Pek çok insan, lisans ve yüksek lisans çalışmaları dahil olmak üzere, okul yıllarını tamamlasa da çok az insan,
kelimenin tam anlamıyla gerçek manada eğitilir. Neden? Çünkü çok az insan, anlamlı ve önemli fikirleri “nasıl öğreneceğini öğrenmiş” olur. Diğerleri hayat boyu öğrenme pratiğinden uzaktır. Bunun yerine bir düşünce sistemi oluşturur ve sonra da ömürlerinin geri kalan kısmında bunu savunup dururlar. Böylelerinin bakış açılarında çok az gelişme olur ve düşüncelerinin ufkunu genişletmezler. Geliştirebildikleri kadarıyla, belirli dar ve teknik yöntemler çerçevesinde gelişim gösterme eğilimindedirler (Bir meslekte ilerleme için gerekli yetenekleri öğrenme veya bir hobi için gerekli yetenekleri öğrenme vb.). Böyleleri zihinsel beceriden ve eğitimli kimseye has kişisel özelliklerden yoksundurlar.
“Yerinde bir kanıya göre insanoğlu eğitilinceye kadar insanoğlu değildir.”
-H. MANN
1852’de John Henry Newman, yayınlanan eğitim üzerine bir dizi konferanslar vermişti. İyi tasarlanmış bir eğitimin öğrencinin zihninde yaptığı etkiyi şöyle tanımlamaktadır:
“… Öyle bir akıl ki kusursuz yeteneklerle kurulmuş, bilirken hem bilen hem düşünen, yoğun olay ve olgular kümesini zihnin esnek darbeleriyle mayalamayı öğrenmiş, her başlangıçta bir son, her sonda bir başlangıç sezdiğinden; daima durduğu yeri ve yo- lunun bir noktadan diğerine nasıl uzandığını bildiğinden; tarafgir, dışlayıcı, tez canlı, şaşkın olamayan fakat sabırlı, derli toplu, asil bir suhulet ve sükûnet içinde bir idrak kabiliyeti “ (s.129).
Eğitimli zihnin birtakım becerilerini ve özelliklerini tanıttık. Bu işe başlamak için birçok aşama belirledik. Derinlikli bir seviyede öğrenmek için, eğitimin sadece okul yıllarında ve ondan sonra da zorunlu pratikler sebebiyle yapılan değil, ömür boyu devam eden bir durum olduğunun farkına varmanız ve öğreniminize aktif bir başlangıç yapmanız gerekir. Ömür boyu öğrenme sürecini anlamanız ve bunu açıkça hayatınızın içine yerleştirmeniz faydanıza olacaktır.
Bugün dikkat edeceğiniz şey: Zihninizin gelişimi
Zihninizin gelişimini kişisel değerlerinizin merkezine yerleştirin. Yaşam boyu kişisel gelişim için bir plan yapmaya başlayın. Kendi davranışınızı inceleyin. Çelişkileri ve tutarsızlıkları açıkça ortaya koyun. Başkalarının davranışlarını inceleyin. Cehaletin ne sıklıkla bilgi olarak sunulduğuna dikkat edin. Rastgele (keyfi) olanın evrensel olarak sıkça sunulduğunu fark edin. Şöhretin ve statünün yüzeyselliğini ve sığlığını görün. Şatafatlı gösteri ve törenlerin iç yüzünü anlayın. Önemli kitapları ve makaleleri okuyarak her gün önemli bir şey öğrenmeye söz ve- rin. Mevcut içselleştirilmiş fikirler ile yeni fikirlerin derin öğreniminin birlikte bütünleştirilmesinin, eğitimli bir zihnin ve makul bir yaşam sürmenin anahtarı olduğunu fark edin. Önem taşıyan fikirler üzerinde düşünün, tefekkür edin. Zihinlerini geliştirmek isteyen kişilerle birlikte olmak için gelen fırsatları değerlendirin. Geçmişten günümüze en iyi düşünürlerin eserlerini (muhalif düşünürler dahil) içeren bir kütüphane oluşturun. Burayı eviniz olarak görün.
Kendinizi eğitme ve geliştirme stratejileri:
• Geniş kapsamlı ve derinlikli okuyun. Her gün zihninize yeni ve önemli fikirlerin kapısını açacak şeyleri okuyun. Özellikle edebi eserlere ve büyük düşünürlerin çalışmalarına yoğunlaşın. Günümüz yazılarının ötesine geçin. Tarih boyu büyük muhaliflerin fikirlerini okuyun.
• Kendinizin tarihçisi, sosyoloğu ve iktisatçısı olun. Geniş bir tarih, sosyoloji ve ekonomi bakış açısına sahip olmadan kendi kendinizi eğitemezsiniz. Dünyada gerçekte neler olduğunu anlamak; zaman geçtikçe insan davranışları, eleştiri şekilleri ve dolaylı anlatımlar üzerine çalışma yapmayı gerekli kılar. Bu ise, alternatif tarihi olayları okumanın, çoğu insanın dünya görüşünde baskın olan toplummerkezci bakış açısına sahip olayları dengelemeye yardımcı olacağı anlamına gelir. Böylece çoğu sosyal standart ve tabuların keyfiliğe dayalı doğasının farkına varılır. Bu, evrensel ahlaki ilkeleri, değişken sosyal kurallar ve tabulardan ayırt etmeyi gerekli kılar. Geniş tabanlı bir dünya görüşü kazanarak, uluslararası haberleri ve mantıksız toplumsal eylemleri daha iyi kritik edebileceksiniz. Giderek daha çok kendiniz olma yolunda gelişeceksiniz.
• Kritik düşünme ilkelerini, entelektüel disiplin ve gelişimin merkezindekiaraçlarıedinin.