Ülkelerin 16 yaş altına sosyal medya düzenlemeleri

Dünyada son yıllarda Avustralya’dan Hindistan’a, İngiltere’den İtalya’ya birçok ülke çocuklar için sosyal medya platformları ile ilgili düzenlemeler getiriyor. Yaş sınırlaması koyan da var, telefon kullanımını yasaklayan da.

Avustralya

Avustralya’da 16 yaşından küçüklerin sosyal medyaya erişimini engelleyecek “Çevrimiçi Güvenlik Değişikliği (Sosyal Medya Asgari Yaşı) Yasa Tasarısı 2024” ülke gündemini meşgul ediyor. Yasayla hükümet, çocukların sosyal medyayı kullanmaya başlaması için 16 yaş sınırı koymaya ve platformları buna uyma konusunda sorumlu tutmaya hazırlanıyor. Böylelikle sosyal medya şirketleri, asgari yaşın altındaki çocukların hesap sahibi olmasını önlemek için “makul adımlar atmaya” zorlanacak. 

Sosyal medya platformları, yasaya uymamaları halinde 50 milyon Avustralya dolarına kadar para cezasıyla karşı karşıya kalacak. Yasa platformların 16 yaşından küçük kişilerin hesap oluşturamamasını ve hesap sahibi olamamasını sağlayacak. Muhalefetin desteğiyle parlamentodan geçen yasa tasarısının hafta içinde senatodan da geçerek yasalaşması bekleniyor. Yasa geçtikten sonra, şirketlerin değişiklikleri uygulamak için 12 ay süresi olacak. Avustralya’da çoğu çocuk güvenliği savunucuları ile veliler bu kararı överken bazı sivil toplum kuruluşları ile akademisyenler ise söz konusu yasa tasarısının uygulanabilirliğini tartışıyor.

‘Algoritmik küratörlüğü’ değerlendirmesi

Avustralya İletişim Bakanı Michelle Rowland, sosyal medyanın mevcut haliyle çocuklar için “güvenli olmadığını” belirterek “Hayatta, sürekli bildirimlerden, bitmek bilmeyen kaydırmalardan ve fenomenler tarafından sunulabilecek sahte ve gerçekçi olmayan mükemmeliyetçiliğe uyma baskısından daha fazlası var” dedi. Rowland, sosyal medyanın, mesajlaşma hizmetlerinin aksine, çocukları “neredeyse sonsuz etkileşimi” teşvik etmek için “içeriğin algoritmik küratörlüğüne ve psikolojik manipülasyona” maruz bıraktığını söyledi.

Çocukların sosyal medya kullanımıyla ilgili çeşitli ülkelerdeki uygulamalar şöyle: 

Türkiye: Dünyada sosyal medya platformlarında günlük vakit geçirme süresi 6.5 saat iken, Türkiye’de 7 saat. BTK 13 yaş altına sosyal medya uygulamaları ve sosyal ağlara girilmesini yasaklamak üzere bir çalışmalarının olduğunu duyurdu. 

ABD: Bazı eyaletlerde 14 yaş altındakilere sosyal medya kullanımının yasaklandığı yasa 2025’ten itibaren geçerli olacak. 

Çin: 16 yaş altındakilerin sosyal medya hesabı açması ebeveyn iznine bağlı. Saat 22.00 - 06.00 arasında mobil cihazlara giriş ve internet erişimi yasak. 

Fransa: 15 yaş altındakilerin sosyal medyaya girmesi için ebeveyn iznine bağlı. 

Güney Kore: 16 yaş altındaki çocuklar için 24.00 - 06.00 saatleri arasında çevrim içi oyun yasak. 

İngiltere ve Rusya: 13 yaş altındakilerin çevrim içi platformlarda hesap açmaları sınırlı. 

İtalya: 14 yaş altındakilerin cep telefonu sahibi olması, 16 yaş altındakilerin sosyal mecralarda profil açması yasak.