Çağın çocukları meslek mi öğrenmeli, beceri mi kazanmalı?

Eğitimciler, çocukların mesleklere göre değil, değişen dünyaya hazırlıklı bireyler olarak yetiştirilmesi gerektiğini söylüyor.

Son yıllarda yapılan uluslararası çalışmalar da bu değişimi destekliyor. 2024 raporuna göre, 2035'e kadar var olan işlerin yaklaşık yüzde 40'ı otomasyondan etkilenecek. ABD'de küresel ekonomi ve iş gücü trendlerini analiz eden 2023 verileri ise, bireylerin teknik becerilerden çok, "düşünme, karar verme ve iletişim" gibi sosyal-bilişsel becerilere sahip olmasının iş dünyasında daha önemli hale geldiğini ortaya koyuyor.


"Eğitim sisteminin artık bilgi değil, beceri temelli olması gerekiyor"

Eğitim Bilimleri Uzmanı Ömer Akar, bu becerileri beş ana başlık altında topluyor:

1. Fiziksel beceriler (motor, mekanik, teknik)

2. Temel bilişsel beceriler (okuryazarlık, aritmetik, veri işleme)

3. Yüksek bilişsel beceriler (eleştirel düşünme, problem çözme, yaratıcılık)

4. Sosyal ve duygusal beceriler (uyum, iletişim, liderlik, empati)

5. Teknolojik beceriler (programlama, veri analizi)

"Eğitimde ezberin yeri kalmadı"

Yapay zekanın yaygınlaşmasıyla birlikte, çocukların düşünme biçimi de değişiyor. Bilgiye ulaşmak kolaylaştıkça, onu analiz edebilme ve eleştirebilme yeteneği daha da önem kazanıyor. Akar’a göre bu noktada okulların yaklaşımını yeniden tasarlaması gerekiyor:

"Eğitim kurumları bugünün risklerini yönetebilmek için öğrenme-öğretme yaklaşımını değiştirmeli. Ezberci yöntemlerden uzaklaşıp, problem çözmeye, sorgulamaya ve derin öğrenmeye odaklanmalıyız. Yapay zekayı bir araç olarak kullanmalı; öğretmenleri ise bilgi aktaran değil, rehberlik eden bireyler olarak yeniden konumlandırmalıyız."


"Geleneği tekrar eden değil, geleceğe uyum sağlayan bireyler yetiştirmeliyiz"

Aileler ve eğitim kurumları, çocukları geleceğe hazırlarken iyi niyetli ama yıpratıcı bazı alışkanlıklarını sürdürüyor olabilir. Akar, bu noktada farkındalık yaratmanın önemli olduğunu söylüyor ve ailelerin en sık yaptığı hataları şöyle sıralıyor:

 - Ezberci yöntemlere bağlılık

- Tek doğruya odaklanmak

- Akademik başarıyı tek hedef haline getirmek

- Değişen dünyayı görmemek

- Risk almaktan kaçmak

- İletişim ve iş birliği becerilerini ihmal etmek

- Teknolojiyi tehdit gibi görmek

- Çocukların taleplerine duyarsız kalmak