Kurban Bayramı ne zaman? Niçin kurban kesiliyor?

Hicri takvime göre Zilhicce ayının 10. günü itibarıyla Kurban Bayramı idrak ediliyor. Peki bu yıl Kurban Bayramı hangi güne denk geliyor? Kurban Bayramının önemi nedir?

1444 Hicri takvime göre, Kurban Bayramı arefe günü 27 Haziran 2023 Salı günü. Kurban Bayramı, 10 Zilhicce 1444 - 28 Haziran 2023 Çarşamba günü başlayacak 1 Temmuz 2023 Cumartesi günü sona erecek. 

Kurban sözlükteki anlamıyla "yaklaşmak", ıstılahi anlamıyla ise, "Allah(c.c)'a manen yaklaşmak maksadıyla kesilen hayvana" verilen addır. 

Kurban kesilmesi hakkında Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyurulmaktadır: 

“Kurbanlık deve (ve sığır)lara gelince, onları da sizin için Allah’ın (dîninin) alametlerinden kıldık. Onlarda sizin için hayır vardır. O halde (develer) birer ayakları bağlı sıra sıra ayakta dur(up boğazlan)ırken, üzerlerine Allah’ın adını anın. Yanları üstü düşüp ölünce de onlardan hem siz yiyin hem de kanaat edip istemeyen fakirlere ve isteyen (fakir)lere yedirin. İşte böylece şükredesiniz diye onları sizin fayda ve hizmetinize verdik." (Hac, 36) 

Allah(c.c)'ın hoşnutluğunu kazanmak için yapılan her şeyde esas olan iyi niyettir. Kurbanda da böyledir, iyi niyet ve ihlas esastır. Bu konu Kur'an-ı Kerim'de şöyle vurgulanıyor:  

“O (kurban)ların ne etleri ne de kanları Allah’a ulaşır. Fakat sizden O’na (yalnız) takvânız (saygı ve itaatiniz) ulaşır. Size doğru yolu gösterdiğinden dolayı Allah’ı tekbir edesiniz (büyüklüğünü anasınız) diye onları sizin fayda ve hizmetinize verdi. (Resûlüm!) Güzel hareket edenleri (cennetle) müjdele!” (Hac,37)

Kurban ibadeti

Hocamız, Gönül Dostumuz, Mürebbi'miz Mahmud Es'ad Coşan, kurban ibadetinin kaynağını şu şekilde aktarıyor:

"Mâlumdur ki bu bayramın hatırası ve mâzisi Peygamber Efendimiz’in mübarek dedeleri olan Hz. İbrahim ve pak oğlu Hz. İsmail’e kadar uzanır. Hz. İbrahim, sahih ve ilahî bir rüyasında, çok sevgili oğulcuğu İsmail’i kurban etme işareti alınca, durumu gözyaşları içinde ona açıkladı, o eşsiz itaatkâr evlat da: “Ey babacığım! Emrolunduğun işi yap, inşaallah beni sabır ve tahammül, itaat ve metanet gösteren bir kişi olarak göreceksin!” diye cevap verdi. (37/Saffât, 102)

Zilhicce ayının 10. günü Hz. İbrahim, kurban etmek üzere oğlu İsmail’i Mekke’nin Mina semtine getirdi. Fakat bu esnada Cenâb-ı Hak’tan vahiy olarak;

“Ey İbrahim! Sen rüyadaki emri uygulamakta sıdk u sadâkatini gösterdin, imtihanı kazandın; oğlun da emsalsiz bir itaat ve teslimiyet gösterdi, her ikiniz de büyük sevap kazandınız, yüksek mertebelere erdiniz, şimdi size oğluna bedel olsun diye gönderdiğim şu azim koçu kurban eyleyin!” tarzında emr-i ilâhî gelince Mina’da Cenâb-ı Hakk’a koçu kurban ettiler.

Bu hatıraya binaen bizim dinimizde de her beldedeki zengin müslümanlara, kadın, erkek, çocuk... Zilhicce ayının bu bayram günlerinde kurban kesmek vacip oldu."

Kurban Bayramı ve Hac günleri

Zilhicce ayında bayram günlerinde kurban kesimiyle kurban ibadeti yerine getirilirken bu günlerin bir başka önemi ise Hac ibadetinin yapıldığı günler olmasıdır.

Hac, kutsal kabul edilen mekânları dinî maksatla ziyaret etmektir ve İslam'ın beş şartından biridir. Arapçada "gitmek, yönelmek, ziyaret etmek" anlamlarına gelen hac kelimesi, fıkıh terimi olarak imkânı olan her Müslüman’ın belirlenmiş zaman içinde Kâbe'yi, Arafat, Müzdelife ve Mina'yı ziyaret etmek ve belli bazı dinî görevleri yerine getirmek suretiyle yaptığı ibadeti ifade eder.

Hac yapacak Müslümanlar Zilhicce’nin sekizinde Mekke civarındaki Mina’ya gelir, burada Peygamber Efendimizin sünneti üzere öğle, ikindi, akşam, yatsı ve ertesi arefe gününün (Zilhicce’nin dokuzuncu gününün) sabah namazını kılar, Arafat’a doğru, “Lebbeyk Allâhümme lebbeyk... emrettin, geliyorum, tekrar tekrar sana itaat ve icabetimi arz ediyorum ya Rab!” diye diye, aşk ile şevk ile gözyaşlarıyla, haşyet ve huşu ile edep ve hudû ile seller gibi akar giderler.

Arefe günü akşam namazından sonra hacılar Arafat’tan Mekke tarafına doğru Müzdelife denilen mübarek mevkiye gelirler, geceyi orada geçirir, bayram sabahı namazını orada kılarlar, dua eder, vakfe yapar, sonra Mina’ya doğru akarlar; varsa oradaki çadırlarına gelir, “Cemre-i Akâbe” (büyük şeytan taşlama) vazifesini yapar, kurban kesmesi gerekenler kurban keser, sonra saçlarını tıraş eder, ihramdan kısmen çıkarlar.­­

© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.