Osmanlı'nın Anadolu'daki en önemli eserlerinden 238 yıllık İshakpaşa Sarayı'nda, geçmişte kullanıldığı tahmin edilen "merkezi ısıtma sistemi" ile ilgili izler bulunuyor.
Tarihte "Medeniyetler geçidi" olarak nitelendirilen, Ağrı`nın Doğubayazıt ilçesindeki İshakpaşa Sarayı, çok sayıda turisti bölgeye çekiyor.
Osmanlı mimarisinin Anadolu`daki seçkin örneklerinden olan, Büyük Selçuklu Devleti`nin de süsleme sanatının izlerini taşıyan ve Dünya Miras Geçici Listesi`nde bulunan saray, Türkiye`nin yanı sıra başta Avrupa ve Asya olmak üzere dünyanın her yerinden ziyaretçi ağırlıyor.
İlçenin 7 kilometre güneydoğusundaki 1900 rakımlı tepede yer alan 116 odalı tarihi saray, içindeki cami, surlar, türbe, iç ve dış avlular, divan ve harem salonlarıyla ilgi çekiyor.
Doğu Anadolu Bölgesi`nin en görkemli tarihi yapılarından olan saray, tarihi eserleri, süslemeleri ve kartal yuvası görünümüyle ziyaretçilerini cezbediyor.
Kış koşullarının çetin geçtiği bölgedeki tarihi sarayda, geçmişte kullanıldığı tahmin edilen merkezi ısıtma sistemine dair izler bulunuyor.
Sistemle ilgili açıklama yapan, Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yakup Karataş, "Böylesine zorlu bir coğrafyada merkezi ısıtma sisteminin ne derece uygulandığı tabii ki tartışmalı bir konudur. Sarayla ilgili yaptığımız gözlemlerde sarayın küçük odalarının her birinde tekil ısıtma ocaklarının varlığını gördük. Yine özellikle sarayın harem kısmı ve hamam bölümlerinde yapmış olduğumuz incelemelerde, sınırlı da olsa bir merkezi ısıtma sisteminin izlerini gördük. Bütün sarayın tek bir merkezden ısıtıldığını iddia etmek, zor olmakla birlikte sarayın belli bölümlerinin merkezi ısıtma sistemine dahil edildiği veya merkezi ısıtma sistemine dönüştürüldüğü söylenebilir."
Karataş, sarayın çetin kış mevsimi ve iklim koşullarından olumsuz etkilenmemesi için yıllar önce restorasyondan geçirildiğini anımsatarak, sarayın bölge turizmi için çok önemli olduğunu dile getirdi.
"Yerinde yaptığımız incelemelerde, duvarlar arasındaki boşlukların özellikle topraktan yapılmış künkler şeklinde ısıtma kanalları olduğu izlenimini uyandırmaktadır. Bu konu üzerine daha derinlikli, alanın uzmanları ve belki de mühendislerin de yer alacağı bir ekibin çalışmasıyla bu ısıtma sistemi üzerinde daha ciddi tezler ileri sürülebilir" dedi.
AA