Kıble istikametinin tayini ile ilgili olarak daha fazla bilgi için:
- Anasayfa
- Medya
- Haberler
- AKRA
- Araçlar
KIBLE İSTİKAMETİNİN TAYİNİ
Eski zamanlardan bu yana kıble yönünün tayininde birçok yöntem kullanılmıştır. Bu yöntemlerin bir kısmı gök cisimlerinin konumlarına, bir kısmı Güneş’in Kabe’nin tam üzerinde bulunduğu gün ve saatlerde Güneş’in bulunduğu yönün tespitine, bir kısmı coğrafi koordinatlara, bir kısmı da geometrik ve astronomik hesaplamalara dayalıdır.
Bu yöntemlerin içinde genel kabul görmüş olan ve yüzyıllardır uygulanan yöntem, küresel olan dünyanın üzerindeki bir nokta ile Kabe arasındaki en kısa mesafe hesabına dayanır. Bu şekilde hesaplanan Kıble açısı bulunduğumuz nokta ile Kabe’yi birleştiren çizginin kuzey ile yaptığı açıdır.
Şekli küreye benzeyen Dünya üzerinde iki noktayı birleştiren çizgi yay şeklindedir. Dolayısıyla kıble açısı iki yay arasındaki açıdır. Matematiksel ifadeyle herhangi bir yerin Kıble’si Mekke ile o yerin enlem ve boylamlarının trigonometrik fonksiyonudur. Bu yöntem, kıble günü/saati yöntemi gibi diğer yöntemler ile de tutarlıdır.
Kıble açısının hesaplamalar ile bulunması sonrasında, bulunulan noktadan o istikamete doğru yönelebilmek için bulunulan noktanın coğrafi kuzeyinin belirlenmesi gereklidir. Yön belirlemek için yaygın olarak kullanılan manyetik pusula veya günümüzdeki cep telefonu uygulamalarının, yerin manyetizması, yakındaki manyetik dalga yayan cisimler gibi nedenlerle her zaman doğru sonuçlar veremediği, hatta bazen birden fazla pusulanın aynı yerde kabul edilemez düzeyde sapmalarla farklı sonuçlar ortaya koyduğu bir gerçektir. Bu nedenle günümüzde alternatif uygulamalar geliştirilmiştir.
Sitemizde yer alan kıble istikametinin tayini sayfası ile dünya üzerindeki herhangi bir noktaya ait kıble yönünü gösteren bir çizgi harita üzerinde işaretlenmektedir.
Kıble istikametinin tayini ile ilgili olarak daha fazla bilgi için:
Tedbir, ihtiyat, ölçülü hareket anlamına gelen "temkin" namaz vakitlerinin tayininde kullanılan bir metotdur. Namaz ve oruç vakitleri, güneşin doğuşu, batışı, fecir ve şafak vakitlerine göre tespit edilmektedir.
Herhangi bir yerin coğrafi ve matematiksel konumuna bağlı olarak, doğu ile batı ve alçak yerler ile yüksek yerler arasında bir zaman farkı ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple temkin hesaplaması yapılmalıdır.
Akra web sitesinde namaz vakitleri temkin süreleri eklenmiş olarak sunulmaktadır. Bulundukları konum itibariyle bu temkin sürelerine ihtiyaç olmadığı kanaatinde olan ziyaretçilerimiz arzu ederlerse aşağıdaki ayarlardan eklenmemesini seçerek vakitleri buna göre güncelleyebilirler.
Dünya üzerinde bilinen ve en çok kullanılan namaz vaktini hesaplama yöntemleri, aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
Method | Region Used |
Muslim World League | Europe, Far East, parts of US |
Islamic Society of North America | North America (US and Canada) |
Egyptian General Authority of Survey | Africa, Syria, Lebanon, Malaysia |
Umm al-Qura University, Makkah | Arabian Peninsula |
University of Islamic Sciences, Karachi | Pakistan, Afganistan, Bangladesh, India |
Institute of Geophysics, University of Tehran | Iran, Some Shia communities |
Shia Ithna Ashari, Leva Research Institute, Qum | Some Shia communities worldwide |
Bu yöntemler arasındaki temel farklar imsak ve yatsı vakitlerinin tayininde kullanılan açı veya dakika bazlı değerlerdedir. Sitemizde Muslim World League tarafından kabul edilen değerler üzerinden hesaplama yapılmaktadır.
Hesaplanan vakitler ve formülleri şu şekildedir:
Astronomik güneş doğuşu ve batışı 0 derece açısında gerçekleşir. Bununla birlikte, ışığın karasal atmosfer tarafından kırılması nedeniyle, gerçek gündoğumu astronomik güneş doğmadan biraz önce görünür ve gerçek günbatımı astronomik güneş battıktan sonra gerçekleşir. Bunun için 0.833 derecelik bir fark baz alınmıştır. (Ayrıntılı bilgi için bkz https://www.timeanddate.com/astronomy/refraction.html)
Vakitlerde gerek yukarıda sayılanlar, gerekse yerleşim yerinin gerçek koordinatı ile şehir merkezi olarak belirlenmiş koordinatın farklı olması, namaz vakti bulunacak yerin yüksekliği (1500 metrede en az 1 dakikalık fark oluşturur), atmosferik şartlar vb. nedenlerle hesaplanan astronomik zaman ile gerçekleşen durum arasında farklar oluşabileceğinden, vakitler için birtaım temkin vakitleri uygulanmaktadır. Her bir vakit için açıklamalarda belirtilen hesaplamalara ek olarak güneşin doğuşu ve batışında 7, ikindi vaktinde 4 dk, öğle vaktinde 5 temkin süresi uygulanmaktadır. İmsak ve yatsı vakitlerinde ise herhangi bir temkin uygulaması yoktur.
Hazırlamış olduğum ve sitenize gönderdiğim/ teslim ettiğim, tamamen orjinal ve bana ait olan, projemin/görüntü veya kaydımın, AKRA MEDİA tarafından kendisine ait kablolu/karasal/uydu, şifreli/şifresiz, free/paralı TV, video, DVD, VCD,VHS ,radyo, kaset, sinema ve sair mevcut yada ortaya çıkacak her türlü İşaret, ses ve /veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletim hakkı ve tüm internet siteleri ve sosyal medya platformlarında yayınlamasına, çoğaltma hakkı, yayma hakkı, işleme hakkı ve temsil hakkının kullanılmasına süresiz olarak müsaade ediyorum.
Projemin/görüntü veya kaydımın, bant, CD, VCD, DVD, GSM, MP3 Player, dijital kayıt vb. tüm yollarla kayıt, çoğaltma ve dağıtım haklarını, bilişim veya iletişim ortamında görüntülenmesini, iletilmesini, okunmasını, izlenmesini, dinlenmesini vb. interaktif veya normal CD, VCD, DVD, GSM, MP3 Player vb. şekilde basılarak veya ses kayıtlarının metin haline getirilip kitap olarak piyasaya sunulmasını sağlayacak her türlü materyal üzerine kaydı ile çoğaltılması, kullanılması, işlenmesi, yeniden ve genişletilmiş şekilde sesli, yazılı ya da görüntülü yayın haklarını, bu suretle de çoğaltılarak kullanılması, dağıtılması, pazarlanması vb. fikri, mali ve manevi haklarımın tamamını, programda gerekli görülen değişiklikleri yapma haklarımı bila bedel olacak şekilde, AKRA.MEDİA sitesine ve bu site'nin yetkilisi ve sahiplerine devir ve temlik ettiğimi, beyan, kabul ve taahhüt ederim.