Siirt Battaniyesi: 70 Yıllık Sıcaklık

Siirt battaniyesi, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan Siirt iline özgü geleneksel bir el sanatıdır. Özellikle Siirt'e özgü olan bu battaniyeler, yün dokuma tekniği kullanılarak üretiliyor ve yüzyıllardır yöre halkı tarafından el tezgahlarında dokunuyor.

Siirt Battaniyesi Nasıl Üretilir?

Doğal ve kaliteli Siirt battaniyelerinin üretim aşamalarında üç etap bulunur. Bu etaplardan önce ilk olarak tiftiğin elde edilme süreci için belli bir miktar beklemek gerekiyor. Üretime ilk kez başlanması esnasında tiftiğin keçilerden elde edilmesi için, belirli dönemlerde tüm tiftikler toplanır ve ustaların karşısına çıkarılmak için birkaç önemli işlemden geçirilir. Siirt’te üretilen bu battaniye türünün aşamaları şöyle;

⚪ Siirt battaniyesinin üretilmesi için öncelikle tiftikler toplanır. Toplanan tiftikler yıkandıktan ve kurutulduktan sonra tarama makinelerine yerleştirilir.

⚪ Tarama makinelerinde Tiftik keçisi battaniye üretilecek kadar tarandıktan sonra ise iplik haline getirilmek üzere işçi kadınların bulunduğu bükme bölümüne gönderilir.

⚪ Bükme işleminin ardından her bir tiftik, bükülerek daha kalın ve daha kullanışlı olan iplik haline getirilir. İplik haline gelen tiftikler, çile adı verilen ver metrelerce ipliğin bulunduğu yumaklar haline getirilir.

⚪ Çilelerin bir diğer bölüm olan dokuma tezgahlarına getirilmesiyle birlikte, battaniyenin dokuma işlemi başlamış olur. Bu esnada ustalar çalıştığı için işlem çok daha hızlı ve kaliteli bir şekilde tamamlanacaktır. Binlerce battainye ve tiftik seccadeye imza atan bu ustalar, istenen motife göre de çalışmalarını sürdürebilirler.

Tiftik siyah, beyaz, kahverenginin de aralarında bulunduğu 7 renge sahip. Bunların tamamı tiftiğin doğal rengi. Siirt battaniyeleri, kalın ve yumuşak yapıları ile ünlüdür. Isı yalıtım özellikleri oldukça iyidir, bu yüzden özellikle soğuk kış gecelerinde tercih edilir. Siirt battaniyesinin ömrü en az 70 yıl ne kadar yıkanırsa yıkansın, ne rengi solar ne de bozulur. 

Siirt battaniyelerinin en belirgin görsel özelliklerinden biri, doğal ve sağlıklı olmasıdır. Enine veya boyuna ince çizgilerle süslenmiş olmalarıda ayırt edici özelliklerindendir. Bu desenler, genellikle koyu ve açık renklerin uyumlu bir şekilde bir araya getirilmesiyle oluşturulur.