18.Gün - Başkalarını Kontrol Etmekten Vazgeç, Patronluk Taslama

“Sevilen biri yerine korkulan biri olmayı tercih eden kişinin dayandığı gücü nefret, yaşamı ise ancak acınasıdır”

—Cornelius Nepos

Hükmetme davranışı, başkalarının haklarına ve ihtiyaçlarına bakılmaksızın kişinin çıkarına hizmet etmek için başkaları üzerindeki gücü kontrol etmeyi veya kullanmayı gerektirir. Buna “patronluk taslama” da diyebiliriz. Yaşamdaki  birçok  sorun  insanın  başkalarına hükmetme  eğiliminden  kaynaklanmaktadır. Bunun bir kabadayılık olduğu aşikardır. 

Hakimiyet genellikle dolaylı yollardan kurulduğu için tespit edilmesi zordur. Modern toplumlarda manipülasyonla insana hükmetme merkezi bir rol oynar. Bu durum, bu şekilde kontrol edilen insanlar için çoğu zaman zararlı olmuştur. Bu tür eğilimler acı sonuçlara sebep olmuştur.

Ne yazık ki başkalarına hükmetmekte başarılı olanlar ve istedikleri şeylerin kontrol, güç veya manipülasyon yoluyla yapılmasını sağlayabilenler değişme olasılığı en düşük olanlar arasındadır. Çünkü “başarılı”  despotlar  pozitif  duygulara  kapılmaya  meyillidirler.  Genellikle her şeyi kendi algıladıkları gibi görür, kendi yaşam tarzlarını sever ve başkaları bu ilişkilerde mutsuz olsa dahi kendi ilişkilerinin iyi olduğunu düşünürler. Eğer siz de bu tiplerdenseniz değişmek için daha fazla çaba harcamalısınız. Başkalarıyla ilişkilerinizde duygusal acı veya bariz problemler yaşadığınız için değil, baskın davranışın etik olmayan doğasını fark ettiğiniz için değişmeniz gerekir.

Mantıklı kişiler kontrolcü davranışlarından sıyrılsalar ve kişisel yarar görseler bile başkalarına hükmetmek istemezler. İstediklerini elde etmek için başkalarını incitmektense vazgeçmeyi tercih ederler. Akıl yürütme kapasitenizi ve yeteneklerinizi geliştirdikçe daha az kontrolcü olur ve başkalarının kontrolüne daha az girersiniz.

Bugün dikkat edeceğiniz şey: Kontrolcülük

İnsanların başkalarını kontrol etmek için dili nasıl kullandıklarına dikkat edin. Söyledikleri ve kastettikleri arasındaki farklılıkları tespit edin. Kendiniz hükmetmeyi ne zaman ve kime karşı yaptığını belirlemek için davranışınızı gözlemleyin. İnsanlara düzenli olarak baskı kuran  birini  tanıyor  musunuz?  Elbette,  kişinin  kontrol  edici  olduğu bazı makul durumlar vardır (bir geminin kaptanı veya küçük bir çocuğu denetleyen bir ebeveyn gibi). Öte yandan “patronluk taslama” ise kendi çıkarına hizmet etmek ve istediğini elde etmek için başkaları üzerinde güç kullanmaktır.

Kontrolcülükten kurtulma stratejileri:

•   Hayatınızın  hangi  alanında  başkalarını  mantıksızca  kontrol ettiğinizi belirleyin. Evde mi? İşte mi? Eşinizi mi? İş ortağınızı mı? Çocuklarınızı mı?

•   Şimdi  bunun  sonuçlarını  düşünün.  İstediğinizi  elde  etmede gerçekten   “başarılı   mısınız?”   Ne   ölçüde   gerçekleştirdiniz? Hangi ölçüde hüsrana uğradınız? Buna değer miydi?

•   İnsanların  başkalarına  hükmetmeyi  nasıl  ‘makulleştirdiğini” fark edin. İleri sürdükleri sebepleri not edin. Gerçek nedenleri araştırın. Despotluğun etki ve sonuçlarını farklı durumlar için gözlemleyin.

•   Tarih   boyunca   yaygın   olan   yasal,   ekonomik   ve   askeri hâkimiyet  hükmediciler  tarafından  daima  haklı  ve  gerekli görülmüştür.  Enerji  ve  doğal  kaynaklara  başkalarını  kontrol etmek   için   yatırım   yapan   bireyler   ve   gruplar   hakkında farkındalığınızı geliştirin. "Despot" davranışın ne sıklıkla "meşru müdafaa" veya "hükmedilen kişinin / grubun çıkarına" olarak gerekçelendirildiğine dikkat edin.

•   Başkalarını uygunsuz bir şekilde kontrol ettiğiniz yaşamınızın herhangi   bir   bölümünü   tespit   edemezseniz   ya   kendinizi kandırmışsınızdır ya da bencil isteklerinizin peşinde koşarken itaatkâr  olma  eğilimindesinizdir.  Egosantrik (benmerkezci) tahakküm ve teslimiyet aynı madalyonun iki yüzüdür.