30.09.1990 - Mevlid Kandili, Peygamber Efendimizin Son Peygamber Oluşu, Peygamber Sevgisi

Allahumme salli alâ seyyidina Muhammedin nebiyy'il ümmîyyi ve alâ âlihi ve sahbihi ve sellim.

Allahumme salli alâ seyyidina Muhammedin nebiyy'il ümmîyyi ve alâ âlihi ve sahbihi ve sellim.

Allahumme salli 'alâ seyyidinâ Muhammedin-illezî câe bi hakki’l mübîn ve erseltehû rahmetel-lil-'âlemîn.

Ve âlihî ve sahbihî  ve men tebiahû bi ihsânin ecmaîn.

Bismillâhirrahmânirrahîm.

Elhamdülillâhi Rabbi'l-âlemîn. Hamden kesîran tayyiben müberaken fîh. Kemâ yuhibbu rabbuna ve yerdâ ve yenbeğî li-celâli vechihîl kerîm.

Ve’s-salâtü ve’s-selâmü alâ seyyidi’l-evvelîne ve’l-âhirîn ve şefîi’l-müznibîn.

Ve tâci ruûsinâ ve tabîbi kulûbinâ  ve kurrati uyunina Muhammedini’l-Mustafâ. Ve âlihî ve sahbihî ve men tebi’ahû bi-ihsânin  zevi’s-sıdkı ve’l-vefâ.  

Emmâ ba'd.

Çok aziz ve muhterem kardeşlerim;

Şu bizim âlemimizi şereflendirdiği gecenin sene-i devriyesi sizler ve bizler için mübarek olsun. Rabbimiz âlemlere rahmet olarak gönderdiği, kendisine habîbullah sıfatını verdiği, en sevgili kulu eylediği Muhammed-i Mustafâ’sının aleyhi efdalu’s-salavâtü ve ekmelü’t-tahiyyâtü ve’t-teslimâtü şefaatine, iltifatına, teveccühüne cümlenizi cümlemizi nâil eylesin. Rüyalarda gül cemalini doya doya müşahede etme nimetine, devletine, saadetine cümlenizi cümlemizi nâil eylesin.

Bizi Ümmet-i Muhammed aleyhisselam’dan kılan Allah’a sonsuz hamd ü senâlar ederiz. Bu, tarifi mümkün olmayan büyük bir nimettir. Allahu Teâlâ hazretleri Peygamber Efendimiz’den önceki ümmetlerin hepsinden ve onların başına vazifeli gönderilmiş peygamberlerin hepsinden ahd ü mîsâk aldığını bildiriyor.

“Eğer size bir kitap gönderirsem, hikmet indirirsem, sonra sizin arkanızdan bu kitabın indirilmesinden bu şeriatın bu hikmetin size bahşedilmesinden sonra bir peygamber gelirse, sizin kitabınızı tasdik edici size indirilmiş olanları teyit edici bir peygamber gelirse, mutlaka ve muhakkak ve muhakkak ona inanın, inanacaksınız ve mutlaka ve muhakkak ona yardım edeceksiniz.” diye Allahu Teâlâ hazretleri bütün ümmetlerden, bütün peygamberlerden ahd ü mîsâk almış.

“Bak size gönderdiğim kitaptan, hikmetten sonra bir peygamber gelirse o peygambere mutlaka inanacaksınız ve mutlaka ona yardımcı olacaksınız.” diye teyit ve takviyeli mîsak almış ve onlar da;

“İkrar ettik yâ Rabbi, kabul ettik yâ Rabbi, şahit ol yâ Rabbi!" dediler.

Böylece bütün insanoğluna Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hazretlerine iman etmeleri, bütün ümmetlere Peygamber Efendimiz’e tâbi olmaları emredilmiş oldu.

Neden bütün peygamberlere, emredildi de yalnız Peygamber Efendimiz’den bir önceki peygambere emredilmedi? Niye sadece Hz. İsa’ya, onun ümmetine, “Bak sizin arkanızdan bir peygamber gelecek ona ittiba edin.” denmedi de niçin bütün peygamberlere emredildi?

Allahu Teâlâ hazretleri ilm-i ezelîsinde biliyor ki; dünyanın muhtelif yerlerinde, muhtelif inançlarda, muhtelif akidelerde ve dinlerde çeşitli insanlar olacak. Hepsi bilsin, hepsi tâbi olsun diye. Çünkü;

وَمَٓا اَرْسَلْنَاكَ اِلَّا كَٓافَّةً لِلنَّاسِ بَش۪يراً وَنَذ۪يراً

Ve mâ ersalnâke illâ kâffeten li’n-nâsi beşîran ve nezîrâ. Yani bütün beşeriyete, bütün insanlara peygamber gönderildiği için; Amerika’da olabilir, Hindistan’da olabilir, Çin’de olabilir, Japon’da olabilir, bilmediğimiz Afrika diyarlarında, okyanus diyarlarında olabilir.

وَاِنْ مِنْ اُمَّةٍ اِلَّا خَلَا ف۪يهَا نَذ۪يرٌ

Ve in min ümmetin illâ halâ fîhâ nezîr. “Allah’ın lütfuyla, rahmetiyle ikazcı, haberci, beşîr, nezîr peygamber göndermediği hiçbir kavim yok ki!”

Allahu Teâlâ hazretleri hepsine doğru yolu gösterecek, hak yolun öğreticisi peygamberleri, mürselleri her yere gönderdiğini Kur’ân-ı Kerîm’de beyan buyuruyor. Hepsine de ahd ü misak alıp verdirtilmiş, söz verdirttirmiş ki o peygamber gelirse ona tâbi olacaksınız. Çünkü onların hepsi kendi kavmine meb’ûs, kendi kavmine peygamber olarak gönderilmiş ama bizim peygamberimiz beşeriyetin, kâffe-i insan neslinin, insan cinsinin, yeryüzünün peygamberi.

Ve bu konuda o kadar çok hadîs-i şerîfler var, o kadar çok âyet-i kerîmeler var ki bizden önceki ümmetlere Allahu Teâlâ hazretleri bizim peygamberimizin ve bizim ümmetimizin evsâfını kitaplarında bildirmiş. Bu evsâfın bir kısmı, hepinizin bildiği şeylerden başlayacak olursak, mesela Fetih sûresinde;

وَكَفٰى بِاللّٰهِ شَه۪يدًاۜ

Ve kefâ billâhi şehîdâ. Allahu Teâlâ hazretleri şahit olarak yeter.”

مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللّٰهِۜ

Muhammedü’r-resûlullah. “Muhammed Allahu Teâlâ hazretlerinin elçisidir; gönderdiği, vazifelendirdiği bir kimsedir.”

Nasıl bir kimse?

وَمَٓا اَرْسَلْنَاكَ اِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَم۪ينَ

Ve mâ erselnâke illâ rahmeten li’l-âlemîn. “Âlemlere bir rahmet eseri indirdiği bir peygamber; rahmetinin tezahürü, merhametinin icabı.” İnsanlar dalâlette kalırsa hak yolu şaşırırlar da cehenneme giderler yanarlar; yanmasınlar, hak yolu bulsunlar, doğru yolda yürüsünler, hakka ittibâ etsinler diye Allah’ın beşeriyete rahmetinin müstesna bir tecellisi olarak gönderdiği peygamber. Muhammedü’r-resûlullah...

وَالَّذ۪ينَ مَعَهُٓ اَشِدَّٓاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَٓاءُ بَيْنَهُمْ

Vellezîne me’ahû eşiddâü âle’l-küffâri ruhamâü beynehüm. “Kendi aralarında şefkatli, sevgili, meveddetli, mahabbetli, dost, fedakâr, vefakâr, cefakâr, yardımsever; kâfirlere karşı da bahadır, kahraman, şiddetli, cesaretli, mücahit insanlar.”

Kendi aralarında affedici, hoşgörücü, tevazu gösterici, haklıysa bile münakaşadan vazgeçici, kalp kırmayıcı, gönül alıcı…

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hazretlerinin mübarek torunlarından birisine bir şahıs geliyor diyor ki;

“Senin bana olan borcun[dan] şu kadar borcunu vermedin.”

“Verdim, gönderdim.” diyor.

“Vermedin.”

Peki öyleyse, çıkartıyor 20 bin altın, 30 bin altın ne kadarsa miktar tekrar veriyor. Peki al. Hiç gürültü patırtı yok çıkartıp veriyor. Ondan sonra adam;

“Afedersiniz efendim, bir yanlışlık olmuş ben farkına varamamışım, vermişsiniz meğerse elime geç geldi.” Veyahut, “Şöyle oldu böyle oldu.” [diye] gelip itiraz ediyor, “Paranızı geri alın.” diyor.

“Biz verdiğimiz şeyi geri almayız, buyurun sizin olsun.”

Haklı olduğu halde, karşı taraf “hayır vermedin” deyince çıkartıp veriyor; külliyetli, büyük bir miktar.

Ahlâk yani, [o büyüklerin] ahlâkı öyle.

تَرٰيهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا

Terâhüm rukke’an süccedâ. Onların hepsi ibadet ehli, mübarek insanlar. “Onları ya namazda görürsün ya secdede görürsün.”

Allahu Teâlâ hazretlerinin rızasını kazanmak için dünya gözlerine görünmüyor. Akılları, şuurları, idrakleri hep Rabbinin rızasını kazanmak yolunda, o tarafa doğru, ibadette taatte.

س۪يمَاهُمْ ف۪ي وُجُوهِهِمْ مِنْ اَثَرِ السُّجُودِۜ

Sîmâhum fî-vücûhihim min eseris-sücûd. “Yüzlerinde o secdeden hâsıl olan nûraniyet var.” Yere secde ede ede alınları nasırlaşmış. Allahu Teâlâ hazretlerine ibâdet ü taatten yüzlerinde imanın pırıltısı, imanın nûraniyeti var. Görsen, baksan görürsün, yüzlerinde alâmetleri var; o imandan, o ihlâstan, o takvadan doğan alâmetleri var.

ذٰلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرٰيةِۚ

Zâlike meselühüm fi’t-tevrâti. “İşte Ümmet-i Muhammed Tevrat kitabında böyle anlatılıyor.”

وَمَثَلُهُمْ فِي الْاِنْج۪يلِ۠

Ve meselühüm fi’l-incîli. “İncil’de de anlatılıyor, İncil’deki anlatılışı da şöyle:”

كَزَرْعٍ اَخْرَجَ شَطْـَٔهُ۫

Ke-zer’in ehrace şat’ehû. “Yerden böyle salkımı kaldırmış bir filiz gibi, gittikçe büyüyor, gittikçe kuvvetlendiriyor.” Mahsulümüz maşaallah şey yapıyor diye ekinciler memnun. “Ondan sonra başaklanıyor, mahsül veriyor, işte böyle.” İncil’de de anlatılışı böyle diye zikrediliyor.

Bu âyet-i kerîmeden anlıyoruz ki; Tevrat’ta da İncil’de de Ümmet-i Muhammed hakkında ve Peygamber Efendimiz hakkında malumatlar var.

Bütün peygamberlere, hepsine bu ahd ü mîsâk verilmiş, hepsinden ona ittibâ etmesi istenmiş.

Musa aleyhisselam’ın kavmi[nin] Musa aleyhisselam’dan talepleri, istekleri oldu. Yetmiş kişi seçti;

وَاخْتَارَ مُوسٰى قَوْمَهُ سَبْع۪ينَ رَجُلًا لِم۪يقَاتِنَاۚ فَلَمَّٓا اَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ قَالَ رَبِّ لَوْ شِئْتَ اَهْلَكْتَهُمْ مِنْ قَبْلُ وَاِيَّايَۜ اَتُهْلِكُنَا بِمَا فَعَلَ السُّفَهَٓاءُ مِنَّاۚ اِنْ هِيَ اِلَّا فِتْنَتُكَۜ تُضِلُّ بِهَا مَنْ تَشَٓاءُ وَتَهْد۪ي مَنْ تَشَٓاءُۜ اَنْتَ وَلِيُّنَا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَاَنْتَ خَيْرُ الْغَافِر۪ينَ

Vaktâra mûsâ kavmehû seb’îne racülen li-mîkâtinâ. “Kendi kavminden yetmiş tane seçme insan tayin etti, Rabbi ile mülakât ve Rabbinin meclisine, huzuruna Tur dağına gitmek üzere.” Hatta ayrılanlar iki kişi fazla olmuş. Her sıbb’dan, 12 [kabile]den altı[şar] tane seçilince 72 olmuş. "Gitmeyenlere de gidenler kadar ve onlardan fazla ecir var" deyince, şu bizim Beykoz’daki Yûşâ aleyhisselam, makamı Beykoz'da olan Yûşa aleyhisselam ile bir mübarek, "madem biz o fedakârlığı gösterelim" diye iki kişi geri kalmışlar.

Muhterem kardeşlerim!

Yetmiş kişi oraya gittiği zaman, Tur dağına vardıkları zaman kendilerini bir bulut kaplamış ve buzağıya tapmanın cezası olarak Allahu Teâlâ hazretleri suçlularının öldürülmesini emretti. Çünkü bir insan imandan sonra küfre düşerse; Hz. Musa’ya inandı ondan sonra buzağıya taptı.

فَاقْتُلُٓوا اَنْفُسَكُمْۜ

Faktülû enfüseküm. “Nefislerinizi öldürün.” Müfessirler çeşitli rivayetler yapmışlar, yani “Hepiniz kendinizi öldürün.” denmiş olamaz, çünkü intihar yok. Sonra hepsi birden öyle olmuş olsa ortada muhatap kavim kalmaz. Yani, “İçinizden yakın da olsa uzak da olsa kim suçluysa, kim irtidat etmişse onun cezasını verin ki Allahu Teâlâ hazretleri sizi afv u mağfiret eylesin.” demek. Bazıları da manevi bakımdan diyorlar ki; “nefsinizi öldürün.” demektir.O nefis öldürülmesinden ziyade Allahuâlem suçluların cezalandırılması anlamını taşıyor.

Tabii onlar yine oraya vardıkları halde o makamın âdâbına riayet edemiyorlar. Riayet edemeyince Tur dağında bir zelzele başlıyor ve büyük korku içinde hepsi yerlere düşüyorlar.

Sonra bu hadiseyi A’râf sûresinde anlatırken;

Vaktâra mûsâ kavmehû seb’îne racülen li-mîkâtinâ. “Bizimle buluşmak üzere Musa kavminden yetmiş kişiyi seçti.”

Fe-lemmâ ehazethümü’r-recfetü kâle rabbi lev şi’te ehlektehüm min kablü ve iyyâye. “Zelzele, onların sû-i edeplerinden ve emredilen şeyleri yapmamasından dolayı [dağ] sarsılmaya başlayınca o zaman Musa aleyhisselam boynunu büküp münâcata başlıyor, diyor ki; ‘Yâ Rabbi! Sen dileseydin bizi, kavmim tam o suçu işlediği zamanda, evvelce helâk ederdin.’” Yani o buzağıya taptığı sırada mahvederdin. E biz şimdi burada senin huzuruna, senin mikâtına, geldik;

E tühlikünâ bi-mâ fe’ale’s-süfehâü minnâ. “İçimizdeki aklı pek ermeyenlerin, edep noksanlığı olanların yaptığı hatalardan dolayı hepimizi helâk mi edeceksin?” “Etme yâ Rabbi!” mânasında. “Etme yâ Rabbi! Evvelce daha büyük şuç işlediğimiz halde affettiğin gjbi, helâk etmediğin gibi şimdi de helâk etme yâ Rabbi.”

İn hiye illâ fitnetüke tüdıllü bi-hâ men teşâü ve tehdî men teşâü. Musa aleyhisselam; “Yâ Rabbi! Bu fitne senin yarattığın bir fitne. Bununla dilediklerini sapıtıyorsun, dilediklerini doğru yola sevk ediyorsun yâ Rabbi!” diye, kaderin hükmünü öne sürüyor.

Ente veliyyünâ. “Sen bizim dostumuzsun, sen bizim velimizsin, sen bizim sahibimizsin.” Fağfirlenâ. “Bizi afv u mağfiret eyle yâ Rabbi!” diye peygamber kavmi namına, Musa aleyhisselam, ulu’l-azm peygamber, bakın, ne güzel edeple, nasıl boynunu büküp münacaat ediyor. Fağfirlenâ. “Yâ Rabbi! Bizleri afv u mağfiret eyle!”

Biz de unutmayacağız yani duaların [günahların affına sebep olduğunu unutmayacağız.] Bizim de suçlarımız çok. Bizim de yaptığımız suçlardan dolayı yeryüzünün sarsılması gerekse sarsıntısının hiç durmaması lazım. Direklerin, duvarların başımıza yıkılması, çatıların başımıza çökmesi lazım.

Allah bizi affetsin.

Fağfirlenâ. “Yâ Rabbi! Bizleri mağfiret eyle!” Verhamnâ. “Acı bize yâ Rabbi!”

Helâk etme yâ Rabbi, mahvetme! Helak edersen hem cezalı olarak helak olacağız hem de âhirette nice nice cezalara mâruz kalacağız, acı bize yâ Rabbi! Merhamet et, Erhamurrâhimîn’sin yâ Rabbi!” diye rahmetini ileri sürdü.

Ve ente hayru’l-ğâfirîn. diye dua eyledi. “Sen afv u mağfiret edenlerin en hayırlısısın yâ Rabbi, en hayırlı affedicisin yâ Rabbi!” diye niyaz eyleyince, devam etti;

وَاكْتُبْ لَنَا ف۪ي هٰذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْاٰخِرَةِ اِنَّا هُدْنَٓا اِلَيْكَۜ قَالَ عَذَاب۪ٓي اُص۪يبُ بِه۪ مَنْ اَشَٓاءُۚ وَرَحْمَت۪ي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍۜ فَسَاَكْتُبُهَا لِلَّذ۪ينَ يَتَّقُونَ وَيُؤْتُونَ الزَّكٰوةَ وَالَّذ۪ينَ هُمْ بِاٰيَاتِنَا يُؤْمِنُونَۚ

Vektüblenâ fî-hâzihi’d-dünyâ haseneten ve fi’l-âhirati haseneten. “Yâ Rabbi! Bize bu dünyada da iyilik yaz, nasip et, ihsan eyle, âhirette de ihsan eyle.” Yani dünyamızı da ıslah eyle âhiretimizi de ıslah eyle.

Bu dua, Rabbenâ âtinâ fi’d-dünyâ haseneten ve fi’l-âhireti haseneten ve kınâ azâbe’n-nâr duasıyla da bize, bizim ümmetimize de tavsiye edilmiş bir duadır. Hem dünyada iyilik isteriz hem âhirette isteriz.

“Yâ Rabbi! Sen bizim dünyamızı da ıslah eyle, dinî durumumuzu da ıslah eyle, âhiretimizi de ıslah eyle. Bizi her hususta saadete, selamete erdir. Dinimizde fitne olmasın, dünyamız perişan olmasın, âhiretimiz mahvolmasın.” diye böyle isteyeceğiz. O da öyle istedi;

İnnâ hüdnâ ileyke. “Biz sana geldik yâ Rabbi, seni bulduk yâ Rabbi, senin Rabbimiz olduğunu anladık yâ Rabbi!” diye münacaat edince bakın nasıl geliyor cevap;

Kâle azâbî usîbu bihî men eşâü ve rahmetî vesi’at külle şey’in. Ve rahmetî diye “vav” [ile] başlayan cümle hal cümlesi olsa mânası şöyle olur Allahuâlem; “Rahmetim benim cümle varlıkları kaplamış olduğu, her şeyi ihata etmiş olduğu halde, her şeyi içine alacak kadar geniş ve büyük olduğu halde, azabımı da dilediğim kullarıma isabet ettiririm.” Hak etmiştir, edepsizlik etmiştir; rahmetim engindir ama rahmetime mağrur olup da edepsizliğe sapmasınlar çünkü azabım da vardır, azabımla da tâzip ederim, cezalandırırım.

Fe-seektübühâ li’l-lezîne yettekûne ve yü’tûne’z-zekâte vellezîne hüm bi-âyâtinâ yü’minûne.

Benim rahmetime kimler mazhar olur ey Musâ, ey benim peygamberim, ey kelîmim?

Bil ki, Fe-seektübühâ. “Ben rahmetimi kimlere nasip edeceğim?” Li’l-lezîne yettekûne. “Sakınıp, çekinip güzel kulluk yapmakta gayretli ve titiz olanlara; günahlardan sakınanlara, takvâ ehli olanlara, müttakî olanlara nasip edeceğim rahmeti.”

Sonra?

Bu şahsî, ferdî bir vasıftır. Takvâ ehlisin, karıncayı ezmiyorsun, günahlara bulaşmıyorsun. Yetmez! Hemcinsini düşüneceksin, kardeşlerini düşüneceksin.

Ve ye’tûne’z-zekâte. “Zekât verenler.” Ruhânî bir vasıftan, ahlâkî bir vasıftan içtimâî bir vazifeye... Zekâtını da vereceksin!

Peygamber Efendimiz âhirete irtihal edince Ebû Bekr-i Sıddîk radıyallahu anh Efendimiz’e ne dediler?

“Yâ Ebâbekir, Yâ emîra’l-mü’minîn! Biz namazları kılacağız, mü’miniz tamam, Kur’an’a inanıyoruz ama bizden zekâtı isteme, zekâtları vermeyelim.”

Ebû Bekr-i Sıddîk Efendimiz, ümmetin imanca en kuvvetli olanı ve fıkhı en iyi bileni, Allah gözünü, gönlünü nurlandırmış dedi ki;

“Resûlullah zamanında verdiğiniz zekâttan küçücük bir noksan bile yapsanız alıncaya kadar çarpışırım.”

Neden?

Zekât da bir vazife! Hatta, ferdî bir vasıftan da önde.

Sen yüz rekât namaz kılarsın, bin rekât namaz kılarsın, on bin defa, yetmişbin defa Allah dersin vesaire...

Ama etrafına faydan ne?

Ümmet-i Muhammed helâk oluyor, senin yardımın ne?

İnsanlar çağlayanlar gibi küfre gidiyorlar. Derin suların yüksek dağlarından, kayalardan şaldur şuldur aşağıya akıp akıp gittiği gibi nesiller küfre akıp gidiyor. Küfür deryasını, deryâ-yı zenbi boylayıp gidiyorlar, güldür güldür çamurlu, bulanık, kirli, paslı…

Senin aklın nerede?

Şurada bir tane karıncayı birisi ezse acırsın, kediyi, köpeğe araba vursa acırsın, belediye memurları köpeği zehirlese; “Vah yazık niye yaptılar bunu?..” diye onun çırpınması karşısında acırsın da nesiller İslâm’dan gidiyor, kâfir oluyor, imandan çıkıyor.

Sen nerdesin? Paran nerede, zekâtın nerede? Hizmetin nerede? Allah’ın dinine yardımın nerede? Resûlüne, ümmetine hizmetin nerede?

Bak ne buyuruyor?

Fe-seektübühâ li’l-lezîne yettekûne. “Takvâ ehli olanlara ben o rahmetimi nasip edeceğim.” Ve yü’tûne’z-zekâte. “Zekâtını verenlere.”

Öyle kenarda durmak yok. Kesenin ağzını sıkıca kapatmak yok. Paraları çömleğin içine doldurmak yok. Falanca yere filanca yere tıkmak yok. İhtiyacının fazlasını, fakirin hakkını vereceksin.

Vellezîne hüm bi-âyâtinâ yü’minûne. “Bizim âyetlerimize inananlara.” [rahmetimi nasip edeceğim.]

Nedir bu âyetler?

Bu âyetler Hz. Musa’dan sonra göndereceği peygamberlerdir, mucizelerdir, kitaplardır, Peygamber Efendimiz’dir. Ama onu, arkasındaki âyet-i kerîmede daha açık beyan ediyor;

اَلَّذ۪ينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْاُمِّيَّ الَّذ۪ي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرٰيةِ وَالْاِنْج۪يلِۘ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهٰيهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَٓائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ اِصْرَهُمْ وَالْاَغْلَالَ الَّت۪ي كَانَتْ عَلَيْهِمْۜ فَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا بِه۪ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذ۪ٓي اُنْزِلَ مَعَهُٓۙ اُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ۟

Ellezîne yettebi’ûne’r-resûle’n-nebiyye’l-ümmiyyellezî yecidûnehû mektûben indehüm fi’t-tevrâti ve’l-incîli.

Bir de bu rahmetimi kimlere nasip edeceğim?

“O ümmî peygamber o resûle, kendi kitaplarında Tevrat’ta adını, evsâfını yazılmış olarak buldukları, bildikleri, -hatta bir başka âyet-i kerîmeye göre evlatlarını bile bildikleri- o ümmî peygambere tâbi olanlara.” [rahmetimi nasip edeceğim.] Tâbi olmayanlara değil.

Mektûben indehüm fi’t-tevrâti ve’l-incîl.-i. Kur’ân-ı Kerîm, “O, Tevrat’ta, İncil’de, onların yanındaki kendi kitaplarında yazılı.” diyor.

Bak, daha önceden Allah, kaç asır önceden, Peygamber Efendimiz’i Tevrat’a, İncil’e yazdığını burada açıkça beyan ediyor.

Çok âyetler var da, bu âyet-i kerîme biraz başka şeyleri de açıkladığı için size bunu okumak üzere cüzü yanımda getirdim.

Ye’müruhüm bi’l-ma’rûfi.

Muhterem kardeşlerim!

[Bu âyet-i kerîme] Peygamber Efendimiz’in ahlâkını anlatıyor.

Peygamber Efendimiz’i anıyoruz seviyoruz. Allahu Teâlâ bizim sevgimizi ziyade etsin.

Ama ne yapmamız lazım, yani sevgimizin gereği ne?

Seviyoruz da ne oluyor?

Birbirimizle kavga etmekten geri duruyor muyuz? Haramdan geri çekiliyor muyuz?

Allah’ın yoluna dönüyor muyuz? Allah’ın isteği kul oluyor muyuz?

Yani nasıl, Allahu Teâlâ hazretleri Peygamber Efendimiz’in nesini sevmiş, nesinden dolayı habîbullah eylemiş; biz de onu yapalım da biz de habîbullah olalım. Biz de vâsıl olalım, biz de Allahu Teâlâ hazretlerinin sevgili kulu olalım.

Ne yapmak lazım?

Ye’müruhüm bi’l-ma’rûfi ve yenhâhüm ani’l-münkeri. Âyet-i kerîme Peygamber Efendimiz’in ilk vasfı bu diyor. [O aynı zamanda] nebiyyi’l-ümmî.

Ümmî ne demek?

Ümm Arapça’da “anne” demek. [Ümmî,] “anasından doğduğu hal üzere kalmış olan” mânasınadır. Böyle bir tahsil terbiye görmediği için tahsilsiz, mektep medrese görmemiş bir kimseye ümmî deniyor, bunu biliyoruz.

“Bu adam ümmîdir.”

Ümmî olur ama alim olabilir çünkü ümmîlerin şâhı Peygamber Efendimiz, profesörlerin hepsi [onun] kapısında kul, ayağının türâbı olamaz.

Bazıları diyorlar ki ümmî kelimesi, “Ümmü’l-Kurâ’ya mensup” demek. Mekke’nin bir vasfı, Ümmü’l-Kurâ idi. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Ümmü’l-Kurâ’dan olduğu için Mekkeli, Mekkî demek. Bir de ümmet kelimesinden, “ism-i nisbettir” diyorlar, yani “ümmete nisbî, o ümmete bağlı” mânasına.

Ye’müruhüm bi’l-ma’rûfi ve yenhâhüm ani’l-münkeri. Kur’ân-ı Kerîm, [Peygamber Efendimiz’in] emr-i mâruf nehy-i münker yapma vasfını ilk başta bize hatırlatıyor.

Resûlullah Efendimiz’i Allah sevmiş, vasıflarını sayıyor, ilk söylediği vasfı ne?

“Emr-i mâruf nehy-i münker yapardı.” Peygamber Efendimiz, aklın, şeriatın, mantığın, ilmin, irfanın güzel bulduğu, hoş bulduğu, hoş gördüğü; sevimli, doğru, adalete, hakka uygun dediği şeyi yapar, yaptırır, emreder ve yapılıncaya kadar azm ile çalışırdı. Karşısında bir haksızlık olduğu zaman iki kaşının arasındaki damarı kabarırdı.

İyi ahlâklı olan insan, iyi ahlâklı olan insan her şeyin karşısında miskin miskin duran insan demek değil. Zalimin karşısında şahlanacak, mazluma yumuşaklık gösterecek. Sen zalimin karşısında susuyorsun mazlumu tepelemeye çalışıyorsun. Mazlumu herkes tepeler, haydi bakalım zalime zulmünü söyle! Zalim sultanın karşısında hak sözü söyle.

Emr-i mâruf nehy-i münker, sizin ve bizim boynumuza borç, farzlardan birisi. Namaz farz, oruç farz, zengine zekât farz, sıhhatli olmak şartıyla zengine hac farz; kendisi gidecek. Emr-i mâruf nehy-i münker farz. Müslümanlar yapacak, siz yapacaksınız; evinizde, çevrenizde yapacaksınız, yakınlarınıza söyleyeceksiniz. Dilinizin döndüğü yerde nerede olursa kalkıp söyleyeceksiniz, hakkı söyleyeceksiniz. Yanlış bir şey olduğu zaman da yaptırtmamaya, engellemeye çalışacaksınız. Engelleyeceksiniz!

"Olmaz böyle şey, yapamazsın, yaptırtmam, ben burada oldukça yaptırtmam."

Birisi bu.

Ve yühıllü le-hümü’t-tayyibâti ve yüharrimü aleyhimü’l-habâise. “O peygamber bu ümmetine kendisinin ba’s olunmuş, vazifeli olarak gönderilmiş olduğu ümmete ve bütün insanlara, kâffe-i nâsa, bütün dünya ehli insanlara tayyib, güzel, hoş, temiz olan şeyleri helal kılacak.” Bunlar helaldir, bunları yiyebileceksiniz diyecek. Çünkü benî İsrail’e bazı günahlarından dolayı helal olan bazı şeyler yasaklanmıştı; “yiyemezsiniz, içemezsiniz, cezalısınız” denmişti. Bu ümmete onların cezası kalkacak, devam etmeyecek.

İyi şeyler helal.

قُلْ اُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُۙ

Kul uhılle lekümü’t-tayyibâtü. “Tayyib, güzel olan şeylerin hepsi genel kâide olarak bizim dinimizde helal kılınmış; günahlarından dolayı benî İsrail’e yasaktı. Etin şurasını yiyebilir, burasını yiyemez, iç yağı şöyle, dış yağı böyle diye [helal ve haram kısımlara ayrılmıştı.]

Ve yüharrimü aleyhimü’l-habâise. “Haram, pis, necis olan, sıhhate zararlı olan şeyleri haram kılacak.” Bu helaldir bu haramdır diye beyan edecek insanlara öğretecek.

Maddî haram var, mânevî haram var. Günahlar, gadirler, zulümler, haksızlıklar, faizler, rüşvetler vesaire…

Ve yeda’u anhüm ısrahüm ve’l-eğlâle’l-letî kânet aleyhim. “Daha evvelce ümmetlere yüklenmiş olan birtakım mükellefiyetleri onlardan -vada’a kaldırmak mânasına gelir- kaldıracak, helal kılacak ve boyunlarına takılmış olan birtakım bukağıları, zincirleri açacak.” Böylece ümmetler rahatlayacak yani kulların arasında bir genişlik, bir ferahlık olacak.

İşte ey Musa, sen benden böyle bu Tur dağında el açtın boyun büktün münacat ettin ama, Fellezîne âmenû bihî. “İşte o peygamber geldiği zaman ona iman edenler.” Ve azzerûhu. “Ona hürmet edip yardımcı olanlar.” Ve nasarûhu. “Hizmetine girip onunla beraber dinin yayılmasına çalışanlar.” Ve’t-tebe’u’n-nûrallezî ünzile me’ahû. “Onunla beraber bütün insanlığa indirilen o nûra tâbi olanlar, o Kur’an’a, tepeden tırnağa nur olan o Kur’an’a tâbi olanlar.” Ülâike hümü’l-müflihûn. “İşte onlar felah bulacaklar.”

Şimdi senin istediğin zaman değil. O zaman o peygambere tâbi oldukları zaman; emr-i mâruf nehy-i münker yapan, haramları helalleri beyan eden, insanlığın omuzundan, boynundan yükleri, halkaları kaldıran peygambere vakti geldiği zaman tâbi olunca, yardım edince ve onunla beraber insanlığa indirilmiş olan o nûra, o nur olan Kur’ân-ı Kerîm’e tâbi oldukları takdirde o zaman işte o rahmetime senin de kavmin mazhar olacak, onlar müflih olacak, felaha ermiş olacaklar.

Bunları böyle beyan ettikten sonra Rabbimiz Teâlâ ve Tebâreke hazretleri, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz’e lütfu ile buyuruyor ki;

قُلْ يَٓا اَيُّهَا النَّاسُ اِنّ۪ي رَسُولُ اللّٰهِ اِلَيْكُمْ جَم۪يعًاۨ الَّذ۪ي لَهُ مُلْكُ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِۚ لَٓا اِلٰهَ اِلَّا هُوَ يُحْي۪ وَيُم۪يتُۖ فَاٰمِنُوا بِاللّٰهِ وَرَسُولِهِ النَّبِيِّ الْاُمِّيِّ الَّذ۪ي يُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَكَلِمَاتِه۪ وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ

Kul. “De onlara.” Yâ eyyühen-nâsi. “Ey insanlar de hepsine.” Peygamberin mü’min, kâfir, etrafındaki bütün insanlara hitap etmesi emredildi. İnnî resûlullâhi ileyküm cemî’â. “Ben sizin hepinize Allah’ın gönderdiği peygamberim.” Hepinize gönderildim; bir kavme değil, Arap’a, Kureyş’e, Mekke’ye değil ey insanlar ben hepinize Allah’ın gönderdiği peygamberim.

Ellezî lehû mülkü’s-semâvâti ve’l-ardı. “Şu yerlerin göklerin egemenliği, saltanatı, tasarrufu mülkü, idaresi elinde olan o Allah’ın size gönderdiği, hepinize gönderdiği peygamberim.” Lâ ilâhe illâ hüve yuhyî ve yümîtü. “Ondan gayri ilah yok, dirilten öldüren O.” Ondan gayri ilah yok. Başka ilahlar edinmeyin, yanlış yollara sapmayın, yanlış itikatlara saplanmayın, âhiretinizi mahvetmeyin. Yaşatan, öldüren, insanlara ve tüm mahlûkata hayatı veren, sonra da vadesi yetenin hayatını alan, öldüren O bir tek Allah. Mülkün, yerin göğün mülkünün sahibi olan Allah tarafından gönderilmiş peygamberi olduğunu onlara söyle.

Fe-âminû billâhi ve resûlihi’n-nebiyyi’l-ümmiyillezî. “Madem ki ben Allah’ın gönderdiği elçiyim, o halde siz ey insanlar Allah’a inanın ve onun ümmî peygamberine inanın ki.” Ellezî yü’minü billâhi ve kelimâtihî. “O Allah’a imanda insanlığın önderi oldu, eşsiz bir sağlamlıkla, sapasağlam bir şekilde kulluğunu en güzel tarzda edâ eden, Rabbine en kuvvetli imanla bağlanan insan payesi elde etti ve Allah’ın kendisine indirdiği Kur’ân-ı Kerîm’e, âyetlere en güzel tarzda ittibâ etti.” Ve’t-tebi’ûhü le’alleküm tehdedûne..“Ona tâbi olun ki hidayet bulasınız.”

Aziz ve muhterem kardeşlerim!

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz bin 400 küsur sene önce âleme teşrif eyledi. Ondan sonra da 63 yıl vazife gördükten, Allah’ın sevdiği bir şekilde ömür geçirdikten sonra, boş vakit geçirmeden bütün zamanını Allah’ın dinini yaymakta, her türlü meşakkatleri çekerek çalışmakta geçirdikten sonra âhirete irtihal eyledi.

Ve men yenkalib alâ akıbeyhi fe-len yedurrallâhe şey’en. “Eğer bir insan böyle topuğu üzerinde çark edip dönüp de yolunu değiştirip de imandan vazgeçerse yanlış yola saparsa onun Allah’a bir zarar vermesi bahis konusu değil.”

Cümle cihan halkı, cümle kâinat varlıkları, bütün beşeriyet, bütün semavât ve arz hepsi Allah’ı kabul etmeseler, inkâr etseler saltanatına bir zerre noksanlık gelmez. Hepsi kabul etseler saltanatına bir zerre ilave olmaz. Onun mülkü saltanatı kulların ibadet etmesinden de küfretmesinden de yücedir, müstesnâdır, müstağnîdir, kulların O’na ihtiyacı var. Len yedurrallâhe şey’en. “Siz Allah’a zarar veremezsiniz, kendinizi mahvedersiniz.” Kendinizi mahvedersiniz buyuruluyor.

Aziz ve muhterem kardeşlerim!

Onun için bize düşen Resûlullah’ı seviyorsak ki dinin şartı bu, gerçek mü’min olmanın şartı bu. Ezanlarla fezâlara ismi ilan edilen, tahiyyatlarda günde beş vakit şu kadar kere kendisine dua ettiğimiz o Peygamber-i Zîşân Efendimiz’e hüsn ü ittibâ saadet-i dâreyn ermemizin, iki cihanda bahtiyar olmamızın sebebi bu. Dertlerimizin çaresi de bu, müşkülatımızın çaresi de bu.

Cami dolusu insanlar bir işe yaramaz, ülkeler dolusu insanlar bir işe yaramaz Neden?

İmanı olmayınca bir işe yaramaz. Rüzgâr nereden eserse öbür tarafa alır götürür. Kum tanesi gibi, onu tepeden ordan oraya rüzgar üfüre üfüre taşır  tepeler hareket eder gider.

Bu Resûlullah’ı tanıyacağız; hayatını, hadîs-i şerîflerini, sîret-i nebiyyesini okuyacağız; salât ü selâmı çok getireceğiz, çok yalvaracağız, sünnet-i seniyyesine en güzel tarzda uymak hususunda çok dikkat edeceğiz, gayet titiz davranacağız. Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz’i rüyamızda görüp iltifatına erinceye kadar, razı olduğunun işaretini alıncaya kadar rahat etmeyeceğiz, uğraşacağız, didineceğiz. Çoluk çocuğunuzu Resûlullah’ın sevgisiyle yetiştirin. Resûlullah deyince çocuğun yüzü gülecek. Tebessümler yayılacak, dudaklarında gülücükler meydana gelecek. Çocuk Peygamber Efendimiz’i bilecek. Peygamber Efendimiz’in yaşayışına göre hayatımızı tanzim edeceğiz, ailemizi ona göre kuracağız, konuşmamızı ona göre yapacağız, işimizi ona göre tanzim edeceğiz.

Yoksa kişi sevdiğine tâbi olur, tâbi olmazsa sevgisi noksan demek. Tâbi olmazsa yol kapalı demektir, çıkmaz yola girmiş demektir.

قُلْ اِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللّٰهَ فَاتَّبِعُون۪ي يُحْبِبْكُمُ اللّٰهُ

Kul in küntüm tuhibbûnellâhe fe’t-tebiûni yuhbibkümullâhü. Allah’ın sevgisine, rızasına ulaşmak imkânsız demektir; çıkmaz yol. Şöyle yapacağım, böyle yapacağım bilmem ne bilmem ne… Ne yaparsan yap, Resûlullah’ın yolundan gayri yolların hepsi çıkmaz yoldur. Bu badireden çıkışın bir tek yolu var: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz’e tâbi olmak; Resûlullah’a hüsn ü ittibâ ile tâbi olmak, insanların dalalet düştüğü, sapıttığı, şaşırdığı, dünyaya daldığı şu zamanda Peygamber Efendimiz’in sünnetini ihyâ etmek.

İmam Gazzâlî’den Allah razı olsun, rahmetullâhi aleyh, rahimallâhu, rahmeten vâsi’a. İhyâu ulûmiddîn diye koca bir kitap yazmış, “Din ilimlerini yeniden ihyâ etmek,” yeniden diriltmek babında bir kitap yazmış. Yeni bir gözle, dinamik, güzel, canlı bir anlayışla tekrar eğiliyor, meseleleri şöyle kalp gözüyle mütalaa ediyor; ihlasla, imanla nasıl müslüman olunur meseleleri tekrar yazıyor. Statik, durulmuş, bozulmuş olmaktan kurtaracak ihyâ hareketi.

İşte biz de kendimizi Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’e en güzel tarzda uydurmak suretiyle diriltebiliriz, cemiyetimizi de cemaatimizi de öyle ihyâ edebiliriz. Başarılar da muvaffakiyet de öyle olur. Dünya saadeti de onunla olur, âhiret saadeti de öyle olur.

Allahu Teâlâ hazretleri bizi Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hazretlerinin sünnet-i seniyyesine sımsıkı sarılanlardan eylesin. Bizim camiamızı, O'nun sünnetini bu asırda ihyâ eden zümre etsin. Çünkü Peygamber Efendimiz’in sünnetini ihyâ edenlere yüz şehit sevabı verilecek; her bir sünnete yüz şehit, yüz şehit, yüz şehit sevabı verilecek. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz; “Kim beni severse benim sünnetime uyar ve beni sevmiş olduğu öylece belli olur ben de onu severim. Kim benim sünnetimi ihyâ ederse cennette benimle beraber olur.” buyuruyor.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz’in Firdevs-i Âlâ’da komşusu olmak istiyorsak ahlâkımızı, sözümüzü, her şeyimizi Efendimiz’e tıpkı aynen uydurmaya çalışacağız.

Efendimiz konuşurken şöyle yapardı, sol başparmağını sağ eline vururmuş ben de bundan sonra öyle yapacağım.

Neden?

[Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz] böyle yaparmış da ondan. Konuşurken arada böyle yaparmış, şemâilinde öyle okudum, sol elinin baş parmağını buraya vururmuş. Vardır bir sebebi, olmasa da onun yaptığı gibi yapacağım, öyle yaptığı için öyle yapacağım. Şuraya bastıysa oraya basacağım, şunda kızdıysa o zaman kızacağım; şunda sevindi, hoş karşıladı, beğendiyse onu da beğeneceğim.

“Kabak yemeği sevmiyorum.”

Resûlullah Efendimiz severmiş, seveceğiz! Nefsimize kabağı sevmeyi öğreteceğiz! Nefsimize kabağı sevmeyi öğretemezsek yuh olsun, yazıklar olsun! Dikkat edeceğiz; sabahtan akşama, geceden gündüze… Ama okuyacağız, okuyacağız Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’i.

Bakın bir âyet okudum size. Sabahlara kadar Peygamber Efendimiz’in şânından, kemâlatından bahseden yüzlerce âyet var. Allahu Teâlâ hazretleri, Efendimiz hakkında kendi Esmâ-yı Hüsnâ’sını ikram ediyor:

لَقَدْ جَٓاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ اَنْفُسِكُمْ عَز۪يزٌۘ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَر۪يصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِن۪ينَ رَؤُ۫فٌ رَح۪يمٌ

Le-kad câeküm rasûlün min enfüsiküm azîzün aleyhi mâ anittum harîsun aleyküm bi’l-mü’minîne raûfu’r-rahîm.

Raûf ve rahîm, bunlar kullara verilen sıfat değil. [Allah] Peygamber Efendimiz’e veriyor.

Le-‘amruke diye ömrüne yemin ediyor; “And olsun senin ömrüne ki ey Resûlüm!” diye Peygamber Efendimiz’in başına, ömrüne yemin ediyor Allahu Teâlâ hazretleri Kur’ân-ı Azîm’de. Öyle bir peygamberin ümmetiyiz. Hâlâ tanıyamamışsan, hâlâ yolunda gidemiyorsan, hâlâ çırpınıyorsan, hâlâ onun bunun, başka şeyin peşindeysen, onun izinde bunun izinde, olmaz…

Allahu Teâlâ hazretleri bizi, coşan rahmetiyle Resûl-i Edîbi’ne en güzel tarzda uyanlardan eylesin. Bidatlardan, hurafelerden, kötü huylardan, edepsizliklerden bizi sıyırsın; rahmet-i deryâsıyla şakır şakır yuyup yıkayıp pak eylesin, bu gecenin sabahına pırıl pırıl nûranî kullar olarak çıkartsın. Sevdiği ümmetler olarak ömrümüzün sonuna kadar Ümmet-i Muhammed için en güzel tarzda çalışmayı nasip eylesin. “Gel ümmetim ben senden razıyım.” diye Efendimiz’in iltifat ettiği insanlar olmayı nasip eylesin, Firdevs-i Âlâ’da kendisine hemcivâr eylesin, komşu eylesin. İki cihanda saadetine nâil olmayı nasip eylesin.