8 soruda alerji ile ilgili merak edilenler

Vücudumuzun bazı maddelere, çeşitli etkenlere karşı reaksiyon göstermesi olarak adlandırılan alerjinin pek çok türü bulunuyor. Polenler, ev tozu akarları, bazı besin maddeleri bu türler arasında yer alıyor.

Peki alerjinin sebepleri neler? Alerjik hastalığı olanlar nelere dikkat etmeli? Alerjiden korunmak için neler yapılmalı? Alerjide hangi tedaviler uygulanıyor?

Uzmanlara sorduk, cevaplar ayrıntılarıyla dosyamızda:

1- Alerji nedir?

Alerji, vücudumuzun normalde tepki vermediği ev tozu, polen veya çeşitli besinler gibi zarar vermeyen maddelere bağışıklık sistemimizin anormal tepki vermesiyle meydana geliyor.  Bu tepkisel duruma alerji, buna sebep olan maddelere de alerjen deniliyor.

2- Alerjinin sebepleri ve türleri nelerdir?

Dahiliye Uzmanı Dr. Aslıhan Tak, “Vücudumuzda solunum, dolaşım, sindirim, sinir gibi birçok sistem var. Alerji vücudumuzun verdiği bir reaksiyon olarak tanımlanıyor, etkilenen organa göre tepkiler veriyor. Mesela, alerjik rinit, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, koku hassasiyeti, bronşit, öksürük gibi çeşitli semptomlarla kendini gösteriyor. 

Alerjiyi tetikleyen bir etken şartı var. Bağışıklık sistemi, çeşitli kokular, cilt teması gibi çeşitli etkenlere karşı reaksiyon ile ortaya çıkar.

Akut alerjik durumlar, ilaç alerjileri de söz konusu olabiliyor. Ani döküntü, kızarıklık ve kaşıntılar veya bazı antibiyotik ve çeşitli ilaçlarda çok daha ileri boyutta kalp durmasına kadar etki ederek kendi gösterebiliyor” dedi.

İşlenmiş gıdalar, süt, yumurta ve bazı deniz ürünleri de alerjiye sebep olabiliyor.

Tak, “Ayrıca çok fazla steril ortamlarda olan kişilerde alerjik reaksiyonların daha fazla olduğu görülmekte. Aşırı temizlik yaparken çok fazla kimyasal maddeye maruz kalmak alerjiyi tetikleyebilir.

Alerjiyi tetikleyebilecek yapay ürünlere maruz kalmak, eşyalarımızdaki sentetikler, tükettiğimiz gıdalardaki katkı maddeleri bağırsaklarda alerjik reaksiyona zemin oluşturuyor. Bu durum bebeklerde dahi görülebiliyor.

Hatta hava kirliliği de alerjiyi artırabiliyor” değerlendirmesinde bulundu.

Alerji ve immünoloji Uzmanı Prof. Dr. Mahmut Doğru ise “Alerji genetik ve çevresel faktörlerin birleşimiyle oluşmakta.  Alerjiler bebeklik döneminden yetişkinliğe kadar farklı etkiler gösterebilmekte. Solumum sisteminde alerjik rinit ve astıma, cilt bulgusu olarak ürtiker, ödem ve egzamaya, mide bağırsak sisteminde alerjilere veya çok daha ciddi olarak hayatı tehdit edebilen reaksiyonlara yol açabilmektedir” diyor.

3- Polen alerjisi nedir ve nasıl etkiler?

Prof. Doğru, “Bitkilerin polenleri, göze geldiklerinde göz alerjisi, buruna geldiklerinde burun ile ilgili, akciğerler veya ciltle ilgili semptomlara sebep olabiliyor.

Polen alerjisi pek çok semptoma sebep olmakla birlikte en sık görülenleri; burunda akıntı, hapşırık, tıkanıklık, genizde kaşıntı, gözlerde kızarma,kaşıntı, yaşarma şeklindedir. Ayrıca öksürük, nefes darlığı, göğüste sıkışma gibi astım semptomlarına yol açabilmekte. Diğer yandan egzama artışına sebep olabilmekte ve ürtiker denen vücutta kabarıklık ve kaşıntı şeklinde durumlara da sebep olabilmektedir” diyerek şu bilgileri de paylaştı:

4- Polen türleri nelerdir ve ne hangi aylarda etkili olurlar?

“Polenler, ağaç, ot veya çimen ve yabani ot polenleri olarak üçe ayrılıyor. Ağaç polenleri genel olarak kış sonu ve ilk bahar başlangıcında, çimen polenleri daha çok ilkbaharda ve yaz başında, yabani ot polenleri ise daha çok yaz sonu ve sonbahar aylarında daha çok salındıkları için bu dönemlerde etkili olurlar. Bazı polen türlerinin de hava şartlarına bağlı olarak yıl boyunca etkili oldukları görülebilmektedir.”

5- Alerjik hastalığı olanlar nelere dikkat etmeli?

Polen şikayetlerinde ;

- Sabah ve öğle saatlerinde atmosferde polen yoğunluğu olan vakitlerde dışarı çıkmamak,

- Dışarı çıkılacak ise koruyucu kıyafetler giymek,

- Ev havalandırmasını akşam vakitlerinde yapmak,

- Dışarıdan eve gelindiğinde kıyafetleri değiştirmek, duş almak,

- Balkonlarda kıyafet kurutmamak,

- Araç seyahatlerinde camları kapalı tutmak, araçlarda polen filtresini kullanmak polenle teması azaltabilir.

Diğer alerji tetikleyicilerinden korunmak için;

- Besin alerjilerinde şüphelenilen ve çeşitli rahatsızlıklara sebep olan gıdalardan uzak durmak,

- Alerjik rahatsızlıklarda evdeki ihtiyaç olmayan eşyalardan uzaklaşmak

- Yünlü tüylü malzemeleri kaldırmak,

- Evi sıkça havalandırmak, toz tutacak gereksiz eşyaları kaldırmak,

- Evin sıcaklığını 18-24 derece olan ideal seviyede tutmak,

- Yatak çarşaflarını, nevresimlerini sıkça değiştirmek gerekiyor.

6- Alerjik hastalıklar başka hastalıkları tetikleyebilir mi?

Dr. Tak, “Alerjik hastalıklar, alerjiye neden olan faktörler astıma neden olabilir, bağışıklık sistemini etkileyebilir tiroit rahatsızlıklarını artırabilir.

Alerji ile birlikte adı sıklıkla anılan astım, solunum yollarının kasılıp gevşemesiyle, dönemsel ataklarla ortaya çıkmakta. Astım atakları, genetik etkileri de bulunmakla birlikte kış aylarında, stresli durumlarda, polen ortamlarında, ani ısı değişimlerinde daha şiddetli olabilmektedir.  Aynı zamanda çeşitli mevsimsel alerjik hastalıklar da görülebilmekte” bilgisini paylaşıyor.

7- Hangi durumlarda doktora başvurulmalı?

Birkaç haftayı geçen uzun süren öksürük; deterjan, parfüm gibi maddelerle aşırı kokuya hassasiyet; sürekli geniz akıntısı ve bunu temizleme ihtiyacı; sıvı sabun gibi bazı maddelerle ve mevsimsel durumlarla egzama ve çeşitli cilt sorunlarında doktora başvurulabilir.

Cilt bulguları kaşıntı egzama türü rahatsızlıklarda, kullanılan ilaçların meydana getirdiği ciddi rahatsızlıklarda da doktora başvurulmalı.

8- Tedavi yöntemleri neler?

Hafif ürtiker veya gıda hassasiyeti gibi hafif durumlarda alerjen maddelerden uzak kalmak öncelikli olmalı. İlaç tedavisi ile destekleme sağlanmakta.

Dr. Doğru, “Kişinin önce alerjik durumu saptanmaya çalışılır. Bu durumda ilk önlem alerjiye sebep olan maddeden uzak durmaktır. Alerji türü olan madde besin, polen veya toz her neyse bunlardan uzak kalınmaya çalışılmalı.

İlerleyen süreçlerde alerjinin türüne göre farklı ilaç tedavileri uygulanıyor. Alerjik durumu tamamen ortadan kaldıracak küratif tedaviler henüz bulunmuyor. Bu tedavilerin pek çoğu rahatlatıcı tedavilerden oluşuyor ancak alerji aşı tedavisi, hastalığın seyrini değiştirebilir bir yöntem.  Tabiki tespit edilen alerjen maddeden korunmaya çalışmak da oldukça önemli” dedi.

© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.