İslam dini, mü’minlere bireysel sorumluluklar gibi toplumsal görevler de yükler. Müslümanlar arasında hayat boyu kardeşlik hukukunun yanında birinin vefatı ve sonrasında da bazı sorumluluklar söz konusudur. Bunların başında ise cenaze namazı geliyor.
Peki cenaze namazının hükmü nedir? Cenaze Namazı namaz nasıl kılınır?
Cenaze namazının hükmü, farz-ı kifayedir. Yani vefat eden birinin bulunduğu muhitte cenaze namazının en az bir kişi tarafından kılınması gerekir. Bu yapıldığında diğer Müslümanların üzerinden sorumluluk kalkar. Ancak cenaze namazını kimse kılmazsa bunun sorumluluğu tüm Müslümanlara aittir.
Cenaze namazı ile ilgili olarak; Kur’an-ı Kerim’de, Tebük seferinden mazeret olmaksızın geri kalan münafıklarla olarak şöyle buyrulmaktadır: “Onların ölenlerinin hiçbirinin cenazesinde namaz kılma, (defin, ziyaret ve okumak için) kabrinin başında durma! Çünkü onlar Allah’a ve Resûlü’ne karşı (imanda samimi olmayıp) küfre saptılar, fâsık olarak (ilâhî emirlerden sapmış halde) öldüler.” (Tevbe, 9/84). Ayet-i kerimede buyrulduğu üzere cenaze namazı farzdır ve sadece Müslüman olarak ölenler için kılınır.
Peygamber Efendimiz (SAS.) cenaze namazı ile ilgili şöyle buyurmuştur: “Bir din kardeşiniz vefat etmiştir. Kalkın, onun cenaze namazını kılın.” (Müslim, Cenâiz, 66)
Cenaze namazının kılınışı
Bir Müslüman vefat ettiğinde öncelikle yıkanması ve kefenlenmesi gerekir. Ardından cenaze namazı kılınır. Cenaze namazı vakit namazlardan farklı kılınır. Cenaze namazında rükû ve secde yoktur; rükünleri kıyam ve tekbirlerdir. Cenaze namazı kılmak için, cenaze kıble yönüne yerleştirilir ve cemaat de o yöne doğru saf oluşturur.
Niyetin ardından imam ve cemaat tekbir alarak ellerini bağlarlar. “Ve celle senâük” ifadesi de eklenerek Sübhaneke duası okunur. Ardından eller kaldırılmadan tekrar tekbir getirilir ve Salli-Bârik duaları okunur. Aynı şekilde tekrar tekbir getirildikten sonra ise bilenler cenaze duasını, bilmeyenler ise dua niyetiyle Fatiha suresini veya başka bir duayı okurlar. Son olarak dördüncü tekbir getirilir ve namazı bitirmek için selam verilir.
Cenaze duası
Peygamber Efendimiz (SAS.) bir cenazenin namazını kıldırdıktan sonra şöyle buyurmuştur: “Allah’ım, şunu mağfiret et ve şuna rahmet eyle. Afiyet ver, affeyle, vardığı yerde ikramda bulun, girdiği yeri genişlet. Onun (günahlarını) kar ve buzla yıka, hatalardan pak eyle, tıpkı elbisenin kirden pak edilmesi gibi. Onu dünyadaki evinden daha iyi bir eve, ailesinden daha hayırlı bir aileye koy, eşinden daha hayırlı bir eşe ulaştır. Onu kabir azabından, ateş azabından sakındır.”
Avf (Ra.) der ki: ‘(Resulullah'ın bu dualarını işitince) o ölünün yerinde kendimin olmasını temenni ettim.” (Müslim, Cenaiz 86, (963); Tirmizi, Cenaiz 38, (1026); Nesai, Cenaiz 77, (4, 73)
© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.