Keremu'l-mer'i dînühû ve mürûetühû akluhû ve hasebuhû hulukuhû.
Ebu Hüreyre radıyallahu anh'ten ve pek çok hadis kitaplarından nakledilerek gelmiş bir hadis-i şerif. Bu hadis-i şerifte Peygamberimiz Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem buyuruyor ki;
Keremu'l-mer'i. "Kişinin ağalığı, şerefliliği eşraftan oluşu, itibarlı insan oluşu..."
O itibar nereden gelir? Dînühû. "Dinidir, dininden, dindarlığından gelir."
Bir insanın şerefli, itibarlı bir insan olması nereden olur?
Kavmi kabilesi kalabalıktır, arazisi çok geniştir, sekiz tane köye sahiptir, etrafında hizmetçisi çoktur. Hayır, o dünya ölçüsü! Ahiret ölçüsü, insanın dindarlığıdır.
Kim asil, kim şerefli, kim ağa, kim zengin, kim eşraf, kim itibarlı kimse? En dindar olan kimse, o.
Bu manayı takviye eden ayet-i kerime var mı? Var.
İnne ekrameküm indellâhi etkâküm. "Allah indinde sizin en kerim olanınız, en şerefli, itibarlı olanınız Allah'tan en çok korkanınızdır." diyor Allah-u Teâlâ hazretleri.
O halde bir insan; malsız mülksüz, parasız pulsuz olsa, arif olsa, sırtında bir abası, elinde değnekçiği olsa, bir kuru ekmeği suya banıp yumuşatıp da öyle yutup, vakit geçirse ahiretin sultanı, padişah olabilir.
Burada 80 tane sarayı, 90 tane mülkü, şu kadar bin tane hizmetçisi, şu kadar sayısız küp altını olsa ama dindarlığı olmasa Allah indinde, zerre kadar itibarı olmayabilir, cehennemim dibini boylayabilir.
Ve mürûetühû 'akluhû. "Erliği de -er, mert, olgun, akıllı fikirli, yetişkin kimse oluşu nereden belli olur- akıllığındadır. Yoksa yaşı 40'a 50'ye geldi meselesi değildir. 25 yaşında bakarsın nice arifler çıkar. Meşâyihtan öyle kimseler var ki, 18 yaşında şeyh olmuş. Şu kadar zamanda çalıştım veled-i kalp, derhal zuhur etti diyor.
Veled-i kalp ne demek?
Haberin yok. Allah Allah Allah diye diye insanın kalbinde bir hal hâsıl oluyor ki; kalbi devamlı Allah Allah demeye devam ediyor. Neler açılıyor, 18 yaşında ermiş.
Demek ki yaş meselesi değil. Öyle nice nice Allah'ın veli kulları var. Yaş meselesi değil, büyüklerimiz "Akıl yaşta değil baştadır." demiş ya.
Ve mürûetühû 'akluhû. "Akıllıysa ergin kimse, er kişi, mert kişi demektir." Akılsızsa isterse 80'e ,isterse 90'a gelsin. Ve hasebuhû hulukuhû. "Soyu, asaleti de güzel huyudur."