Yaşlılık, hayatın döngülerinden biridir. Yaşlılık, 65 yaş ve üzeri grup olarak tanımlanır ve yaşlı nüfus hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde yılda yaklaşık %5’lik bir artış göstermektedir.
Ülkemizde 65 yaş ve üzeri yaşlı nüfusun önemli bir bölümü, yetersiz ve dengesiz beslenmeden kaynaklanan hastalıkların etkisi altında. Bu yaş grubunda görülen obezite, diyabet, kalp-damar hastalıkları, osteoporoz, felç, iskelet ve kas sistemi hastalıklarında sağlıksız beslenme önemli bir risk faktörü.
Yaşlanma ile oluşan tat ve koku almadaki azalma, iştahsızlık, diş kayıpları, besin ögelerinin sindirimi ve emilimin azalması gibi faktörler beslenmeyi olumsuz etkileyebilmekte.
Hayatın her safhasında olduğu gibi bu dönemde de yeterli ve dengeli beslenme sağlığın korunması ve geliştirilmesi için çok önemli.
Yeterli ve dengeli beslenme; dört besin grubunda bulunan besinlerin önerilen miktarda tüketilmesiyle sağlanır.
Bu besinler; süt grubunda yer alan süt, peynir ve yoğurt; et grubunda yer alan et, tavuk, yumurta ve kuru baklagiller; sebze ve meyve grubu ile tahıl grubuna giren ekmek, bulgur, makarna, pirinç, mısır ve tarhanadır.
YAŞLILIK DÖNEMİNDE SAĞLIKLI BESLENME ÖNERİLERİ
🔘 Haftada en az 2-3 kez balık tüketilmeli.
🔘 Hayvansal kaynaklı yağ tüketimi azaltılmalı, bitkisel kaynaklı sıvı yağlar tercih edilmeli. Az yağlı veya yağsız süt ve yoğurt tüketimine özen gösterilmeli.
🔘 Nörobilişsel fonksiyonların sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi için günlük ortalama bir avuç ceviz, badem, fındık gibi kuruyemişler tüketilmeli.
🔘 Kan şekerini hemen yükselten şeker, şekerli ve hamurlu besinler yerine muhallebi ve sütlaç gibi sütlü tatlılar tercih edilmeli. Özel gün ve toplantılarda pasta, tatlı ve şekerleme tüketiminden olabildiğince kaçınılmalı.
🔘 Her gün imkanlar dahilinde 5-6 porsiyon sebze ve meyve ile haftada 2-3 kez kuru baklagil yemeği tüketilmeli.
🔘 Kızartma ve kavurma yöntemleri yerine sağlık açısından daha uygun olan haşlama, ızgara ve fırında pişirme yöntemlerini tercih edilmeli.
🔘 Kızartılmış besinlerden uzak durulmalı. İçinde et bulunan yemekleri pişirirken ilave yağ konulmamalı. Mümkün olduğunca yaşa uygun olarak fiziksel aktivite artırılmalı.
🔘 65 yaş üzerindeki kişilerde yoğun olarak görülen, beyin kanamaları ve ölümlere yol açan yüksek tansiyondan korunmak için günlük tuz tüketimi kısıtlanmalı. Hazırlanmış yemeklere ilave tuz eklenilmemeli ve tuz içeriği yüksek geleneksel besinler olan turşu ve salamuralardan uzak durulmalı.
🔘 65 yaş üstü kişilerin sıvı kayıpları ile bu kayıpların yol açtığı sağlık sorunları diğer yaş grubundaki kişilere göre daha yüksektir. Bu nedenle yaşlı bireyler günlük sıvı tüketimini artırmalı ve günde 8-10 su bardağı sıvı tüketmelidirler.
🔘 Sigara, aşırı çay ve kahve tüketimi özellikle yaşlı kişilerde sağlık sorunlarını tetikleyebilmekte. Ihlamur, taze sıkılmış meyve suyu, ayran ve çorba yaşlı bireyler için uygun içeceklerdir.