Sivrisineklerden korunmanın doğal ve basit yolları

Sıcak yaz aylarında pek çoğumuz sivrisineklerden şikayet ederiz. Özellikle akşam saatlerinde vızıltılarıyla uykumuzu kaçırır, ısırıklarıyla kaşıntıya sebep olurlar. Hassas cilde sahip olanlar için kaşıntılardan da öte cilt rahatsızlıkları ve tahriş söz konusu olabilir.

Ayrıca bazı sivrisinek türlerinin ısırıklar yoluyla Batı Nil virüsü, Deng humması ve sıtma gibi ölümcül hastalıkların virüslerini de bulaştırabildiğini hatırda tutmak gerek. Tüm bu sebeplerle sivrisineklerden korunma ihtiyacı hissederiz.

Kimyasal püskürten sinek ilaçları, ısıyla koku yayan tabletler, cilde sürülen losyonlar en yaygın sinek kovuculardan. Ancak söz konusu kimyasal maddelerin alerjiden kansere varana kadar çevre ve insan sağlığına uzun vadeli zararları bulunuyor. Neyseki sivrisineklerden korunmak için başvurabileceğimiz doğal yöntemler de var. Üstelik faydaları yalnızca sivrisinekleri kaçırmakla sınırlı değil.

Sivrisineklerden korunmak için kimyasal içermeyen yöntemlerden ilki çeşitli fiziksel kalkanlar:

1.  Açık renkli, sıkı dokunmuş, vücudun çoğu kısmını örten kıyafetler giymek

Araştırmalar sivrisineklerin koyu renkleri kendi özel alanları gibi gördükleri için koyu renkli elbiseler giyen kişilerin yanına daha çok uğradığını gösteriyor.

2. Pencerelerde sineklik ismi verilen tüller kullanmak

Yaz sıcağında serinlemek ve kapalı mekanlarda hava akımı sağlamak için pencere açmaktan kendinizi mahrum etmeyin. Sinekliklerin içeri girmesini engelleyen ebatlarda filelerle örülmüş bir sineklik, yaz gecelerinde derin uykulara dalmanıza fırsat verebilir.

3. Bataklıkları kurutmak, saksı diplerini havalandırmak

Sivrisinek larvaları bataklık, durgun su birikintisi, yeşillik gibi alanlarda yuvalanır. Belediyeler çimleri biçerek ve bataklıkları kurutarak sinek larvalarıyla mekanik mücadele gerçekleştirirken bizler de balkon ve bahçelerde yetiştirdiğimiz bitkilerinin toprağını karıştırarak, saksını temizleyerek su birikintilerinin önüne geçebiliriz.

Balkon bahçeciliği yaparak yahut saksıda yetiştirdiğimiz bitkiler yoluyla sivrisinekleri de savabileceğinizi biliyor muydunuz?

4. Limon kokulu bitkiler yetiştirmek

Sivrisinekler bazı kokulu bitki türlerinden uzak durmaya çalışırlar. Zira sivrisineklerin enziminde bulunan bir molekül, genellikle narenciyelerde bulunan sitronella/citronella uçucu yağının kokusuyla son derece benzerlik arz eder. Bu uçucu yağı içeren bitkilerse sadece limonla sınırlı değil. Kokularıyla sivri sinekleri evinizden uzaklaştırmaya yardımcı olan bitkiler şöyle: Fesleğen, nane, lavanta, portakal, limon, ada çayı, karanfil, okaliptüs, defne, idris otu, limon otu, biberiye, kadife çiçeği, hodan, petunya, kasımpatı, solucan otu, yarpuz, melisa, kekik..

Bu bitkilerin saksılarını açık pencere önüne koyabileceğiniz gibi yatağınızın başucuna da koyabilirsiniz. Bu bitkiler içinde Anadolu’da yabani olarak yetişen nane türlerinden biri olan yarpuz dikkat çekiyor. Araştırmalarda taze yarpuz yaprakları ezilip vücuda sürüldüğünde veya yatak civarına yerleştirildiğinde sivrisinekleri uzak tuttuğu belirtiliyor. Bir tutam lavanta yahut fesleğen de aynı etkiyi yapabilir.

Yaz mevsiminde daha çok tercih ettiğiniz bazı besinler yoluyla da sivrisinekleri kendinizden uzak tutabilirsiniz. Nasıl mı?

5. Taze soğan ve sarımsak gibi antioksidan ve C vitamininden zengin beslenmek

Sarımsak ve taze soğan kendine has kokusuyla tarım ilacına gereksinim duymadan yetişen bir bitki, kuşkusuz sülfür kokulu bileşikleri bunda pay sahibi. Anadolu irfanında ezilmiş sarımsak ve sirkeli su karışımı hem sivrisinekler hem de tarla zararlıları için kullanılan doğal bir ilaç. Bu arada antioksidan ve C vitamini zengini sarımsak ve taze soğan yemek de zararlı haşeratları uzak tutmada faydalı. B ve C vitamininden zengin besinleri yemenin sivrisinekleri uzak tuttuğunu gösteren araştırmalar da söz konusu.

Sivrisineklerin sizden uzak durmalarını sağlamak için alabileceğiniz diğer tedbirlerse şöyle:

6. Sık sık duş almak

Sivrisinekler ısıya, ışığa, laktik asit, ter ve ayak kokusuna, karbondioksite daha çok gelir. Yatmadan önce duş almak bu davetsiz misafirlere karşı koruyabilir.

7. Papatya çayı banyosu almak

Mayıs papatyası çayı, sivrisineklere karşı önerilen diğer bir doğal bitki. Bir bardak taze kaynatılmış su içinde üzeri kapatılarak 5-10 dakika demlenen koku kıvamlı bir tıbbi Mayıs Papatyası çayı hazırlanabilir. Ilıyan çay ile vücut silinir ya da banyo durulama suyuna karıştırılabilir. Doğal kozmetik ürünlerinin vazgeçilmez bileşeni papatya çayı ter kokularını önlediği gibi ciltte çeşitli şişliklerde de etkili.

8. Oda kokularından faydalanmak

Sivrisineklerin kaçındığı kokular günlük hayatta kullandığımız pek çok bitkinin uçucu yağında bulunur. Ancak söz konusu uçucu yağlar yoğun etki gösterebildiği ve hassas ciltleri tahriş edebildiği için direk cildimize sürerek kullanamayız. Güvenilirliğinden emin olduğumuz, eczaneden temiz ettiğimiz uçucu yağları buhar makinalarıyla odaya vererek sineklerin uzaklaşmasını sağlayabiliriz. Birkaç damla halinde buhar makinasına ekleyebileceğimiz uçucu yağlar şunlardan biri ya da birkaçı olabilir: Lavanta yağı, karanfil yağı, citronella yağı, okaliptüs yağı, ıtır yağı.

9. Doğal fıs fıs formülleri hazırlamak

Sivrisineklerin kaçındığı kokular günlük hayatta kullandığımız pek çok bitkinin uçucu yağında bulunur. Ancak söz konusu uçucu yağlar yoğun etki gösterebildiği ve hassas ciltleri tahriş edebildiği için direk cildimize sürerek kullanamayız. Güvenilirliğinden emin olduğumuz, eczaneden temiz ettiğimiz uçucu yağlarla taze spreyler hazırlamaksa elimizde. Uçucu yağları seyrelterek cildimize sıkılabilir hale getiren papatya çayı yahut lavanta çiçeği suyu namı diğer hidrolatı kullanılabilir. İçi su veya hidrolat dolu bir fısfıs şişesine birkaç damla lavanta, citronella, palmarosa, sedir, karanfil, tıbbi nane, kekik gibi uçucu yağlardan biri eklenerek çalkalanır, cilde ve ortama püskürtülebilir. Akşam saatlerinde açık havada uzun saatler geçireceğimiz durumlarda ise 3 saatte bir bu karışımı üzerimize sıkabiliriz.

10. Doğal yağlar sürmek

Bazı bitkilerden elde edilen yağlar seyreltilerek vücuda sürülebilir. Lavanta, okaliptüs gibi yağların sivrisinek kovucu özelliklerinden Hindistan cevizi yağı yahut badem yağı gibi cilde zarar vermeyen, faydalı bir sabit yağ içerisinde 3-5 kat seyreltilerek faydalanılabilir. 

11. Doğal tütsü yahut mumlardan yardım almak

Limon otu, bilinen diğer adı ile citronella, Güney Asya’ya özgü, sinek ve böcek kovucu özelliği ile öne çıkan bir bitki. Çok eski yıllardan beri sinekleri ve diğer haşereleri uzak tutmak için değişik şekillerde kullanılan limon otu ya da ıtır gibi bitkiler tütsü olarak kullanılabileceği gibi doğal formüllü mumları da evin ya da bahçenin çeşitli yerlerinde yakılabilir.  

12. Doğal merhemler üretmek ya da krem kullanmak

Yukarıda ismi geçen uçucu yağlar sprey formunda havaya püskürtülebildiği gibi merhemi de kullanılabiliyor. Eritilip balmumuyla karıştırılan Hindistan cevizi yağı yahut shea yağı gibi sabit bir yağın içine soğuduktan sonra birkaç damla lavanta, limon otu, palmarosa uçucu yağı eklenerek merhem elde edilebiliyor. Böyle bir merhem 3 saat boyunca kokusuyla sivrisinekleri cildinizden uzaklaştırmaya yardımcı olabilir. Aynı maddeleri içeren kremler de tercih edilebilir.

13. Sirkenin keskin kokusundan faydalanmak

İçinde sirke dolu bardağı pencere önüne koymak da sivri sinek kovucu etki gösterebilir. Sineklerin yoğun asetik asit kokusundan kaçtığı tecrübe edilmiş.

14. Yarım limonu karanfil taneleriyle süslemek

Yanınızda uçucu yağlar ve kremler bulunmadığı bir akşam sivrisineklerle başınız dertteyse bu basit yöntemi denemekten çekinmeyin. Ortadan ikiye kestiğiniz tercihen yeşil bir limonun iç kısmına sık bir şekilde karanfil taneleri batırın. İç ve dış mekanlara, pencerenin önüne, açık havada sineklerin yaklaşmasını istemediğiniz bölgeye bu limonları yerleştirebilirsiniz. Aynı işlemi kabuklu limona da uygulayabilir, ceplerindeki kokunun açığa çıkmasını sağlayabilirsiniz.

15. Turunçgil kabukları ovalamak

Kolaylıkla uygulanabilecek sinek kovucu yöntemlerden biri de limon, portakal gibi turunçgil kabuklarını evinizin sinek yoğun bölgelerine yerleştirmek olabilir. Tabi yaz aylarında evinizde turunçgil bulunuyorsa. Bir kase içine yerleştirdiğiniz kabukları ara ara ovarak ceplerinde sakladıkları uçucu yağların namı diğer sinek kovucu kokuların açığa çıkmasına yardımcı olabilirsiniz.

Sivrisinekleri uzak tutmak için deneyimleyebileceğiniz seçenekleri sizler için sıraladık.

Bunlar haricinde sivrisinek ısırığından dolayı kaşıntı şikayetiniz varsa 1-2 dakika süreyle buz uygulayabilir yahut kaşınan yere propolis özütü sürebilirsiniz. Buz şişlik ve kaşıntıyı alırken propolis antioksidan, antiviral ve ağrı kesici etki göstererek kızarıklık, yanma, kaşıntı ve ağrının dinmesine yardımcı olabilir.­