Doğru Nefes Almak

Günlük hayatta farkında olmadan, alışkanlıklar ya da yapısal sebeplerle burun yerine ağızdan nefes alıyoruz. Peki bu doğru mu?

Dünyaya ilk geldiğimiz an itibari ile başlayan serüvenimizde hayati değer taşıyan yetimiz nefes almak, son nefese kadar devam etmektedir. 

Araştırmalara göre doğduğumuzda en doğru şekilde aldığımız nefesi, yaşımız ilerledikçe bizleri etkileyen birçok faktör ile %75 oranla yanlış almaktayız.

Uzmanlar doğru nefes alma şeklinin burundan almak olduğunu, burnun fonksiyonel yapısı sebebi ile burundan alınan havanın temizlenerek akciğerlere indirildiğini, direk ağızdan alınan nefesin ise virüs ve tozları direk ciğerlere taşıdığını belirtiyor.

Burnun görevleri nelerdir?

Temel olarak burnumuzun görevi bilindiği üzere nefes almamıza yaramasıdır. Vücudumuzda en çok yorulan duyu organımız burundur. Bununla birlikte burnun temelde 5 görevi bulunmaktadır: 

1- Burun koku alma işlevinin algılayıcı kısmını oluşturur.

2- Solunu yolları için uygun özellikler kazanmasını sağlar.

3- Solunan havanın ısıtılmasını, nemlendirilmesini sağlar.

4- Solunan havanın toz gibi bazı yabancı cisimlerden temizlenmesine katkıda bulunur.

5- Ses tellerinin çıkardığı ses titreşimlerinden etkilenerek biyolojik bir hoparlör gibi davranır.

Dr. Atilla Pelit, AKRA'ya yaptığı açıklamada, 'Birçok insan ya yapısal nedenlerle ya da iyi nefes alıp vermeyi sağlayamadığı için ağızdan nefes almaktadır. Ağızdan nefes alındığında burnun görevi yerine getirilmemiş oluyor dolayısıyla aldığımız hava vücuda zarar verebiliyor. Virüs ve hastalık yapan çeşitli etkenler burun tarafından kontrollü geçirilemediği için ağızdan direk akciğerlere ve yutağa temas etmekte dolayısıyla farenjit dediğimiz durum akciğer hastalıkları ağızdan nefes alanlarda daha çok ortaya çıkmaktadır" dedi.

'Nefes eğitimi alınabilir'

Pelit, 'Antrenör ya da bir eğitici ile spor yapanlar onların öğretmeleriyle nefes alıp verme olayını daha güzel öğreniyorlar. Spor yapmayanlarda, bu tür eğitimi almayanlarda doğru nefes alma öğretilemediği için bilinemiyor. Bu eğitim okulda beden eğitimi öğretmenlerince de verilebilir.' diyor.

Burundan nefes almanın önemi

Nefes almada öncelikle kullanılması gereken organın burun olduğunu, burundan nefes alınması gerektiğini belirten uzmanlar, toplumda yaygın görülen "burun tıkanıklığı", "burun kemiği eğriliği" sıkıntısı olanlarda burundan alınan nefes yetmediği için insanların ağızdan nefes aldığını ve bunun da burnun fonksiyonlarını azalttığını ifade ediyor.

Doğru nefes almanın faydaları

Doğru nefes alıp vermenin de pek çok yararı vardır; kalp ritminin düzelmesi, kan basıncının düşmesi, dolaşımın hızlanması, sindirim sisteminin düzene girmesi, stres ile rahatlıkla baş edebilme ve uykunun düzene girmesi ilk akla gelenlerdir. Doğru nefes aldığımız takdirde burun bu görevleri yerine getirebilmektedir. 

Burun nefesi temizliyor

Dr. Pelit, 'Burun aldığımız havayı öncelikle ısıtmakta, nemlendirmektedir. Aldığımız havada bulunan çevreden bulaşan çeşitli zararlı maddeler, tozlar, partiküller burundaki kıllar ve burun iç yapısındaki dokular sayesinde toz ve zararlı maddelerden büyük ölçüde temizlenmekte. Alınan hava ortamın ısısına göre, hava soğuk ise burun yoluyla ısıtılmakta hava kuru ise nemlendirilmekte böylece vücuda en az zararlı bir form kazanarak akciğerlerimize ulaştırılmaktadır.' açıklamasını yaptı.

Konuyla ilgili açıklama yapan Ayça Özdem Kurt, virüsten korunmak için organizmanın doğru oksijenlenmesi gerektiğini belirterek nefesin burundan alınıp verilmesi gerektiğini söyledi.

“Burun sayesinde alınan nefes, akciğerlere ulaşmadan önce ısıtılır, nemlendirilir ve temizlenir. Burnumuzun bu arıtma ve iklimlendirme işlevleri, akciğerlerimiz ve genel sağlığımız için çok önemlidir. Virüsten korunmak için de organizmanın oksijenlenmesi doğru olmalıdır. Doğru oksijenlenmek için nefesi mutlaka burundan alıp vermeliyiz. Burunun mükemmel bir laboratuvar olduğunu unutmamalıyız. Ağızdan verilen nefes orantısız karbondioksit kaybetme anlamına gelebilir” diye konuştu.

Burundan alınan nefesin daha sağlıklı olduğunu söyleyen Kurt, ağızdan alınan hava ile mikropların direkt insan vücuduna girdiğini belirterek, şu ifadeleri kullandı:

“Özellikle uykuda, hareket halinde ve dinlenirken nefesi burundan alıp vermek önemlidir. Organizmamız normalde nefes almak için büyük bir enerji sarf etmezken, ağızdan alınan verilen nefeste ekstra enerji harcarız. Yanlış nefes almak uzun vadede astım, uyku apnesi, panik atak, uykusuzluk, kalp damar sorunları, baş ağrısı gibi pek çok hastalığa sebep olabilir.”

Maske takılıyken solunum sorunu yaşayanlara da nefes egzersizi yapmalarını öneren Kurt, şunları söyledi: “Burun boşluğunda hava adeta bir laboratuvara girmiş gibi olur. Öncelikle mikrop ve virüsler ayıklanır ve mukoza tarafından tutulur. Hava, burun boşluğunda nemlenir ve ısısı ayarlanır. Nefesler hep sakin ve yumuşak olmalı. Maske ile nefes almakta zorlanan kişiler alışamıyor ve sıkıntı çekiyorlarsa, özellikle de nefes darlığı varsa bir akciğer uzmanına görünmeli.”

“Nefesi burundan al ağızdan ver” bilgisinin yanlış bir bilgi olduğunu da söyleyen Kurt, şunları anlattı:

“Havanın burundan geçerek çıkması çok önemlidir; daha az karbondioksit kaybederiz, nefesi verirken de burun içinin nemlenmesi gerçekleşir, bu da bir sonraki nefese bizi hazırlar. Burnu tıkalı kişiler için, eğer majör bir kemik eğriliği yoksa egzersiz yaparak burnu açmaya çalışmak mantıklı olabilir.”