İşi gereği dijital cihazlarla gün boyu çalışmak zorunda olan birçok kişi, dijital göz yorgunluğu rahatsızlığı hissediyor. Profesyonel gereklilikler yerine sosyal veya eğlence amaçlı bir cihaz kullanıyor olsanız da bu sorundan siz de müzdarip olabilirsiniz. Göz doktorlarının tıbbi teşhişi olan dijital göz yorgunluğu sorunundan korunmak için, uzmanların tavsiyesiyle günümüzün sadece %20'si kadarlık bir zaman dilimini dijital ekranlara bakarak geçirmemiz gerekiyor. Ekran süresinin ideali ise günde iki saattir.
Teknoloji ile sınırsız bir şekilde içli dışlı olduğumuz bu çağda, her yıl milyonlarca insanın bu sorun için göz doktorlarına müracaat ettiğini, Y kuşağının yaklaşık %80'inin belirtileri taşıdığını biliyor muydunuz? Gözleriniz çok sulu veya alışılmadık şekilde kuru mu? Gözlerinizde yanma veya kaşıntı hissi mi var? Bulanık veya çift mi görüyorsunuz? Gözleriniz seğiriyor mu? Işığa karşı hassasiyetiniz nasıl? Sık sık baş ağrısı, boyun, omuz veya sırt ağrısı mı çekiyorsunuz? Herhangi bir işe odaklanmakta zorluk mu çekiyorsunuz? En istemediğiniz şey, yetişmeniz gereken onlarca iş varken hızlı olmanız gerektiğine dair üzerinizde baskı hissediyor ama üretkenliğiniz, verimliliğiniz düşük mü?
İşte uzmanlar tüm bunlara dijital ekran maruziyetinin sebep olduğunu söylüyor. Neyseki çözüm önerileri de sunuyorlar:
- Dijital ekranı gözlerinizden en az 40 cm uzaklıkta tutmak,
- Dijital ekranı göz seviyesinin biraz altında ve yukarı doğru açılı olacak şekilde konumlandırmak,
- Çalışırken ihtiyacınız olan diğer malzemeleri başınızı çevirmeden görebilecek şekilde konumlandırmak
- Dijital ekranın aydınlatmasını düşürmek ya da çevreden yansıma dolayısıyla parlamasını engellemek
- Her 20 dakikalık ekran başı çalışma süresinde, 20 saniyelik bir ara vermek ve ekran yerine en az 6 metre uzakta bir cisme odaklanmak.
- Renklerle çalışmamız gerekmiyorsa yansıtıcı olmayan kaplamalı bir bilgisayar gözlüğü kullanmak.
- Dijital ekran karşısında düzgün bir postürle konumlanmak.
- Dijital ekran karşısında zorunlu çalışma saatlerinde yorgunluğunuzu bir nebze dindirebilir.

Peki dijital ekranlar gözlerimizi neden bu kadar yoruyor, hiç
düşündünüz mü?
Gözlerimiz, sınırları iyi bir şekilde belirlenmiş yoğun siyah karakterlere sahip kağıt üzerindeki materyale odaklanma konusunda çok az sorun yaşar. Dijital ekranlarda ise sınırlar bu kadar net değildir zira sözcükler ve resimler piksellerin bir araya gelmesinden oluşur. Gözlerimiz, "konaklama dinlenme noktası (KDN) olarak adlandırılan daha düşük bir odaklama seviyesine geçmek ister. Günde saatlerce dijital ekranlara bakmak göz kaslarınıza saatlerce zorla şınav çektirmeye benzetiliri. Gözlerin efor sarfetmeden odaklanabildiği mesafe 6-7 metre ve ötesidir. Pek tabi kapalı mekanlarda bu mesafeyi sağlamakta güçlük çekilebilir, pencere kenarlarında çalışma tercih edilebilir.
Peki ya çocuklar? Dijital göz yorgunluğundan onlar da
etkileniyor mu?
Maalesef çocuklar yetişkinlerden çok daha fazla etkileniyorlar. Çocukların uzun süreler boyunca bilgisayar, tablet ve akıllı telefonla vakit geçirmeleri ve zararlı mavi ekran ışığına maruz kalmaları çeşitli göz problemlerini de beraberinde getiriyor. Yapılan çalışmalar, bilgisayar, telefon, tablet gibi dijital cihazların uzun süre kullanımının yalnız göz yorgunluğu ile kalmayıp göz bozukluklarının ve kırma kusurlarının (miyopi, astigmatizma) ortaya çıkmasında artışı hızlandırdığını gösteriyor. Çocukların dijital maruziyetini azaltmak için ebeveynlerin ve diğer aile fertlerinin daha fazla ihtimam göstermesi kaçınılmaz bir ihtiyaç haline geliyor.
Peki sizce dijital göz yorgunluğu sadece gözümüzü mü
etkiliyor?
Yapılan araştırmalar, dijital ekranlara uzun süre maruz kalmanın insanın sosyal yönünü ve hafızasını zayıflattığını, uykusuzluk ve odaklanma sorunlarına sebep olduğunu, dikkat süresini kısalttığını, üretkenliği ve verimliliği %30’a kadar azalttığını ortaya koyuyor. Nörobilim ve psikoloji uzmanları iyi molaların zihinsel yorgunluğu azalttığını, beyin fonksiyonlarını arttırdığını ve daha uzun süreler boyunca bir işe odaklanabilmeye yardımcı olduğunu söylüyor. Öyle ise gündelik koşuşturmacalara kısa molalar vermek dijital göz yorgunluğunu dindirmek için faydalı görünüyor.
Bu molada göz sağlığımızı korumak ve diğer şikayetlerimizi azaltmak için neler mi yapabiliriz?
Kitap okuyabilir, kalem-kağıda dokunarak yazı yazabilir, resim çizebilir, şiir okuyabilir, musiki ezgilerine kulak verebilir, açık hava yürüyüşüne çıkarak hareket edebilir, tabiattaki kuş cıvıltılarına, rüzgar esintisine, su şırıltısına kulak kabartıp toprakla temas edebilir, renk cümbüşünü temaşa edebiliriz.