Receb ayı ve Regaib gecesinin mükâfatları

Hocamız, Gönül Dostumuz, Mürebbi'miz Mahmud Es’ad Coşan'ın, “Receb Ayı ve Bu Ayda Yapılan İbadetlerin Kat Kat Mükafatlandırılması” başlıklı sohbetinin bir bölümünü istifadenize sunuyoruz.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz Râmuzu'l-ehâdîs'in 288. sayfasında, 13. hadîs-i şerîfinde bize nakledildiğine göre Receb ayı hakkında şöyle buyurmuşlar:

Recebü şehrun azîmün. "Receb muazzam bir aydır, ulu bir aydır, büyük bir aydır." "Allah celle celalüh bu ayda yapılan haseneleri, iyilikleri, ibadetleri kat kat mükâfatlandırır. Katlandırır, çoğaltır." Fe men sâme yevmen min recebin fe-keennemâ sâme seneten.

"Kim Receb'te bir gün oruç tutarsa sanki bütün sene oruç tutmuş gibi mükâfat alır."

Ve men sâme minhü seb'ate eyyâmin. "Receb ayında yedi gün oruç tutana"

Gullikat anhü evvâbu cehenneme. "Cehennemin yedi kapısı kapanır."

Ve men sâme minhü semâniyete eyyâmin. "Kim Receb ayı içinde sekiz gün oruç tutarsa."

Fütihat lehû semâniyetü ebvâbi'l-cenneti. "Sekiz cennetin kapıları o mübarek kula, o oruçlu kula açılır."

Ve men sâme minhü aşerete eyyâmin. "Tuttuğu oruçlar on güne ulaşırsa."

Lem yes'eli'llâhe şey'en illâ âtâhü. "Allah'tan ne dilerse, ne isterse, ne murat ederse, Allah istediğini ona ihsan eder."

Ve men sâme minhü hamsete aşrete yevmen. "On beş gün oruç tutmaya muvaffak olursa."

Nâdâ münâdin mine's-semâi: Kad gafertü leke. "Gökten bir melek ona; ‘Sen muhakkak ki Allah'ın mağfiretine erdin, affolundun.' diye seslenir."

Mâ mâdâ. "Geçmiş günahların, şimdiye kadar işlediğin günahlar mağfiret olundu." diye müjdelenir.

Fe'ste'nifi'l-amele. "‘Haydi! Geçmiş günahların affoldu. O halde işe yeniden başla. Dikkat et! Defterin temizlendiğine göre bir daha kirlenmeden, günahlara düşmeden, günahlarla karalanmadan öyle yaşa!' denilir."

Ve men zâde zâdehu'llâh. "Daha fazla oruç tutana Allah'ın mükâfatı da daha ziyade olur." Ve fî Recebin hamela'llâhu nûhan fi's-sefîneti.

Efendimiz başında da ifade ediyor ki bu Recep ayı mübarek, büyük bir aydır ve bu ayda yapılan hayırlar, iyilikler kat kat katlandırılır. Ve burada en çok orucu tavsiye ediyor ve kul ne kadar oruç tutarsa o kadar büyük mükâfat alacağı hadîs-i şerîften anlaşılıyor.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz şöyle bildirmiş:

Recebü şehrullah. "Receb ayı, Allah'ın ayıdır. Şaban ayı, Peygamber Efendimiz'in ayıdır. Ramazan ayı, biz Ümmet-i Muhammed'in ayıdır."

Allahu Teâlâ hazretlerinin hikmetinden ki bazı yerleri mübarek eylemiş. Mesela Mekke'nin mübarekliği, taşının toprağının mukaddesliği âyetlerle sabit.

Zamanlardan da kıymetli zamanlar var.

İki bayram; Ramazan bayramı, Kurban bayramı, mübarek zaman.

Haftanın içinde cuma günü, mübarek bir zaman. Hem de her hafta tekerrür ediyor. Perşembe günü akşam ezanı okunduğu zaman bu mübarek zaman başlıyor, cuma günü akşam, cumartesiyle cuma arasındaki akşam ezanı okununcaya kadar devam ediyor. Bu gece ve bu ertesi gündüz mübarek bir zaman. Her altı günde bir karşımıza gelen bir büyük nimet. Çok büyük, çok kıymetli bir zaman.

Bir de senenin ayları içinde Allahu Teâlâ hazretleri bazı ayları mübarek aylar kılmış. Bu mübarek ayların birincisi Receb ayı. İkincisi Şaban ayı. Onun arkasından gelen üçüncüsü Ramazan ayı. Eski tarihlerden beri Allahu Teâlâ hazretlerinin bu aylarda lütufları, ihsanları, rahmeti, ikramı çok olduğundan, cahiliye zamanının Arapları bile Receb geldi mi her türlü mücadeleyi bırakırlarmış.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hazretlerine sormuşlar:

"‘Receb Allah'ın ayıdır.' ne demek?"

Şehr, Arapça'da "ay" demek. Türkçe'de "belde" manasına geliyor. Arapça'da şehr, "ay" demek. Şehr-i Receb, "Receb ayı" demek. Şehr-i Ramazan, "Ramazan ayı" demek. Ama Türkçe'de şehir kelimesi başka mânaya geliyor. "Evlerin olduğu, insanların topluca oturduğu yer." mânasına geliyor. Arapça'da şehr, ay demek.

Şehr-i Receb şehrullah "Receb Allah'ın ayıdır." denmiş.

Sormuşlar:

Ma mânâ kavlüke şehru'llah? "Yâ Resûlallah! Receb ayına şehrullah, Allah'ın ayı dedin, bunun mânası ne oluyor?"

Her şey Allah'ın değil mi?

Semavat ve arz Allah'ın. Dünya ve âhiret Allah'ın. Mahlûkat Allah'ın. Güç, kuvvet Allah'ın. Ne varsa her şey Allah'ın.

"Receb şehrullah" ne demek? Her şey Allah'ın iken "Receb ayı Allah'ın" demenin mânası nedir, diye sormuşlar.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri cevaben şöyle buyurmuş:

Kâle resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem li-ennehû mahsûsun bi'l-mağfireti.

"Çünkü bu ay, Allah'ın kullarını afv u mağfiret etmesine tahsis edilmiş bir aydır."

Bu ay "Allah'ın kulları affetme ayı."

Neden?

Hepsinin hikmeti var, hepsinin sebebi var. İnsan olayları, hadiseleri aklıyla mantığıyla düşünürse, gönlüne müracaat ederse "Bunun mânası nedir?" diye tefekkür ederse -tefekkür en kıymetli ibadet- çıkarabilir.

Receb, Allah'ın mağfiret ayı. Şaban, Peygamber Efendimiz'in ayı. Ramazan, mü'minlerin kendilerinin ayı. Receb ayında tevbe edecekler, Şaban ayında Peygamber Efendimiz'e, sünnet-i seniyesine daha güzel, sımsıkı sarılıp tam ümmet olacaklar, Ramazan'da da mükâfatı elde edecekler. Yani üç ay, kolay değil.

Receb'in ilk cuma gecesinden gafil olmayın. Şu içinde bulunduğumuz gece.

Velâkin lâ tağfülû an evveli'l-leyleti'l-cümüatin fî Recebin fe-innehâ leyletün tüsemmiye'l-melâiketü leylete'r-regâibi. "Lakin Receb'in ilk cuma gecesinden gafil olmayın.

Çünkü bu geceye melekler ‘Regaip gecesi' adını verirler."

Regaib ne demek?

"Rağbet edilecek mükâfatların, ecirlerin, sevapların verildiği gece" demek. Onun için melekler bile bu ismi vermişler.

Evet, bu gece güzel bir gecedir. Evet, bu gece mübarek bir gecedir.

Evet, bu gece uyumayalım, zikredelim, tesbih edelim, namaz kılalım, af isteyelim, gözyaşı dökelim, dualar edelim. Kendimize, arkadaşlarımıza, geçmişlerimize, memleketimize, müslümanlara, dünyamıza, âhiretimize dua edelim ama her şey sadece bu geceden ibaret değil. Lütfu kazanma imkânı sadece bu gece ile sınırlı değil, elhamdülillah! Bundan sonra da önümüzde uzun günler, uzun geceler, geniş fırsatlar var. Allah celle celalüh inşaallah cümlemizi Receb ayının bu güzelliklerinden, bu mükâfatlarından azamî derecede istifade edenlerden eylesin.

Ramazan yaklaşıyor. Ramazan'da yapılan hayırların sevabı çok daha fazla oluyor. Şimdiden hayırlarınızı hazırlayın. Ümmet-i Muhammed'e faydalı olmanın yollarını, çarelerini düşünün taşının…

Regaip gecesi hürmetine yâ Rabbi, cuma gecesi hürmetine yâ Rabbi, cuma gününde gizli olup da içinde dua yapıldığı zaman duaların kabul olunduğu saat hürmetine yâ Rabbi!

Dualarımızı ahsen ve etem olarak kabul eyle yâ Rabbi!

Prof. Dr. Mahmud Es’ad Coşan - 09.01.1992

© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.