Türkçe'nin en eski sözlüğü olan Divanu Lügati’t-Türk, 950 yıl önce Kaşgarlı Mahmud tarafından kaleme alındı. Türk dünyasının bu eseri, bugün hâlâ dilbilimciler ve tarihçiler için önemli bir kaynak olma niteliğini koruyor.
Kaşgarlı Mahmud, 1072-1074 yılları arasında eserini Arapça olarak ele almıştır. Kaşgarlı Mahmud, 7.500’e yakın Türkçe kelimeyi açıklarken, atasözleri, şiirler ve destanlar gibi önemli kültürel unsurlara da yer vermiştir. Ayrıca, eserde yer alan Dünya Haritası, Türk boylarının yaşadığı bölgeleri gösteren ilk coğrafi kaynak olarak büyük bir tarihi değer taşımakta.
Eserin Keşfi ve Günümüzdeki Önemi
Yüzyıllar boyunca unutulan Divanu Lügati’t-Türk, 1915 yılında İstanbul'da Ali Emiri Efendi tarafından tesadüfen keşfedilmiş ve o tarihten sonra akademik çevrelerce titizlikle incelenmeye başlamıştır. Bugün orijinali İstanbul Millet Kütüphanesi'nde muhafaza edilen bu eser, Türkoloji çalışmaları için vazgeçilmez bir başvuru kaynağı olmaya devam ediyor.
Modern Türkçede kullanılan birçok kelimenin kökeni Divanu Lügati’t-Türk’te yer almakta, eserdeki lehçeler ve ağızlar, günümüz şive çalışmalarına ışık tutmakta.
Kaşgarlı Mahmud'un hayatını anlatan eser AKRA'da sesli kitap haline getirilmişti.