Dünyanın dört bir yanında Mevlid-i Şerif coşkusu

Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa’nın (SAS.) yeryüzünü teşrif ettigi bu mübarek  mevsimde; âlemlere rahmet olarak gönderilen Peygamber’in (SAS) ümmeti olma sevinç ve coşkusu dünyanın dört bir tarafında farklı şekillerde ortaya konuluyor.

Evlerde kutlamalar yapılıyor, camilerde salat-u selamlar getiriliyor, bazı ülekelerde tüm halkın katıldığı mevlid alayları görülüyor, ihtiyaç sahiplerine sadakalar veriliyor, ikramlar dağıtılıyor, Hz. Peygamber'in (SAS) hayatı ve faziletleri ile ilgili dersler düzenleniyor, farklı bölgelerdeki kutlamalarda kâh çocuklar kâh yetişkinler ön plana çıkıyor. Mevlid, Müslüman nüfusuna sahip hemen hemen tüm ülkelerde birbirinden farklı ve zengin usullerde idrak ediliyor. Aynı medeniyetin fertleri Hz. Peygamber'i (SAS) kendi kültürlerine özgü bir şekilde yâd ediyor.

Peygamber Efendimiz’in doğduğu gün olan Mevlid-i Nebi; "Mevlid-i Şerif”, “mawlidun-nabiyyi”, “mawlid”, “maouloud”, “mevlid”, “mulud”, “Milad-un-Nabi” gibi farklı yerel telaffuzlarıyla karşımıza çıkıyor. Bugünü coşkuyla bir bayram havasında kutlayan ülkelerde “Id-e-Milad” ve “Eid Milad-un Nabi” gibi “Mevlid Bayramı” isimlendirmeleri de bulunuyor. Kimi ülkelerde “Mevlid”; Rebiulevvel ayı boyunca, kimi ülkelerde hafta boyunca, kiminde ise 12. Rebi'ül-evvel günü ve gecesinde kutlanıyor.

Endonezya, Malezya ve Singapur gibi Malay yarımadası ülkelerinde Mevlid-i Nebi kutlamaları genellikle bir ay sürüyor. Camilerde bu bölgelerin İslam`la şereflenmesine vesile olan Yemen asıllı âlimlerin Mevlid-i Şerifleri ve kasideleri Arapça olarak her akşam okunuyor. 

Singapur'da, Mevlid-i Nebi kutlaması kapsamında bazı camilerde 12 gün boyunca akşam ve yatsı namazları arasında Arapça Mevlid-i Şerif okunuyor. Mevlid-i Nebi etkinliklerinde yerel camilerde düzenli dualar ve derslere ek olarak, genellikle yoksul çocuklar ve yetimler için özel kutlamar bulunuyor.

İki senedir dersler,  sohbetler, kaside okumaları gibi pek çok online program da Mevlid-i Nebi kutlamaları kapsamına dahil oluyor.

Singapur'da camilere gelenlere  kandil hediyeleri dağıtılıyor.

Endonezya'nın birçok yerinde, Mevlid-i Nebi bir bayram havasında kutlanıyor. Bazı yörelerde ‘dongdang’ ismi verilen büyük ebatlı rengarenk sepetlere ekin, yiyecek ve para konuluyor, birkaç kişinin zorlukla taşıdığı bu sepetler civar köylerdeki ihtiyaç sahiplerine dağıtılıyor. Ayrıca ülkede en çok tercih edilen ve doyuruculuğuna inanılan pirinç pilavı, Mevlid gününe özel büyük kazanlarda pişirilerek halka dağıtılıyor. Maddi durumu yerinde olanlar yemek veriyor, maddi durumu yeterli olmayanlar da Mevlid ayında yemek verebilmek için yıl içinde para biriktiriyor. 

Endonezya'nın Banten bölgesinde bulunan Comongkor köyünde, dongdang ismi verilen ve 54 çevre köye dağıtılacak olan sepetlere ekin, yiyecek ve para koyan Endonezyalılar, dini bağlarını koruyarak Mevlid Kandili'ni renklendiriyor.

Mahalle meydanında ya da en büyük camide bu ay içinde bir gün Mevlid etkinliği düzenleniyor. Bu etkinlikte ikram edilecek yemekler imece usulü her ferdin katılımıyla pişiriliyor. Bir aile pirinç getiriyor, diğeri pilav pişiriyor. Bir diğeri yöresel bir tatlı olan “kue” yapıyor ve getiriyor.

Her mahallede farklı günlerde yapılan, Peygamber Efendimiz (SAS)’in hayatına ve ahlakına dair konuşmaların yapıldığı, toplu halde kaside ve salavatların söylendiği, yardımlaşma ve kaynaşmanın sağlandığı Mevlid etkinliklerine farklı mahalleden sakinler de katılabiliyor.

Endonezya’nın Lombok adasında “Nasi Rasul” yani “Rasul pilavı” ismi verilen yemek bu manevi mevsime özel olarak yapılıyor. Nasi Rasul, zerdeçalı sarı pilav ve hindistan cevizi sütüyle pişirilen et yemeğinden oluşuyor. Lombok adasında her köy Rebiulevvel ayı içinde farklı tarihlerde yemekli mevlid programı düzenliyor; ay boyunca bu programlara katılan Müslümanlar farklı ikramlardan tadarak salavat programlarını dinliyor.

Endonezya gibi Pakistan’da da Rebiülevvel ayının tamamı Peygamberimiz’in (SAS.) “doğum ayı” olarak idrak ediliyor. Pakistan’da camilerde ve Allah dostlarının türbelerinde salavat ve kasideler okunuyor. Okullarda süslemeler ve n’at-ı şerifler eşliğinde kutlamalar yapılıyor. Camiler değişik renklerde ışıklandırılarak halkın dikkati çekiliyor. Bu sene de “Eid Milad-un-Nabi”yi (SAS) tam bir coşkuyla kutlamak için hazırlıklar yapılıyor, etkinliklerin en büyüğünün İslamabad`da düzenlenmesi planlanıyor. Ülkede Mevlid-i Nebi günü kutlaması federal başkentte 31, il başkentlerinde 21 top atışı ile toplu salatu selamlarla  başlıyor, ardından  kaside ve ilahiler eşliğinde mevlid alayları yapılıyor.

Küçük bir ülke olan Brunei’de Mevlid-i Nebi kutlamaları kapsamında ülkenin önde gelen parkı Taman Haji Sir Muda Omar Ali Saifuddien'de Kur’an tilavetinin ardından İslami gelenek ve değerler üzerine konuşmalar yapılıyor. Dualar ediliyor, kasideler okunuyor ve salavatlar getiriliyor. Sokaklar, Kral ve ailesi tarafından yönetilen bir mevlid alayına sahne oluyor. Camiler gönlü zengin kimselerin sadakalarıyla ihtiyaç sahiplerine bağış organize ediyor. Müslümanlar bütün günlerini ailecek Nebi (SAS)`ı anarak geçiriyor, çocuklar Peygamber’in (SAS.) hayatını ve çalışmalarını anlatan n’at-ı şerifler okuyorlar.

Hindistan’da da mevlid kutlamaları ön plana çıkıyor. Bu özel mevsim münasebetiyle Hz. Muhammed'e (SAS.) ait eşyalar, Cammu ve Keşmir`de sabah namazından sonra gece namazlarının da yapıldığı Hazratbal Mabedi'nde sergileniyor. Haydarabad Telangana da büyük milad-mevlid şenlikleri ile meşhur. Şehrin her yerinde Mevlid-i Nebi etkinlikleri kapsamında süslemeler, gece boyu dualar, yürüyüşler, geçit törenleri yapılıyor.

Çin'in güney eyaleti Guangdong`da Guangzhou şehrinde de iki büyük camide mevlid etkinlikleri düzenleniyor. Ülkede ilk cami olan ve sahabiler tarafından inşa edilen Huaisheng camisinde ve diğer camilerde akşam namazından sonra Çince sohbet edilip salavatlar getiriliyor, cami gönüllüleri tarafından katılımcılara su ve paketli ikramlar dağıtılıyor. Haziresinde sahabi ve tabiin mezarlari bulunan Xian Xian Sahabi Camisinde sohbetin ardından Sahabi Türbesinde buhurdanlar yakılıyor, salavatlar getirilip kasideler okunuyor. Bu türbede Hz. Osman`ın halifeliği döneminde yahut daha öncesinde buraya gelen Sa`d b Ebi Vakkas`ın (ra) arkadaşı Sahabi Vehb b. Kebşe (ra)`nın medfun olduğu biliniyor.

Tunus, Kayravan'da Müslümanlar, Mevlid-i Nebi gününü salavatlar, kasideler, methiyelerle geçiriyorlar. Ayrıca, genellikle bu günlere özel `Asidat Zgougou` isminde yöresel bir tatlı hazırlayarak birbirlerine ikram ediyorlar. Sevdiklerine bu özel günde tatlı ikram etme geleneği Lübnan`da da bulunuyor.

Mısır'da Mevlid-i Nebi günleri halka açık toplantılar düzenlenerek ve çeşitli tatlı ikramlıklar yapılarak yahut satın alınarak kutlanıyor. Kahire'deki Ezher Meydanı, hemen her sene milyonlarca Müslümanın Mevlid-i Nebi kutlamalarına şahitlik ediyor. Ülkede kuruyemişlerin şerbet içine atılıp sertleştirilmesiyle elde edilen,  yemiş çeşidine göre `fuliye`, `susamiye` gibi isimler alan bir çeşit cezerye, Mevlid günü hazırlanıyor ve eş, dost akrabaya, konukomşuya dağıtılıyor.  

Yemen'de Müslümanlar Mevlid-i Nebi`yi anlatan `barekallah`, `subhanallah`, `Muhammed Rasulullah` gibi tebrik ve tesbih ifadelerinin yer aldığı bayraklarla sokaklarda yürüyüşe çıkıyorlar. Davul çalıp marşlar okuyarak sevinçlerini dile getiriyor ve bu vesileyle kutlama yapıyorlar.

Senegal ve Nijerya'da öğrenciler okullarını çiçekler, mumlar ve renkli el işleriyle süslüyor. Rengarenk kıyafetleri içinde Kur`an-ı Kerim ve Peygamber Efendimiz`in (SAS) kıssalarını okuyorlar. Hediyelerini ve katılım belgelerini aldıktan sonra evlerine dağılıyorlar.

Nijerya`da ayrıca Hz. Peygamber’in (SAS) hayatı, sahabeler hakkında bir araya gelip konferanslar düzenleniyor. Yetişkin katılımcılara yönelik farkındalık kazandırmaya ve Hz. Peygamber`in (SAS) getirdiği mesajı tefekkür etmeye davet eden programlar yapılıyor.

Amerika’da Müslüman toplumundaki çeşitli etnik gruplar, farklı gelenekleriyle Mevlid-i Nebi kutlamalarını zenginleştiriyor. Yöreden yöreye değişen n’at-ı şerifler, ilahiler, sohbetler ve ikramlı toplantılar yapılıyor. ABD'deki üniversitelerde camiler ve Müslüman öğrenci kuruluşları Mevlid'i anma etkinlikleri düzenliyor. Bu kapsamda dersler, methiye ve na`t-ı şerif okunuyor; Allah`tan Peygamber Efendimiz'e (SAS), ailesine nimetler göndermesini ifade eden  salavatlar getiriliyor. Bazı İslami merkezler çocuklar için özel programlar düzenliyor; bu programlar, Peygamber Efendimiz'in (SAS) şahsiyeti ve hayatı hakkında bilgi veriyor, O`nun (SAS) ahlakı, siyasi ve askeri alandaki tutum ve davranışlarını ele alıyor. Çocuklar genellikle Hz. Muhammed'in (SAS) hayatındaki önemli öğretileri veya olayları sunan denemeler veya skeçler hazırlıyor. Bazı Müslüman sanatçılar Mevlid’e özel ilahiler besteliyor ya da eskiden bilinenleri yeniden yorumlayarak yayınlıyor, müziği de Mevlid kutlamalarında ve insanlara iyiliği yaymada bir araç olarak kullanıyorlar.

İngiltere'de mescitler ve evler parıldayan hilal ve yıldız şeklindeki ışıklarla süsleniyor, Peygamber Efendimiz (SAS)`in bir örneği Topkapı Sarayı Müzesi’nde sergilenmekte olan `Na'layn`: Naleyn-i Şerifi’ni yani sandalet şeklini temsil eden nesnelerle süsleniyor. Yusuf İslam gibi İngiliz Müslüman sanatçıların bestelediği yahut kadim eserlerden olan kasidelere yeni yorumlar getirdiği Mevlid-i Nebi’yi anlatan ilahiler dinleniyor ve söyleniyor. 

Fas'ın Fez bölgesinde, toplu dua ve salavatlar getiriliyor, asırlardır sürdürülegen bu etkinlikte 13. Asır alimi Busiri`nin Kaside-i Bürde eseri okunuyor.  

Bosna Hersek’te Hazreti Muhammed'in doğumu vesilesiyle her sene geleneksel  "Selam Ya Resulallah" etkinliği düzenleniyor.

Mevlid-i Nebi günü, Müslüman sakinleri bulunan pek çok ülkede resmi tatil ilan ediliyor. Bu ülkeler arasında Endonezya, Malezya, Pakistan, Hindistan, Afganistan, Cezayir, Bahreyn, Bangladeş, Bénin, Brunei, Burkina Faso, Çad, Cocos Adaları, Komor Adalari, Cibuti, Mısır, Eritre, Etiyopya , Fiji, Gambiya, Gine, Guyana, Irak, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Libya, Maldivler, Mali, Moritanya, Mayotte, Fas, Nijer, Nijerya, Kuzey Kıbrıs, Umman, Filipinler, Sénégal, Sierra Leone , Somali, Sudan, Suriye, Tanzanya, Tunus, Batı Şeria ve Gazze, Yemen bulunuyor. Müslümanlar, bugünü, O`nu (SAS) en doğru şekilde tanımak, O`nun (SAS) yaşam tarzını öğrenmek, O`nun (SAS) hak mesajını tüm insanlığa anlatmak için bir vesile olarak görüyor. 

© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.