Zihni Güçlendirme ve Kaslar

Egzersiz yapmak ve beyin sağlığı birbiriyle yakından bağlantılıdır. Çünkü beyin de kolunuzdaki ve bacağınızdaki kaslar gibi düzenli spor yapıldığı zaman güçlenir. Spor salonunun da beyninizi çalıştıracak özel bir alet olmasa da beyin de fiziksel bu faaliyetten büyük fayda sağlar.

Kalp hızınızı artırmak beyninizi de canlandırır. Vücudunuzu hareket ettirmek kilo vermek için iyi olduğu kadar hafızanız için de iyidir. Beyin düzenli egzersizde artan kan akışından ve  oksijenden beslenir. 

Kan ve besinle beyniniz optimum performans için beslenir. Günlük hareketleriniz de yeni beyin hücrelerinin oluşmasına sinir yollarının güçlenmesini sağlar. Hafızanız sporla gelişir ve fiziksel aktivite yaslandıkça idrak gücünüzü korur. 

Son araştırmalar düzenli egzersiz yapmak ve beyin arasındaki bağlantıyı ortaya koyuyor. Her gün 30-45 dakika suren kısa bir spor hafızayı koruyan pek çok faydayı tetikler. 

Spor yapmanın idrak gücünüzü artırdığını gösteren beş durum:

1. Spor yapmak Hipokampusun büyüklüğünü artırır:  Beynin öğrenme ve sözlü hafızayla sorumlu bilgesine hipokampus denilir. Spor yaptığınız zaman hipokampusun hacmi buyur. Hipokampuste bulunan sinir hücreleri(nöronlar) yoğunlaşır. Hipokampus yas ilerledikçe donuklaşan ilk bölgedir. Düzenli spor yapmak onu zinde tutar. Egzersiz yapmak ayni zamanda hafıza ve öğrenme merkezindeki aktiviteyi hızlandırır. Sadece 10 dakikalık hafif ve orta dereceli hareket bile beynin hafıza ile ilgili kısmı ve siniri hücreleri arasındaki bağlantıyı güçlendirmek için yeterlidir. Hipokampusteki bu gelişmiş bağlantı daha iyi bir hafıza ve idrak testlerinde daha iyi bir performansa yol acar. Zaten yoğun olan yaşamınıza uygun kısa hatırlama egzersizleri dahi bu gücü artırır. Arabanızı nereye park ettiğinizi hatırlamak, gün içinde hangi randevularınız olduğunu düşünmek gibi.. Spor salonuna sonraki gidişinizde hipokampusu ve ona faydalı bir şey yaptığınız üzerine duşunun.

2. Egzersiz yapmak beyin aktivitesini engelleyen stres hormonlarını azaltır: Pek çok insan koşarak veya yürüyüş yaparak stresten uzaklaşmaya çalışır. Eğer siz stresliyseniz beyniniz de streslidir. Ve spor yapmak zihninizi rahatlatma için çok güçlü bir yoldur.

Fiziksel aktiviteler, siz endişeli ve düşünceli olduğunuzda beyninizde biriken stres hormonlarını(özellikle kortizol ve noradralin) azaltır. Çok fazla stres hormonu kendinizi halsiz hissetmenize ve beyin sisine sebep olabilir. Bu da idrak kabiliyetinizi yavaşlatır ve beyninizin gücünü azaltır.  Düzenli egzersiz yaparak stresi azaltabilirsiniz. Spordan sonra beyninizde salınan endorfin stres hormonlarının azalmasına ve ruh halinizin değişmesine sebep olur. Endorfin ve egzersiz de hipokampusun büyümesine sebep olur. Beyniniz ve vücudunuz düzenli hareket etmeye ihtiyaç duyar. İyi duşunun ve düzenli egzersizini planlayarak ruh halinizi değiştirin.

3. Egzersiz uyku kalitesini artırır: Sporun zihninizi iyi yönde etkilemesinin diğer yolu da gece daha iyi uyumanızı sağlamasıdır. Sabah dinlenmiş ve yenilenmiş olarak uykunuzdan kalkarsınız. İyi bir uyku zihin netliği ve hüküm-yönetme kabiliyetini de geliştirir. Odaklanmak, doğru kararlar vermek ve duygularınızı kontrol edebilmek için iyi bir uykuya ihtiyacınız vardır. Siz uyurken beyniniz hala çalışıyor olsa bile iyi bir uyku beyninizin dinlenip, ertesi güne hazırlanması için imkân sağlar. İyi bir uykudan kalkan kişinin beyni tam kapasite çalışmaya hazırdır. İdrak kabiliyeti güçlenmiş, hafızası güçlenmiştir. Uyku kalitenizi artırmak ve beyninizi güçlendirmek için spor yapmaya başlayın.

4. Egzersiz büyüme faktörlerinin salgılanmasını tetikler: hafızanız beyninizin derinliklerindeki bağlantılar ve sinir yolları ile bağlantılıdır. Büyüme faktörleri proteinleri zihninizde yeni bağlantılar kurmak ve eskileri güçlendirmek için gereklidir. Düzenli spor yapmak beyninizde bulunan büyüme faktörlerini çoğaltmanın en kolay yoludur. Vücudunuzu hareket ettirmek beyin-türevli nörotrofik faktör(BDNF) denilen proteinin salgılanmasını sağlar. Bu protein beyninizde yeni hücreler oluşturulmasını ve eskilerin de muhafaza edilmesini sağlar. BDNF ayni zamanda beyninizde yeni kan damarları oluşturmakla görevlidir. Bu da kan dolaşımı ile beyne daha çok besin gitmesi demektir.  Beyninizin büyümesi, beyninize daha çok kan ve besin gitmesini istiyorsanız simdi hareket etmeye başlayın. Sadece birkaç dakikalık aktivite beyninize yeterli desteği sağlayacaktır.

5. Düzenli hareket etmek beyninizin yaşlanmasını geciktiriyor: Yaslanmak beyninizin de yaşlanması demek değildir. Hayatınızda küçük değişiklikler yaparak hafızanızı koruyabilir, zinde tutabilirsiniz. Ömur boyu devam eden düzenli spor alışkanlığı ilerleyen yaslarda beyninizin de sağlıklı kalmasını sağlar. Gençliklerinde düzenli spor yapan kişiler üzerinde yapılan bir araştırmada bu kişilerin ilerleyen yaslarda da hafızalarının güçlü, idrak kabiliyetlerinin yerinde olduğu görülmüştür. Yapılan testlerde kendilerinden 10 yaş daha genç olanlarla nerdeyse ayni puanları aldılar. Yasınız kaç olursa olsun hissettiğiniz yaştasınızdır. Vücudunuzu ve zihninizi düzenli egzersiz ile sağlıklı tutun.

Beyniniz ihtiyaç duyduğu egzersiz konusunda seçici değildir. Tek yapmanız gereken kan dolaşımınızı hızlandırmak ve sonuçları görmek. Beyin egzersizin faydalarından bölgeye giden kanın çoğalması ile faydalanıyor.

Çeşitli sporlar, bisiklete binme, yüzme gibi yüksek enerjili aktiviteler kalp hızınızı normalin üstüne çıkarır. Bunlar aerobik egzersizler olarak adlandırılır ve kanın vücudunuzda hızlı dolamasını sağlar. Aerobik egzersizler beyin sağlığı için çok iyidir. Hızlı tempodaki hareketler boyun ve bastaki kan akışını hızlandırır, beyninizin fazlaca oksijen ve besin lamasını sağlar.

Her zaman egzersiz yapmak zorunda da değilsiniz. Aerobik egzersizler de benzer şekilde beyninizi güçlendirir. Direnç hareketleri ve kuvvet antrenmanları da beyninizi çalıştırmak için güzel yollardan biridir. 

Beyninize olan faydalarını görmek için dışarı çıkmanıza bile gerek yok. Düşük tempolu sporlar da konsantrasyon gücünüzü geliştirir ve stres hormonlarının azalmasını sağlar.

 Hareketlerdeki çeşitlilik hem bedeniniz hem de beyniniz için iyidir. Kuvvet antrenmanı, denge, düşük tempo ve aerobik hareketler içeren çok yönlü egzersizler geliştirmeyi hedefleyin.  Düzenli spor yaparak hem beyninizi hem de vücudunuzu koruyun, aradaki farkı kendiniz görün.