Günlük hayatımızda yaygın kullanımı olan enerji türü doğal gaz, tedbirsizlik ve bazı ihmalkarlıklar sebebiyle maddi hasarlı hatta can kaybına yol açan patlamalara sebep olabiliyor.
Sesli Dinlemek İçin:
Doğal gaz patlamaları neden olur? Bu tür bir durumu yaşamamak için hangi tedbirler alınmalı?
"Doğal gaz sıkışması" ifadesi genellikle doğal gazın yüksek basınç altında sıkıştırılmasını ve depolanmasını ifade eder.
Doğal gaz patlamaları, gazın birikmesi ve sonrasında tetiklenen bir kıvılcım ya da alevle birleşmesi sonucu meydana gelir. Bu tür patlamalar, hem can kayıplarına hem de büyük maddi hasarlara yol açabilir.
Bu patlamaların sebepleri arasında doğalgaz sıkışması, gaz kaçağı, yanlış tesisat uygulamaları, yanlış kullanım ve bakım gibi faktörler yer alıyor.
Günümüzde kullanım kolaylığı, verimliliği ve maliyeti açısından kullanımı yaygınlaşan doğal gaz, tedbirsizlik ve dikkatsizlikle istenmeyen sonuçlar doğurabiliyor.
Doğal gaz nasıl bir gaz türüdür?
Hidrokarbon esaslı bir yakıt olarak bilinen doğal gaz, renksiz, kokusuz ve zehirsizdir. Fakat havadan daha hafif bir gaz olması nedeniyle kapalı alanlarda sızma durumunda havalarda toplanabilmekte. Kapalı hacimde yüzde 5-15 oranında havayla karışması durumunda ateş ya da kıvılcımla temas etmesi halinde patlama meydana getirebilir. Bu sebeple doğal gaz kullanılan cihaz ve tesisatta gaz sızıntısı olmaması gerekmekte. Doğal gazın herhangi bir ortamda çok yüksek miktarda bulunması durumunda ortamdaki oksijen miktarı azalmakta.
Doğal gaz kaynaklı patlamaların sebepleri neler?
Gaz kaynaklı patlamalarının en temel sebeplerinden biri, gaz kaçağıdır. Gaz kaçağı, doğalgazın çevreye yayılması ve patlama riskini artırması nedeniyle son derece tehlikelidir. Bu nedenle, doğalgaz tesisatının düzenli olarak kontrol edilmesi ve bakımının yapılması gerekmekte.
Yetersiz Havalandırma: Binaların veya endüstriyel alanların yetersiz havalandırıldığı durumlarda, doğal gaz havalandırma yoluyla dışarı atılamaz ve birikir.
Sızıntılar: Doğal gaz borularındaki sızıntılar veya gaz ekipmanlarındaki arızalar, gazın etrafa yayılmasına neden olabilir. Sızıntılar genellikle eski, hasar görmüş veya uygun olmayan malzemelerden yapılmış borular ve ekipmanlarda daha sık görülür.
Düşük Alanlar: Doğal gaz hafif olduğu için yukarıya doğru yükselir. Ancak engellendiği veya sıkıştığı yerlerde, özellikle bina veya alanın alt kısımlarında birikebilir.
Kapalı Alanlar: Kapalı park yerleri, bodrum katları, garajlar gibi kapalı alanlarda, doğal gaz sıkışabilir. Bu tür alanlarda havalandırmanın yeterli olmaması, gazın birikmesine neden olabilir.
Ekipman Arızaları: Doğal gazın taşındığı veya depolandığı ekipmanlarda meydana gelen arızalar, sızıntılara ve sonrasında gazın sıkışmasına neden olabilir.
Yanlış Kurulum: Gaz cihazlarının veya borularının yanlış kurulması, gaz sızıntılarına yol açabilir.
Bakım Eksikliği: Gaz boruları ve ekipmanları düzenli olarak kontrol edilmeli ve bakımları yapılmalıdır. Bakımın ihmal edilmesi, sızıntı riskini artırabilir.
Gaz sızıntısı nasıl anlaşılabilir? Doğal gaz kokusu nasıldır?
Doğal gaz sıkışmasının farkında olmak ve hemen müdahale etmek çok önemli. Doğal gaz kokusuzdur, ancak genellikle koku eklendiği için sızıntılar kolayca fark edilebilir. Konutlarda ve iş yerlerinde ısınma amaçlı kullanılan doğal gaz sızıntısı çürümüş sarımsak kokusuna benzetilmekte.
Eğer doğal gaz kokusu alınıyorsa, bölgeden hemen uzaklaşılmalı ve yetkililere bildirilmeli. Sızıntının sebebinin bulunup giderilmesi hayati önem taşıyor.
Hangi tedbirler alınmalı?
* Doğru tesisat uygulamaları yapılmalı
* Düzenli bakım ve kontrol işlemleri gerçekleştirilmeli
* Doğal gazlı cihazların doğru kullanımı ve periyodik bakımı yapılmalı
* Gaz sızıntısı ve kokusu hissedildiğinde evdeki hiçbir elektrikli alet çalıştırılmamalı. Kokunun hissedilmesi durumunda lamba yanıyorsa yanmaya devam etmeli, kapalıysa da açılmamalı. Elektrikli hiçbir alete dokunulmaması oldukça önemli.
* Doğal gaz kullanılan ortamlar sık sık havalandırılmalı
* Sızıntı olup olmadığının anlaşılabilmesi için gaz sensörleri ve dedektörleri gibi ikaz sistemleri kullanılmalı
* Doğal gaz tesisatı üretim ve montajını yapan firmaların, dağıtım şirketinden sertifikalı firmalar olmasına mutlaka dikkat edilmeli.