Akdeniz Anemisi nedir, nasıl tedavi edilir?

Akdeniz Anemisi diğer adıyla talasemi, genellikle Akdeniz bölgesinde görülen ve genetik faktörlerle sonraki nesillere geçebilen bir tür kan hastalığı.

Genellikle Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF) ile karıştırılır. FMF; ateş, karın ağrısı, eklem ağrısı ile seyreden romotolojik bir hastalıktır, talasemiden çok farklı bir durumdur.

Pediatrik Hematoloji uzmanı Dr. Ayşe Özkan, talasemiyi şöyle açıklıyor:

“Talasemi hastalığında, kırmızı kan hücrelerinde oksijeni taşıyan hemoglobin maddesinin yapımıyla ilgili genlerde bozukluk ya da yetersizlik vardır. İnsanlarda talasemiye ait genlerden iki adet bulunur; biri anneden, diğeri babadan geçer. Talasemi hastalığının ortaya çıkması için; iki ebeveyden en az birinin hastalığın taşıyıcısı ya da hastalığa sahip olması gerekir. Ebeveynlerde hastalık geni bulunmuyorsa, doğacak çocuklarda da bulunmaz.”

Talasemi olam ebeveynlerde çocukların sağlık durumu

“Talasemi taşıyıcılığında, kişilerde talasemi geni vardır ancak diğer sağlam gen nedeniyle kişi hasta değildir, hafif kansızlık ve halsizlik görülebilir. Kadın ve erkeğin taşıyıcı olması durumunda doğacak çocuğun %25 oranında hasta, %50 oranında taşıyıcı, %25 oranında sağlıklı olması ihtimali vardır. Bu nedenle taşıyıcı olan kişilere, hasta çocuğa sahip olmamaları için bilgilendirme yapılması önemlidir.

Kadın ve erkekte taşıyıcılık tespit edilirse, sağlıklı embriyolar, aşılama ya da tüp bebek yöntemi ile enjekte edilerek sağlıklı çocuklar doğabilir.

Talasemi taşyıcısı iki kişinin evlenmesi ve aşılama, tüp bebek gibi yöntemler olmadan çocuk sahibi olması ile %25 oranında görülen talasemi hastalığı tüm dünyada önemli bir sağlık sorunudur. “

Çocuklarda belirtiler nasıl ortaya çıkıyor?

“Talasemi hastalığı belirtileri, 6 aydan sonra ortaya çıkar. Solukluk, halsizlik, çabuk yorulma, çarpıntı, gelişme geriliği gibi şikayetler gelişir. Çocuk, kanındaki alyuvarlar yıkıldığı için, ömür boyu ,3-4 haftada bir kan transfüzyonuna gereksinim gösterir.

Sık kan transfüzyonları nedeni ile demir vücutta birikir ve hayati organlara zarar vermeye başlar. Demiri vücuttan uzaklaştırmak için her gün, demir uzaklaştırıcı ilaçların kullanılması gerekir ve bu ilaçların da yan etkileri vardır.”

Tedavi yöntemi nedir?

Dr. Özkan talasemi konusunda alınacak önemleri ve tedavi yönetimini ise şöyle açıklıyor:

“Talasemi hastalığının kesin tedavisi, uygun verici bulunabilirse kök hücre naklidir. Kök hücre nakli de hayati riski olan bir tedavi şeklidir. Bu yüzden, talasemi hastalığının ve de tadavisinin oluşturacağı risklerin önüne geçmek için evlilik öncesi, talasemi taşıyıcılığının taranması ve bu kişilerin çocuk sahibi olma konusunda bilgilendirilmesi çok önemlidir.