Avustralya’da tarihi mirasın izlerine yolculuk

Avustralya’nın New South Wales (Yeni Güney Galler) eyaletinin en batısında yer alan Broken Hill şehri, ülkenin ilk camilerinden birine ev sahipliği yapıyor. Bugüne ulaşabilen haliyle Broken Hill Camii, unutulan bir hatırayı bağrında saklıyor.

Coburg İslam Merkezi gönüllüleri, yüzyıllar öncesinden bugüne uzanan bir hikâyeye dokunmak, unutulmuş bir emaneti yeniden hatırlamak için çöllerle çevrili bu şehre doğru yola çıktı. Yolculuk onları kalplerinde derin izler bırakan bir kucaklaşmayla buluşturdu.

Avustralya çöllerinde açan bir çiçek

Bugün Broken Hill’de yaklaşık yüz kişilik bir Müslüman topluluk yaşıyor. Bir kısmı çalışmak için buraya gelenler, bir kısmı ise sonradan İslam’la tanışanlar… Onların varlığı, bu şehrin yeniden hidayetle canlanabileceğinin güçlü bir işareti gibi.

Ulaşımın kısıtlı olduğu o yıllarda Afganlar, Avustralya’nın bu ücra yerlerinde develerle ekonomiye katkı sağlıyordu.

1880’lerde inşa edilen ve bir zamanlar Afgan kökenli Müslümanların secdeleriyle bereketlenen Broken Hill Camii, bugün sessizliğin içinde mahzun bir şekilde nefes alıyor. İçeride, tozlu raflar arasında el yazmaları, eski fotoğraflar ve belgeler bulunuyor.

Heyecan ve sevinçle dolu sıcak karşılama

Caminin son imamının torunu Amanullah Shamroze Khan (Bobby) tarafından karşılanan kafile; ilk Müslüman Afganların samimiyetini ve Allah’ın evlerinden birini bu topraklara inşa edişlerindeki güzelliği, diğer yandan nesillerini kendi medeniyet değerleriyle yetiştirememenin hüzünlü sonucunu hissetti.

Bu ziyaretin gözlemleri ise şöyle:

"Kasabanın yerlisi, 60 yaşlarında bir hanımefendi. Bir zamanlar Yehova Şahidi iken, Müslüman olmuş. Hidayetini, kendisinden önce Müslüman olan kızının dualarına bağlıyor. Hem camiyi temizleyip ilgilenirken hem de gelen misafirleri karşılıyor. Müslüman kardeşlerinin ziyaretiyle gözleri sevinçle doluyor. Bir yandan da caminin yeniden canlanması için dileklerini paylaşıyor."

Cami ziyaretinin ardından Afgan kökenli Müslümanlara ait mezarlıklarda dua edildi. Her adımda, bu topraklarda Müslümanların bıraktığı silinmiş izler yeniden fark edildi.

Tarihi mirasın yeniden canlandırılması niyeti

“Broken Hill Camii, yalnızca bir müze olarak kalmamalı.” Niyetiyle tamamlanan ziyaret sonrası, bölgeye ve mekana dair gözlemlerle bu mirasın sadece korunması değil yaşatılması için yeni niyet ve hedefler not alındı:

“Yetkililerle görüşülüp yeniden ibadete açılmalı; içinde namaz kılınmalı, dua edilmeli, düzenli temizlik sağlanmalı. Burada yeniden ezan sesi yükselmeli. İçindeki belgeler dijital arşivlere aktarılmalı; yangına, kaybolmaya ya da ihmale karşı korunmalı. Belki bir gün, tıpkı Adelaide’de olduğu gibi, bu camide hem geçmişin hikâyeleri anlatılırken hem de vakit namazları kılınacak. Avustralya’nın dört bir yanından Müslümanlar buraya gelecek ve burayı “Her Müslümanın mutlaka görmesi gereken yer” olarak bilecekler.”

Yolculuğun bıraktığı derin izler

Coburg İslam Merkezi gönüllüleri, bu duygu dolu yolculuk ve ziyarete dair hislerini şöyle paylaştı:

“Biz bu yolculuktan yalnızca bilgiyle değil; emanet bilinci ve tazelenmiş bir sorumluluk duygusuyla döndük. Çünkü bu cami, dün insanları en doğru söze davet eden bir davetgâhtı, bugün ise boynu bükük. Onu yeniden ihya etmek, sadece bir binayı ayağa kaldırmak değil; Avustralya Müslümanlarının tarihini, onurunu ve temsil gücünü de yeniden diriltmek demektir.”