Yangın her ne kadar beklenmedik ve yıkıcı etkileri olan bir durum olsa da soğukkanlı davranmak ve tedbir alarak hareket etmek, hayat kurtarıcı olabiliyor.
Yüksek katlı binalarda çıkan yangınlar, bu binalarda yaşayanların yangın riskine ne kadar hazırlıklı olduğu sorusunu da gündeme getiriyor.
Kurumlarda, şirketlerde, okullarda zaman zaman yapılan tatbikatlarla yangın konusunda vatandaşlar bilinçlendirilmeye çalışılsa da çeşitli durumlar, alevler ve dumandan korunmak için alternatif yolların da bilinmesi gerektiğini gösterdi.
Yangın anında nasıl bir yol izlenmesi gerektiği hakkında bilgi veren Teknik Bilimler Öğretim Üyesi Erhan Bakırcı, yüksek katlı binalar yangına karşı güvenli inşa edilse de kullanıcıların eşyaları ile elektrik-gaz gibi enerji kaynaklarının yangına neden olabildiğini söyledi.
"Evlerde yangın söndürücü bulunmalı"
Günümüzde işyerleri için zorunlu olan yangın söndürücler aslında evlerde de bulunmalı.
Bakırcı, özellikle çöp toplama-saklama odaları, elektrik tesisatı ve tesisata aşırı yüklenmeler, tesisata yetkisiz müdahaleler, mutfakta kullanılan ocak, tüpgaz tesisatından kaynaklanabilecek risklere karşı dikkatli olmanın önemine işaret etti.
Böylesi risklerle meydana gelebilecek yangınlara karşı evlerde portatif bir kuru kimyasal yangın söndürücünün hazır bulundurulması gerektiğini öneren Bakırcı, şu hatırlatmaları yaptı:
* Yatak içinde asla sigara içmemeli, izmaritler söndürülmüş olduğundan emin olunarak çöpe atılmalı.
* Elektrikli aletlerin şarj işlemlerinin kontrol edilebilir zamanlarda olmasına özen göstermeli. Şarj işlemi bittiğinde prizden çıkarılmalı.
* Evimizde duman, gaz, su dedektörü bulundurmalı ve aktif olduğundan, pillerini zamanında değiştirdiğimizden emin olmalıyız.
* Yangın algılama, ihbar ve söndürme sistem unsurlarının bakım, onarım ve denetimi yapılmalı, tüm sistem ile uyumlu olduğundan emin olmalılıyız.
Bazı durumlarda yangın alarmı sisteminin çalışmayabilir.
Muhtemel bir yangın anında neler yapılmalı?
Çok katlı bir binada yaşarken benzeri bir olayla karşılaşan ve alt katlarda bir yangının büyüdüğünü son anda fark eden bir kişinin ilk olarak durum muhakemesi yapması gerektiğini vurgulayan Bakırcı, öncelikle yangının hangi katta olduğu ve çıkış yolu üzerinde alevlerin bulunup bulunmadığının kontrol edilmesini önerdi.
Yangın alt katlarda çıkmışsa çıkış yolunda duman ya da alev de yoksa bir an önce binanın terk edilmesi gerektiğini belirterek, şöyle devam etti:
"Daire kapınızın kolu, kapı yüzeyi sıcak ise yangının kapınıza geldiğini anlamalıyız. Kapıyı açmamak, kapıyı ıslatmak bu noktada yangının yaşam alanımıza girmesini bir müddet engelleyecektir. Buna rağmen duman içinden kaçmak zorunda kalınırsa zeminden sürünerek duman katmanını geçmek ve acil çıkış yolu ile binayı terk edip toplanma alanına gitmek mümkün olabilir. Bu noktada, üzerimizdeki elbiselerin ortam ısısı ile yanmaması önemlidir. Bu nedenle mümkün ise elbiselerimizi ıslatarak rotamızı takip etmek, duman solumamamız için ıslak havlu ile burnumuzu kapatmamız gerekebilir."
Kaçış yolu bir şekilde engellenmiş ise bu noktada sakin kalmak son derece önemli.
* Acil kaçış rotalarından çıkmak mümkün olmazsa öncelikle yangın alev ve dumanından en az etkilenen veya etkilenmemesi muhtemel bir daireye veya dairenize dönmek gerekir.
* Banyodaki küveti ve varsa su doldurabileceğiniz her kap kacağı su ile doldurun.
* Su yaşamsal bir araç olup itfaiyeciler sizi kurtarmaya gelene kadar yaşamsal destek sağlayabilir.
* Daire içinde mevcut havalandırma sistemini veya alevlerin yayılmaması için hava devr-i daimini sağlayacak vantilatör gibi araçları kapatın.
* Sığınılan dairede mevcut yangının alev ve dumanından en az etkilenen veya etkilenmemesi muhtemel camı olan bir oda seçilmeli, oda kapısı kapalı, kapı altlarına, yanlarına halı, kilim yastık, yorgan gibi malzemeler yerleştirilerek oda içine kapı yönünden hava girişinin minimum olması sağlanmalıdır.
* Duman içeri girmeye başlar ise kapatma için kullandığımız eşyaları ıslatarak zaman kazanabiliriz.
Gerekli tedbirleri aldıktan sonra kurtarılmayı beklerken pencereden beyaz bir bez parçasını sallamak, itfaiyecilerin dikkatini bu tarafa yöneltmelerini sağlayacaktır.
Acil çıkış ve tahliye planları yapılmalı
Yangın kişilerin evinde başlamışsa bu durumda evin güvenli şekilde terk edilmesi için sadece birkaç dakika olduğunun altını çizen Bakırcı, bu nedenle evde bulunan herkesin acil durumda nasıl dışarı çıkacağını bilmesinin hayat kurtarıcı olduğunu söyledi.
İlk müdahalenin başarısız olması durumunda konuttan ayrılmadan önce dairenin gaz ve elektrik tesisatının kapatılması gerektiğini dile getiren Bakırcı, itfaiye ve bina görevlilerine haber verildikten sonra diğer katlardaki sakinlerinin de durumdan haberdar edilmesini tavsiye etti.
Ayrıca, yangın esnasında veya tehlikesinde asansörler kesinlikle kullanılamalı, alevler büyürken evden kıymetli eşyaların kurtarma çabası da kaçma imkanını azaltır.