Amerika’da okul ve hastanelerde helal seçeneği zorunlu oluyor

Amerika’daki en yoğun Müslüman nüfusa sahip eyalet, hastaneler ve okullar da dahil olmak üzere kamusal hizmet alanlarında helal gıda sunulmasını zorunlu kılan ilk Amerika eyaleti olmaya hazırlanıyor.

İlgili yasa tasarısı geçtiğimiz günlerde Illinois Genel Kurulu meclisinde kabul edildi. Vali tarafından imzalanmasının ardından, 2024 yılının Temmuz ayında yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Bugüne kadar ülkede devlet, hastaneler, cezaevleri ve okullar gibi ortamlarda mevcut olmayan helal seçeneği, Chicago şehrinin de aralarında bulunduğu Illinois'deki tüm kamu tesislerinin talep eden mahkumlara, hastalara ve öğrencilere helal yemek seçenekleri sunmasını gerektiriyor.

Aynı oturumda kabul edilen diğer yasa tasarısı ise eyalet hapishanelerinde tutuklu ve hükümlü olanlar için Müslüman imamlar tarafından dini danışmanlık ve vaaz verme, dini hizmetleri yönetme ve dini eğitim verme izni veriyor.

Uygulama nasıl olacak?

Helal ürünlerle ile ilgili yasa kapsamında tesislerin et, kümes hayvanları, balık ve vejetaryen yemekleri dahil olmak üzere çeşitli helal seçenekler sunması gerekirken ayrıca helal atıştırmalıklar ve içecekler sağlamaları istenecek.

Şu anda devlet tarafından işletilen kurumlarda helal gıdaları denetleyen bir daire henüz yok. Tasarıya göre eyalet, ilçelerin ve üçüncü taraf yemek hizmeti şirketlerinin kullanabileceği helal sertifikalı gıda tedarikçilerinin bir listesini onaylayacak. 

Okullara yemek hizmeti sağlayıcıları zamanla helal arzın artmasıyla hizmetin daha az maliyetle ve daha kolay yönetilebilir hale geleceğini belirtiyor.

Müslüman ailelerin çocukları zorluk yaşıyordu

Ülkede bazı devlet okulları öğrencilerin öğün atlamadan beslenmesini sağlamak üzere ücretsiz öğle yemeği veriyor. Bu uygulama, gelir düzeyi düşük ailelerden gelen öğrenciler için gıda güvenliğini destekleme politikasının da bir parçası. Ancak hali hazırda üç ana yemek seçeneği sunulan menülerin hiçbiri çoğunlukla helal tüketicilerin taleplerini karşılamıyor.

Müslüman çocuklar yalnızca süt ve meyve gibi atıştırmalıklarla günü geçiriyor, aileler evden beslenme göndermek durumunda kalıyor. Bu durumun kapsayıcılık ve adalet ilkeleriyle bağdaşmadığının okul yetkilileri ve aileler kadar sivil toplum kuruluşları da farkında.

Yasa kapsamında yalnızca öğrencilerin değil, hapishanelerde gün içinde başka yemeğe erişimi olmayan mahkumlar ve hastanelerde tedavi görürken yeterli proteine ve uygun yiyeceğe ihtiyacı olan yaşlı hastalar gibi hastaların da mağduriyeti giderilmiş olacak.

Bazı eyaletlerde kısmen uygulanıyor

İlinois eyaletinde söz konusu yasanın kabulü, ülke genelinde bir ilk olarak tarihi bir an ve dönüm noktası olarak görülüyor. Din özgürlüğü için ileriye doğru atılmış bu önemli adımın diğer eyaletlere de emsal teşkil etmesi umuluyor.

Diğer eyalet ve şehirlerde de bu konuda bazı girişimler var.

ABD’de Wisconsin eyaletinin Milwaukee şehrinde devlet okullarındaki öğrenciler, kendilerine makul bir ücret karşılığında sunulan helal seçeneklere sahip. Sıcak yemek sunulmasıyla ilgili iyileştirme kampanyasının ikinci yılındalar. Ülkedeki en büyük okul bölgesi olan New York City devlet okulu sisteminde de yoğun talep üzerine 80’i aşkın okulda helal yemek seçenekleri sunuluyor.

Geçen yıl New Jersey eyaletinin Paterson şehrindeki devlet okulları, yemek tedarikçilerinin helal yemekler sunmasını zorunlu tutmaya başladı. Okullar henüz helal sertifikalı tedarikçi bulmakta zorluk çekiyor. Menüleri helal hale getirebilmek için çoğunlukla sebze ve bakliyat ağırlıklı yemekler sunuluyor.

Yasanın kabulünden önce Şikago’da ise artan öğrenci talepleri doğrultusunda yedi okulda bu öğretim döneminde helal yemek verilmeye başlandı. Tüm okullarda her gün en az bir sıcak yemek seçeneğinin sebze olmasına dikkat ediliyor. Veliler ücretsiz yemek imkanının yanında cüzi bir ücret karşılığında helal menü seçeneğinin sunulmasına da razı.

“Helal yaşama katkı”

Tasarılara öncülük eden bir sivil toplum kuruluşu lideri, Illinois eyaletinde Müslüman toplum için kritik önem taşıyan bu ve benzeri yasaların kabulünün tüm Amerika için bir model oluşturduğunu söyledi.

Mevzuatta yapılan değişiklikleri şöyle değerlendirdi: “Artık Müslüman çocuklar uygun kıyafetlerle spor yapabilecek, okul müfredatında Müslümanların ülke tarihine katkılarını öğrenebilecek, Muhammed Ali Günü'nü kendi değerlerini temsil eden bir gün olarak sahiplenecek, ve kendilerine uygun yemeği seçme şansına sahip olacak.”