsa çocuk arada bir kaos yaşar. Çünkü çocuk yaşadığı çevreyi ve kuralları anlamaya çalışır. Kuralları ve sınırlarını anlamak için de anne babanın tutumlarına göre hareket eder. Örneğin çocuk masaya çıkmak istiyor. O anda ‘Sen masaya çıkmak istiyorsun ama masa çıkmak için değil. Eğer istersen koltuğa çıkabilirsin.’ denmeli veya tırmanabileceği bir şey varsa ona yönlendirilmelidir.” İfadelerini kullandı.

Çocuklar kendini duyurmak için ağlayabilir

İlk önce çocuğun duygusunu kabul etmek, bunu anlamak gerekiyor. Bazen de çocuk ağlayana kadar anne baba hiç onunla ilgilenmiyor. Çocuk ta diyor ki ‘Ben ağlarsam annem babam benimle ilgilenir.’ İşte bu gibi durumlarda 7 – 8 yaşındaki çocuklarda bile bu tür ağlamalarla karşı karşıya kalınabilir. Bir çocuk için ağlamak ‘benim bir ihtiyacım var, beni görün, beni duyun, hissedin, burada ben varım çığlığıdır.’ 

Çocukların her istediklerini ağlayarak yaptırmalarının önüne nasıl geçilebilir?

* İlk önce çocuğunuzun duygusunu anlamalısınız. Hangi duygudan sebep ağlıyor?

* Çocuğunuzu iyi tanımak, nelere ihtiyacının olduğunu iyi bilmeniz gerekir.

* Yaşına göre beklenti olmalı, yaşının gereklerinin üzerinde bir beklentiye girilmemeli.

* Sınırlarını belirlemeli. Sınırlarını öğrenmek aynı anda çocuğun becerilerini de geliştirir, özgürlük ve sorumluluk duygularını artırır.

* Mümkün olduğunca çocukların yanında olmalı. Onları görmezden görmezden gelmeyip yok saymamalı.

­

© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.