Kırım’ın yerli halkı Kırım Tatar Türkleri bundan tam 71 yıl önce, 18 Mayıs 1944’te başlayan yolculukta ve sonrasında büyük trajediler yaşadı. Yaklaşık 430 bin Kırım Tatar Türkü, gece vakti bilmedikleri bir yolculuğa çıkarıldılar; sürgüne…
Kırım halkı hiç görmedikleri Özbekistan, Kazakistan ve Sibirya’ya gönderildiler. Yük vagonlarında, karanlıkta günlerce yol çektiler. Tren yolculuğu sırasında ve sürgünün ilk iki yılında Kırım Tatarlarının yüzde 46’sı hayatını kaybetti. Yol şartlarının kötü olmasına özellikle de çocuklar dayanamamıştı. Açlık, salgın hastalık ve hava koşulları çok kötü idi. Fabrikaların bulunduğu köylere yerleştirilen Kırım Tatar Türkleri ağır işlerde çalıştırıldı. Aylarca çadırda hatta eştikleri çukurlarda yaşamak zorunda kaldılar.
Gerekçesi de “İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanlarla işbirliği yapmak veya onlara karşı gerektiği gibi mukavemet etmemek.”
Sovyetler Birliği ordusunda görevli Kırım Tatar Türkü olan rütbeli ve askerler ve erler de vardı. Kırım Tatarları, 1954 yılında Sovyetler Birliği Başkanı Kuruşçev tarafından Sovyetler Birliği içinde yer alan Ukrayna’ya hediye edilen vatan Kırım topraklarına 1987 yılından itibaren gelmeye başladılar. Fakat büyük kitlelerin geldiği tarih 1991’de SSCB’nin yıkılmasının ardından oldu.
2014’te Rusya Kırım’ı İlhak Etti
Geçtiğimiz yıl 27 Şubat tarihinde Ukrayna’ya bağlı özerk cumhuriyet olan Kırım, Rusya tarafından ilhak edilmişti. Batı dünyasının meşru görmediği ve tanımadığı referandum sonucuna göre Kırım Rusya’ya katılma kararı alınmıştı. Son bir yılda Kırım, tüm birimleriyle Rusya kanunlarına göre entegrasyon süreci geçirdi. Bu süreç 1 Ocak 2015’te tamamlandı. Kırım’ın Rusya tarafından ilhakı tanınmadığı için Türkiye ve Avrupa ülkelerinden 28 Şubat 2014 tarihinden bu yana uçuş gerçekleştirilemiyor. Rusya’nın birçok şehri üzerinden uçuş ambargosu delinebiliyor.
Sürgündekiler de Kırım’a Dönmek İstiyor
100 binden fazla Kırım Tatarı hala sürgün edildikleri Özbekistan’dan vatanları Kırım’a dönebilmiş değil. Dönebilmeleri için ekonomik ve hukuki olarak düzenlemelere gerekiyor.21 Nisan 2014’te Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından imzalanan rehabilitasyon kararnamesinde sürgünde yaşayan Kırım Tatar Türklerinin Kırım’a dönüşlerini kolaylaştıracak adımlar atılacağı belirtilmişti. Bununla ilgili henüz bir ilerleme sağlanmış değil.
Ruslar 'Kırım sürgünü' anmalarını yasakladı
Kırım'ı ilhak eden Rusya, 1944 yılında sürgün ettiği Kırım Tatarlarının sürgünün yıldönümü anması için düzenleyeceği etkinlikleri de yasakladı.
Kırım'ı ilhak eden Rusya, Kırım Tatar halkının sürgün yıldönümünde yapmak istedikleri ekinliklere izin vermediler.
konuşan Kırım Tatarlarının lideri Mustafa Abdulcemil Kırımoğlu konu ile ilgili açıklamalarda bulundu. Kırım'da 18 Mayıs'ta bazı anma etkinlikleri Rus yetkilileri tarafından organize edilecek, ancak onlara Kırım yarımadasında yasaklanan ve Kırım Tatar halkının gerçek temsilcisi olan Kırım Tatar Meclisinin yöneticileri katılamayacak.
Kırım savcısı bugün sürgünü anmak için izin verilmeyen kitlesel toplantıların yapılmaması konusunda uyarılarda bulundu. Kırımoğlu'na göre çok sayıda Kırım Tatarı 1944 sürgünü kurbanlarını anmak istiyor. Kırım Tatar halkının lideri Rus hükümeti yanlısı vatandaşların olası provokasyonlarından endişe ettiğini de dile getirdi.
Cumartesi günü, Kırım Rus yönetimi başkanı Sergey Aksenov " Ukrayna'nın güneydoğu bölgesindeki gergin durumdan dolayı" yarımadada 6 Hazirana kadar toplumsal etkinliklerin yapılmasını yasakladı.
Millî Gazete