Konya'da obruk oluşumları artıyor

Yer altı sularının hızla çekilmesi zemin çökmesiyle oluşan obruklara ve yüzeyde derin yarıklara yol açıyor. Sayıları hızla artan dev obruklar tarlaları, yolları, evleri etkiliyor.

Türkiye’de tarım sektörünün kalbi Konya’da geçen yıl 22 milyon ton buğday, 9 milyon ton mısır, 9,2 milyon ton arpa üretildi. Buğday, arpa, şeker pancarı, dane mısır, ayçiçeği, patates, yem bitkileri, lale yetiştiriciliği gibi 11 üründe Türkiye’de ilk sırada olan kent, son yıllarda kuraklıktan etkilendi. Yaşanan kuraklığa karşı çiftçilerin daha çok su tüketen mısır, pancar ve yonca yetiştiriciliğine yönelmesi de sorun zincirinin bir parçası. Bazı tarlalar neredeyse gün boyu sulanıyor.

Konya havzasındanki çiftçiler yer altından su çekebilmek için her yıl bir önceki yıla göre metrelerce derine inmek zorunda kalıyor. Mevcutların yanı sıra kaçak kuyulardan tarımsal sulama için milyonlarca metreküp yer altı suyu çekiliyor. Bu da su seviyesinin her yıl metrelerce düşmesine yol açıyor. Çevredeki göller kururken, hatalı sulama politikası bölgedeki devasa obrukların oluşumunu da tetikliyor.

Son 20 yılda sayısı 100’lerden 700’lere yükselen obruklar, artık yerleşim yerlerini tehdit eder durumda. ABD’nin Florida eyaletinden sonra dünyada en çok obruğa ev sahipliği yapan Konya’da yer altı sularının hızla çekilmesi yüzünden Meke Gölü kurudu.

Yerleşim alanlarına dayandı

Prof. Dr. Fetullah Arık, obruk oluşumunda bölgenin jeolojik yapısı, kuraklık ve yer altı suyu kullanımını başlıca etkenler olduğunu belirterek şunları söyledi: “Kayaç ve yer altı suyu özellikleri obruk oluşumlarını artırıyor. Suyla karşılaşan kireç taşı ve karbonatlı mineraller çözünebiliyor. Bu, Eskişehir’e kadar uzanan Büyük Konya Gölü’nün tamamını kapsayan bir durum. Su seviyesinin yüksekliği, bu oluşan obrukların yerlerini belirliyor. Geçmişte daha yüksek alanlarda meydana gelen obruklar günümüzde artık yerleşim alanlarında, tarımsal alanlarda oluşmaya başladı.”