23.Gün - Başkalarını Suçlamayı Bırak

“İnsan ruhu hiçbir zaman, intikam almaktan vazgeçtiği ve kendisini inciteni affetmeye cesaret ettiği andaki kadar güçlü ve asil görünmez.”-E.H. Chapin

Bazı insanlar hata bulmak ve başkalarını suçlamak için çok zaman harcarlar. Eksiklikleri için başkalarını suçlamaları doğalken kendi eylemlerinin tüm sorumluluğunu üstlenmelerini doğal karşılamazlar. Örneğin, evlilikte insanların birbirlerini suçlaması yaygındır (“Bunu sen yaptın!”, “Ama önce sen yaptın!”). Bu eğilim, diğer şeylerin yanı sıra, birbirlerini hafife almaktan kaynaklanır.

 İnsanlar ayrıca mantıksız davranışlarından dolayı sıklıkla ebeveynlerini suçlarlar. Gerçek şu ki, çok az insan çocukluk dönemindeki duygusal kaygılarıyla baş edebilir, duygusal yara izleri ile yaşamlarını sürdürürler. Bütün ebeveynler hata yapabilir. Fakat bazıları çocuklarında duygusal yaralara yol açan önemli hatalar yapabilirler. Gelişmekte olan bir düşünür olarak kim olduğumuz ve bize yakışanın ne olduğu hakkında sorumluluk almamız gerekir. Bu sorumluluk, duygusal yükümüzü tanımamızı ve onu geçmişte bırakmamızı kapsamaktadır.

Izdırap içinde yaşamak, ailemizi suçlamak ve kendimizi zavallı bir mağdur olarak görmek depresyona ve kırgınlığa yol açar. Ancak bunu çözebiliriz. Düşüncelerimizin, duygularımızın ve arzularımızın sorumluluğunu üstlenerek olmak istediğimiz kişi olabiliriz. Hayatımızın yazarı olabilir, hayat planımızı yapabiliriz. Önemli şeyle re odaklanabilir, duygusal yüklerimizi ve suçlama oyunumuzu geride bırakabiliriz. Bugün dikkat edeceğiniz şey: Suçlamalar Başkalarını suçlamak zorunda olduğunuz herhangi bir eğilime dikkat edin. Sizi suçlayanlara dikkat edin. Suçlama oyununun arka planında ne var? Başkaları sizi suçlamadan önce onları suçluyor musunuz? Sorun suçlamayı haklı çıkaracak kadar önemli mi? Arka planda mantıksız suçlamaya yol açan ne var? Eğer genel olarak eşinizi küçük kusurları için suçluyorsanız, her seferinde bu davranışınızı fark etme ye çalışın. Duygusal yaralarınız için anne babanızı suçluyorsanız, böyle yaparak ne elde ettiğinizi kendinize sorun. Enerjinizi ailenizin sizde oluşturduğu duygusal “hasarı” unutmaya harcayın. Geçmiş geçmişte kaldı; geriye şimdiki zaman ve gelecek kaldı. Kendinizi başarısızlıklarınız için başkalarını suçlarken yakaladığınızda, artık dönüşmek istediğiniz kişi olabileceğinizi kendinize hatırlatın. Anı yaşayın. Kendinizi değiştirin. Yolunuza sadece siz taş koyuyor, kendinize sadece siz engel oluyorsunuz. Bir yaşam biçimi olarak kabul ettiğiniz suçlamalardan yalnızca siz vazgeçebilirsiniz.

Sorumluluğu üstlenme stratejileri:

• Eşinizi önemsiz şeyler için suçlama alışkanlığınız varsa kendinize nedenini sorun. Bu olumsuzluğa ne sebep oluyor? İlişkiniz dertte mi? Aranıza mesafe mi giriyor? Hayatınızın bu evresinde uyumsuz musunuz? Gerçekte olanlarla yüzleşin. Gerçekle yüzleşmek her zaman en iyisidir.

• Aslında sizin yaptığınız ama başkalarının yapmadığı şeyler için başkalarını suçladığınızda kendinizi yakalayın. Örneğin, iş arkadaşınızı dürüst olmamakla suçladıysanız, gerçekten dürüst olmayan kişi siz miydiniz? Aklınızdan neler geçtiğini düşünün. Bahanelere sığınmayın.

• Eğer gerçekten anne-babanızı suçlamak için önemli nedenleriniz olduğunu düşünüyorsanız, bunların ne olduğunu ve ruh sağlığınıza etkilerini sıralayın. Gerçek ile zannı ayırt ettiğinizden emin olun. Zanlar kendini besleyen kuruntular üretir. Zarar gördüğüne inanmak, zarar görmekle sonuçlanabilir. Örneğin anne-babanızın yüksek öğrenime devam etme fırsatınızı yok ettiğine inanıyorsanız, onlardan intikam almak için yüksek öğrenimde başarısız olabilirsiniz.

• Listenizi tamamladıktan sonra dikkatle okuyun. Bu olumsuz hatıraların üstünde durarak ne kazanmayı umduğunuzu kendi kendinize sorun. Sanki kendi durumunuzu kontrol etmekten aciz, hala küçük bir çocukmuş gibi geçmişte yaşamanız mı gerekiyor? Kontrol edebilecekleriniz, fırsatlarınız, yapabileceklerinizin üzerine odaklanmak yerine can sıkıcı bazı hatıralarınızın esiri mi oldunuz?

• Başkalarını suçladığınız, başkalarıyla ilgili olumsuz duygularınızı beslediğiniz her anınızdaki enerjiyi, potansiyel başarıya ve buna bağlı olumlu duygulara yönelten eyleme dönüştürebilirsiniz. Ebeveynlerinizin yaptığı hatalardan hangi dersleri çıkarabilirsiniz ve neler öğrenebilirsiniz? Onlardan daha farklı, daha akıllı, daha adil ve daha şefkatli olmak için neler yapabilirsiniz? Kararlarınızdan ve eylemlerinizden kendinizi sorumlu tutmak için ne yapabilirsiniz?

• Anne babanızın sizin için yaptığı tüm fedakarlıkların ve sizin için yaptıkları tüm günlük şeylerin bir listesini yapın. Sonra kendinize onların bu kahramanlıklarına yeterli karşılığı verip vermediğinizi sorun. Birçok anne-baba, yaptıkları hatalara rağmen çocuklarından aldığı karşılıktan çok daha fazlasını hak ediyor. Ebeveynlerinizi ziyaret ettiğinizde veya onlarla telefonda konuştuğunuzda geçmişe takılıp kalmayın. Gerekirse ebeveynlerinizle yeni tanıştığınızı varsayın. Şimdi oldukları gibi görün. Eğer ebeveynleriniz sizin için zararlı olduğunu düşündüğünüz davranışlara hala devam ediyorsa bir süre onlardan uzak kalmanızda yarar var. Belki de onlardan ayrı yaşamanız gerekiyor. Her iki durumda da olumlu davranın.

• Eşinizin sizin için yaptığı pek çok şeyin bir listesini yapın. Birbirinizi suçlamaktansa sorunları makul bir şekilde çözme sözü verin. Yine küçük hatalar ve kusurlar için düzenli olarak sizi suçlamaya devam ediyorsa bu ilişkinin sizin için sağlıklı olup olmadığını gözden geçirin.

Hawaii atasözündeki vurguyu hatırlayın: "Ya sen hayatı alt edersin ya da hayat seni." Bu iki ihtimalden hangisine sarılacağınızı ancak siz seçebilirsiniz