Oruçlu olmak demek sadece yeme içmeyi kesmek demek değil, aynı zamanda haramlardan kaçınmak demektir. Orucumuzun tam ve sıhhatli olması için dikkat etmemiz gereken birtakım hususlar var.
Oruçluyken imsak vaktinden akşam ezanına kadar yeme-içmeyi kestiğimiz gibi gözümüzü, dilimizi, kulağımızı da haramlardan korumalıyız.
Yalnızca karnımızı aç bırakmakla tam manasıyla oruç tutmuş olmayız.
Oruç tutan günahlara, haramlara ve hatta dinen şüpheli olan şeylere karşı daha hassas davranmalıdır.
Birine çirkin söz söylemek, çekişmek normalde de iyi bir davranış değilken oruçlu bir insanın böyle bir çirkinliğe bulaşması tuttuğu orucun maneviyatını zedeler, onun feyzini azaltır.
Biri kötü bir söz söylediğinde Hz. Peygamber’in (SAS.) buyurduğu gibi “Ben oruçluyum.” deyip hiç münakaşaya girmemek gerekir.
Oruçlu, ağzından çıkan her söze dikkat etmeli, gıybet, dedikodu gibi haram olan davranışlara düşmemek için oruçlu iken daha da dikkatli olunmalı.
Sabır ve irade ayı Ramazan
Ramazan her şeyden evvel sabır ve tahammül ayıdır. Oruç tutarken karşılaşılan sıkıntılara katlanmayı bilmek gerekir. İnsan, oruçla hayatın sadece yemek-içmekten ibaret olmadığını anlamalı, daha yüksek idealler için yaratıldığını idrak etmeli.
Oruç tuttuğunda sinirlenen, kavga eden, huzursuzluk çıkaran ya da yemeği beğenmeyen, ortalığı velveleye veren kimseler orucun sevabını azaltır ve etrafına kötü örnek olur.
Oruç, mü’min için bir koruyucu kalkan/kaledir. Gerçek anlamda tutulan oruç hem kötü söz ve davranışlara hem de cehennem ateşine karşı perde olur, kişiyi edep dışı davranışlardan alıkoyar. Oruç tutan, melekleri sevindirir, şeytanları kahreder. Öyleyse nefsin isteklerine uyarak şeytanlara fırsat verilmemelidir.
Orucun farz olmasının arka planında Müslümanın nefsi arzularını, konuşmalarını, yeme ve içmesini kontrol altında tutması; huyunu ve ahlâkını güzelleştirmesi ve nefsine sahip çıkabilme yeteneğini kazanması vardır.
Bu sebeple Kur’an ve sünnette Müslümanlar oruç tutmaya teşvik edilmiş, oruç tutanlar övülmüş ve onlara Allah’ın rahmeti, rızası, sevap ve mükâfatı vaat edilmiştir.
Yardımlaşma ayı Ramazan
Ramazan, aynı zamanda dertleşme ve yardımlaşma ayıdır. Bu ayda daha cömert olunmalı, fakir ve yoksullarla daha fazla ilgilenilmelidir.
Müslümanlar, kendi emirleri altında yaşayan ve çalışan kardeşlerine kolaylık göstermelidir, çünkü böylelerini Allah affeder.
İbadet ayı Ramazan
Ramazan ayında farz ibadetlerin yanında sünnet ve nafile ibadetlere de önem verilmelidir. Mesela, teravih, kuşluk, evvabin gibi namazlara hassasiyet gösterilebilir. Yine Ramazan ayının Kur’an ayı olması hasebiyle çokça Kur’an okunmalıdır.
Oruç tutan kimse kısaca, helal ve harama dikkat etmeli, elini, dilini, gözünü, kulağını, midesini Allah’ın ve Resulünün hoşlanmadığı her türlü kötülük ve çirkinliklerden korumaya çalışmalı, boş söz ve davranışlardan uzak durmalı, nefsini kontrol altına almaya gayret etmeli, manevi dünyasını zenginleştirmeli,
Allah’ın yarattığı tüm varlıklara karşı merhametli olmalı, orucunu Allah rızası için tutmalı ve riyadan sakınmalıdır.