Meyveli atıştırmalıklar okul beslenmesine konulabilir mi?

Amerika’da yürütülen kapsamlı bir araştırma, ülkede yaygın tercih edilen meyveli atıştırmalıkları besin değeri yönünden değerlendirdi.

Taze meyvelerin dahil edilmediği araştırma sonuçlarına göre yalnızca kuru meyve besin değerleri yönünden yeterli.

Hangi ürünler değerlendirildi?

Ülkede yetkili kuruluşlar meyveli atıştırmalıkları "ilave şeker, yapay renklendiriciler, aroma ve koruyucu maddeler içerebilen veya içermeyen meyve ve meyve suları ile yapılan ürünler" olarak tanımlıyor.

Araştırmacılar bu tanımdan yola çıkarak içeriğin çoğu meyveden oluşan; dondurulmamış, içecek formunda olmayan binden fazla atıştırmalık ürünü besin kalitesi yönünden incelemeye tabi tuttu.

Ekip, meyve atıştırmalıklarını dokuz farklı kategoriye ayırdı: kurutulmuş meyve, meyve bazlı bar, kurutulmuş aromalı meyve, konserve meyve, meyve aromalı atıştırmalık, meyve püresi, meyve cipsi, formu değiştirilmiş meyve ve meyve suyuyla hazırlanmış meyve konservesi.

Massachusetts’de gıda bilimcilerin yürüttüğü söz konusu araştırmaya taze meyveler ve dondurularak kurutulmuş (freeze-dried) meyve cipsleri dahil edilmedi.

Çalışmada protein, diyet lifi, potasyum, D vitamini, kalsiyum, demir gibi beslenmede arzu edilen besin ögelerinin yanı sıra doymuş yağ, kolesterol, ilave şeker ve sodyum gibi beslenmede sınırlanması gerekli görülen besin ögelerini değerlendiren bir ölçek kullanıldı.

Ayrıca, farklı gruplar arasındaki porsiyon değişkenliğini dengelemek için porsiyon değeriyle birlikte günlük önerilen besin referans değeri de dikkate alındı; böylece atıştırmalıkların içerdiği ilave şeker ve lif değerleri hesaplandı.

Hangi atıştırmalık öne çıktı?

Besin yoğunluğu ve lif içeriği yüksek, şeker ilavesi yönünden en düşük seçenek en iyi genel beslenme profili kabul edildi.

Buna göre market raflarında tüketiciye sunulan meyveli atıştırmalıklar içerisinde kurutulmuş meyveler öne çıktı.

Araştırmacılar taze meyve-sebze tüketiminin günlük beslenmenin önemli bir kısmını oluşturduğuna vurgu yaparak topluma taze meyveye en yakın besin profiline sahip atıştırmalıkların sunulması gerektiğini belirtti:

 ‘Meyveli atıştırmalıkların yeniden formüle edilmesi gerekiyor. Oluşturulan meyve ve meyve bazlı barların, daha besleyici bir meyve atıştırmalık seçeneği haline gelmesi için ilave şeker miktarı düşürülebilir. Konserve meyve ve meyve aromalı atıştırmalıklarınsa yeniden formüle edilmeye daha çok ihtiyacı bulunuyor.’  

Tercihimiz ne olmalı?

Sağlıklı atıştırmalıkları şekersiz ve bol lifli geliştirmek de mümkün. Meyveli atıştırmalıkların besin kalitesini artırmak, tüketicilerin zeki atıştırmalık seçimlerini kolaylaştırabilir.

Araştırmaya dahil edilmeyen meyve suları da taze meyvenin yerini tam anlamıyla tutmuyor. Taze meyve hazırlama imkânımız bulunmadığı zamanlarda geleneksel mutfağımızın lezzetli kuru meyveleri taze kuruyemişleri eşliğinde sağlıklı atıştırmalık olarak okul beslenmelerini çeşitlendirebilir.