06.07.1996 - Cüneydi Bağdadi A

Eûzübillâhimineşşeytânirracîm. Bismillâhirrahmânirrahîm

El-Hamdülillâhi rabbi'l-âlemîne hamden kesîran tayyiben mübâreken fîh. Kemâ yenbeğî li-celâli vechihî ve li-azîmi sultânih.

Ve's-salâtü ve's-selâmü alâ seyyidinâ ve senedinâ ve mededinâ Muhammedini'l Mustafa. Ve alâ âlihî ve sahbihî ve men tebiahû bi ihsânin ilâ yevmi'l cezâ.

Emmâ ba'd:

Aziz, muhterem ve sevgili kardeşlerim!

Çok kıymetli bir âlimin; Ebû Abdirrahman es-Sülemî'nin -rahmetullâhi aleyh ve kaddesallâhu rûhahû- yazmış olduğu çok değerli, mümtaz bir kitap olan Tabakâtu's-sûfiyye’sini okuyoruz. Ebû Abdirrahman es-Sülemî tasavvuf büyüklerinin hayatlarını ve mübarek fikirlerini toplamış, böyle bir eser meydana getirmiş. Ve bu eseri çok kıymetli mısırlı bir profesör de çok güzel dipnotlar, ilaveler, açıklamalar yaparak neşre hazırlamış. Henüz Türk dilimize tercüme edilmemiş bir kaynak eser olduğu için tasavvuf konusunda en salahiyetli, en meşhur, en büyük, en kıymetli şahısların sözlerini ve fikirlerini buradan öğrenebiliriz diye bu kitabı okuyoruz.  

Semi'tü Ebe'l-Hüseyni'l-Fârisiyye yekûl. "Ebû Abdurrahman es-Sülemî; Ebû Hüseyin el-Fârisî'nin şöyle dediğini işittim.' diyor." Semi'tü Ebâ İshâke'd-Diyneveriyye yekûl "O da Ebû İshak ed-Diyneverî'den şöyle dediğini işitmiş." Süile'l-Cüneyd. "Birisi Cüneyd-i Bağdâdî'ye soru sormuş:"

Çok dikkat edin! Bir söz insanı kurtarır, cennete sokar, uyanmasına, evliyâ olmasına vesile olur. Cüneyd'e sordular. Bu kitap öyle bir hazine. Onun için okuyoruz.

Futbol oynatsaydık, eğlence olsaydı stadyumlar dolardı. Millet bu işlerin kıymetini bilmiyor. Ne yapalım, Allah'ın nasibi.

Meni'l-ârif. "Ârif kime denir?"

Kelime mânasından, lügat mânasından söyleyelim. Ârif arefe den ism-i fâil. Arefe "bilmek" demek, ârif de "bilen" demek.

Mârifetullaha ârif olan, Allah bilgisini bilen, Allah'ı bilip tanıyan demek.

"Ârif kimdir?" diye soruyorlar.

Ne demek istiyorlar?

"Hakiki ârifin sıfatları nasıl olur, hakiki ârif nasıl olur?" bunu anlamak istiyorlar.

Fe kâle: Men lem ye'sirhü lahzuhû ve lâ lafzuhû.

Kısa bir söz ama aklınızı toplarsanız bu söz hepinizi evliyâ yapabilir. Evliyâ olmanın sırrı bu.

Ârif kimmiş?

"Ârif; sözü ve gözü kendisini esir etmemiş insandır."

Sözü bir insanı esir eder mi?

Gözü, bakışı insanı esir eder mi?

Eder.

Ağzını tutamaz, çenesini kapayamaz. Lambur lumbur konuşur. Sanki söz söylemenin kararı kendisine ait değil. Sanki sözünün esiri; ileri, geri konuşur. Mâlâyânî konuşur, hatalı konuşur, küfür konuşur, kalp kırıcı konuşur, günahlı konuşur, boş konuşur, gevezelikle konuşur. Konuşur da konuşur.

Sözünün esiri, dilinin esiri. Sanki dili efendi; kararı o veriyor, bu onun peşinde sürükleniyor. Halbuki kendisine hakim olması; konuşulacak yerde konuşması, konuşulmayacak yerde susması lazım. Yalan yanlış söylememesi, doğru konuşması lazım. Ölçerek biçerek konuşması, ölçüsüz konuşmaması lazım. Sevap kazanacak sözleri söylemek, günah kazandıracak sözlerden kaçınmak lazım.

Söz çok önemli. Bu iki dudağın arası insana çok günah kazandırır veya çok sevap kazandırır. İnsanları ekseriyetle cehenneme sokan şey, şu iki dudağı arasıdır; dilidir, konuşmasıdır.

İnsanoğlunun cehenneme neden girdiğinin istatistiğini yapalım: Melekler veya Zebaniler durdursun; "Bir insan cehenneme neden giriyor?" diye sorsun.

Acaba cehenneme ekseriyetle neden giriyorlar?

"Ne bileyim?"

Sen bilemezsin de Peygamber Efendimiz biliyor, söylüyor.

Ekserü mâ yüdhilu'n-nâse'l-cennete takva'l-lâhi ve hüsnü'l-huluk. "İnsanları ekseriyetle cennete sokacak olan şey Allah korkusudur, takvâdır ve güzel huydur. İnsanları en çok cehenneme sokan şey de; dili ile namussuzluğudur. İki dudağı arası ile iki bacağı arasıdır. Ekseriyetle cehenneme sokan onlardır."

Dili ile tenâsül uzvudur. Dili ile günaha girer, cehenneme girer. Tenâsül uzvu ile haram işler, günaha girer, cehenneme girer. Ekseriyetle onlardan girer.

"Ârif kimdir?"

"Sözünün ve bakışının esiri olmayan insandır."

Bakışına hâkim olacak, harama bakmayacak. Diline hâkim olacak, günah söylemeyecek.

Anladınız mı?

"Anladık."

Tabii anlarsınız, anlaşılmayacak gibi değil, çok açık. Ama buradaki zorluk anlamakta değil, uygulamakta.

Anladın ama dışarı çıkınca uygulayacak mısın?

Dervişim bana mektup yazıyor; "Hocam elinizi öperim, ayağınızı öperim."

Ayağımı da öpüyor! Tövbe tövbe! Elimi bile öpme, istemem! Elimi de öpüyor, ayağımı da, ayağımın altını da, dizimi de öpüyor. Öyleleri var:

"Elini öperim, ayağını öperim, dizini öperim."

Öpme, lüzum yok. Allah sevsin seni! Ben bir şey öptürmek istemiyorum. Sen Allah yolunda yürü kâfi.

Mektup yazıyor, diyor ki;

"Hocam her şey iyi, güzel de ben yazın gözüme sahip olamıyorum, hâkim olamıyorum."

Gözünün esiri!

"Ben yazın gözüme hakim olamıyorum! Çare ne?"

Çare dervişlik; dervişliği tam uygulamak.

Bizim tasavvufun prensiplerinden birisi, Nakşibendi tarikatinin prensiplerinden bir tanesi, "bakışı ayağının ucunda olmak."

Nazar ber kadem "Gözü yerde yürümek, etrafa bakmamak."

Terbiyeli bir kız gibi yürüyecek, gözüne sahip olacak. Çünkü gözle çok günahlara giriliyor. Gözle zina olabiliyor. Bakışı ile insan zina etmiş gibi günaha girebiliyor. Plajlar var, açık saçık giyinmiş insanlar var, mecmualar var, televizyon var, gazeteler var; hepsi eve giriyor.

"Sen bu gazeteyi neden alıyorsun?" diye soruyoruz.

"Haberler için alıyorum." diyor.

Alma bunu, alma! Baş sayfasında haber var, son sayfasında cehenneme bilet kesiliyor. Son sayfası cehenneme bilet. Bunu eve sokma.

"Ben oralara bakmıyorum."

Ankara'da bir hacı amcamız vardı; İstiklâl gazisi, madalyası var. Onlar cihad ettiler, bu memleket kurtuldu; biz ondan rahat yaşıyoruz.

O, "aaah aah!" derdi, rahmetli nur içinde yatsın. Kabri cennet bahçesi olsun. "Biz eve kibrit alırdık. Kibrit kutusunun üstündeki resmi kazıyıp eve öyle sokardık."

"Melekler köpek olan, sûret olan eve girmez." diye hadîs-i şerif olduğundan kutunun üstündeki resmi kazır; ondan sonra eve getirirlermiş. Kibriti çakacağız, ocakta odun yanacak, kibrit lazım. O zaman kibrit kutuları uzunmuş, üstü resimli olurmuş. Üstündeki resmi kazıyıp öyle sokarlarmış.

Şimdi evin içindeki resimlerin haddi hesabı yok. Allah saklasın! Burada anlatılması mümkün değil.

Neden?

Mecmua geliyor, gazete geliyor, televizyon var vesaire.

Ârif; "Sözü ve bakışına esir olmayan insandır. Sözü ve bakışı kendisini esir edememiş olan, sözüne ve gözüne hâkim insandır."

Evliyâlık sarık, cübbe, tespih değilmiş; palavra, edebiyat değilmiş. Evliyâlık günaha girmemekmiş; gözü ile harama bakmamak, dili ile haramı söylememekmiş. Hakiki, büyük alimler evliyâlığı böyle anlıyor. İşi şekilden öze doğru indirmemiz; özü anlamamız lazım.

Semi'tü Ebe'l-Abbâs Muhammede'bne'l-Hasani'bni'l-Haşşâb yekûl. "Ebû Abbas Muhammed b. Hasan el-Haşşâb'dan işittim."

Haşşab, "oduncu" demek. Haşab, "odun" demek. "Ahşap bina" diyoruz.

Ne demek?

"Odundan, tahtadan yapılmış" demek. Haşşâb "oduncu" demek. Bak âlime; odunculuk yapıyor.

Neden?

Helal kazanacak, kimseye yük olmayacak da ondan.

Yekûlü semi'tü Ca'fere'bne Muhammedin yekûl. "O da Cafer b. Muhammed'den işitmiş." Semi'tü'l-Cüneyde yekûl. "O da Cüneyd-i Bağdâdî'den şu sözü işitmiş:" İn emkeneke ellâ tekûne âletün beytike illâ hazefen fe'f'al ve kezâlike kânet âletü beytihî. "Eğer evinin içinde eşya olarak, alet edevat olarak bir testiden başka bir şey olmamasına güç yetirebiliyorsan öyle ol!"

Kendisinin evinin eşyası da öyle idi. Mübareğin evinde bir testi vardı; o kadar.

Neden?

Su testide durur, bezde durmaz; başka çaresi yok.

Bir testi olacak.

Başka?

Başka bir şey yok.

Büyük bir âlim bu. Onlar böyle imiş, tavsiyesi de böyle.

"Evinde testinden başka eşya olmamasına güç yetirebiliyorsan öyle yap."

Bizim evlerdeki dolaplar, gardıroplar, şifonyerler, tuvalet masaları, misafir odası, büfeler, biblolar, çanaklar, çömlekler, levhalar, halılar, ibrikler, billurlar, avizeler, kesme kristal kap-kacaklar… Allah bizi affetsin.

"Güç yetirebiliyorsan evde yalnızca bir testin olsun, başka bir şey olmasın." diyor.

Peygamber Efendimiz'in evi nasıldı?

Dolmabahçe sarayı gibi miydi? Topkapı Sarayı gibi miydi? Nasıldı Peygamber Efendimiz'in evi? Eşyası ne kadardı?

Fâtıma Anamız'ın eşyası ne kadardı?

Hz. Ömer'in hırkası nasıldı? Atlastan mı idi, ipekten mi? Nasıldı bu mübâreklerin âletleri, eşyaları?

Biz ne yapmışız?

Muhterem kardeşlerim!

İsrafa dalmışız, gösterişe batmışız. Nimete boğulmuşuz. Öbür tarafta müslümanlar aç; cihad ediyorlar. Atacak mermileri yok, tüfekleri yok. Konuşacak cihazları yok.

Kâle ve kâle Cüneyd. "Daha önceki rivayetteki en son râvi böyle söyledi."

Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri buyurmuş ki;

el-Gafletü ani'l-lâhi Teâlâ, eşeddü min duhûli'n-nâr. "Allahu Teâlâ'dan gafil olmak, cehenneme girip yanmaktan daha fenadır; daha şiddetli, daha kötü, daha zor bir durumdur."

Tabi ârifler için öyle. İnsan gafil oldu mu, kâfir oldu mu, cahil oldu mu, neleri kaybettiğinin farkında bile olmuyor. Ama ateşe girdiği, bir yeri yandığı, canı acıdığı zaman anlıyor. Ateşte yanmak maddî bir acı veriyor, onu anlıyor ama gafletin mânevî acısını hissedecek duygusu yok. Kalbi taşlaşmış, dumura uğramış. Ne kadar kötü bir acı ve feci bir durumda olduğunu idrak etmiyor.

Felç olan, hislerini kaybetmiş olan bir insanın iğne batırıldığı zaman duymaması gibi. Felçli olan hasta, doktora gidiyor. Doktor ayağını muayene ediyor, his var mı anlamak için iğne batırıyor; hiç kıpırdamıyor. Sinirleri çalışmıyor, acıyı duymuyor. Tabi öyle olunca basamıyor, yürüyemiyor. Elinde felç varsa bir şey tutamıyor. Yüzünde felç varsa konuşamıyor, dudağını hareket ettiremiyor, göz kapağını açıp kapatamıyor.

Bir insanda da duygusuzluk varsa duygu damarı alınmışsa o zaman birçok mânevî lezzeti sezemediği gibi mahrum olduğu mânevî zevklerin acısını da duyamaz. Onu fark edemez ama ne zaman fark edecek? Âhirette fark edecek. Bu dünyadaki hayatı bittiği zaman farkına varacak ama iş işten geçmiş olacak. Artık orası âhiret; ceza veya mükâfât yeri. Yapabileceği bir şey yok. O gafletle geçirdiği zamanlar için saçını başını yolacak, dizini dövecek, çok pişman olacak.

Hatta cennetlikler bile cennette hasretlik duyacaklar, dünyada zikirsiz geçirdikleri zamanlar için yürekleri yanacak. "Keşke o zamanlarımızı da zikirsiz, fikirsiz geçirmeseymişiz, keşke her zamanımız Allah'ın zikri ile fikri ile mamur olsaymış." diye yürekleri yanacak. Tahassür yani hasretlik duyacaklar.

Allahu Teâlâ hazretlerinden gafil olan bir insan o gafletinin cezası olarak peş peşe, bir yığın, pek çok mahrumiyete maruz kalıyor. O bakımdam basiret gözü ile görebilse çok muazzam bir zararda olduğunu; çok acı, çok feci bir durumda olduğunu anlar. O anlayamıyor ama ârif olan bir kimse, mârifetullahın tadını tatmış; o zevke, o safaya ermiş olan kimse onu anlar. O mahrumiyetin ne kadar acı bir mahrumiyet olduğunu görür.

Bu sözü, o ârifin sözü olarak anlamak lazım.

"Allah'tan gafil olmak; cehenneme girmekten daha fecidir, daha şiddetlidir." diyor. Dünyada bir sürü kâfir, gafil, cahil insan var. Allah hiç hatırına gelmiyor, âhirette çekeceği azabı düşünmüyor. Kaçırdığı cennet nimetlerinin ne kadar güzel olduğunun farkında bile değil. Kumarın, içkinin peşinde; barda, pavyonda. Fani dünyanın fani lezzetleri arasında; düşünemiyor. O da bir imtihan.

Allahu Teâlâ hazretleri kâinatı yarattığı zaman, cennetin etrafını nefse hoş gelmeyecek şeylerle çevirdi. Cehennemin etrafını da nefsin çok arzu edeceği, iştiha duyacağı, şehvet duyacağı, isteyeceği şeylerle doldurdu. Nefsine, şehvetine, arzusuna, keyfine mağlup olan, esir olan insan onları işler; arkası cehennem. Onları işlerse, onlara aldanırsa, onlara yanaşırsa uçuruma düşer.

Ama cennetin etrafı nefse hoş gelmeyen şeylerle çevrilmiştir. Cennete varmak için onları göze almak lazım. Mihneti, meşakkati, zahmeti, sıkıntıyı, ter dökmeyi, uğraşmayı, didinmeyi göze almak hatta onlardan zevk almak lazım. Allah yolundaki yorgunluğundan zevk alması lazım. Allah yolundaki harcamasından zevk duyması lazım. Allah yolunda çektiği sıkıntılardan şikayetçi olmaması lazım. Canını vermeye, malını vermeye; şairin dediği gibi bir gül bahçesine girercesine şehit olmaya koşması lazım.

Demek ki Allahu Teâlâ hazretleri cenneti, cehennemi bir takım görüntülerin arkasında saklamış. Görüntülere aldanan fırsatları kaçırıyor, tehlikeli durumlara düşüyor. O halde gerçekleri görmemiz lazım. Görüntülerin arkasındaki gerçekleri görmemiz lazım.

Bu nasıl olur?

Bu, basiretinin açılması ile olur. Basireti açıldığı zaman insan neyin sonunun iyi olduğunu, ne yaparsa sonunun fena olduğunu anlar. Talebenin çalışmadığı zaman sınıfta kalacağını, sınıfta kaldığı zaman okuldan kovulacağını, okuldan kovulduğu zaman anasının babasının hışmına uğrayacağını, hayatta başarı kazanamayacağını bilmesi gibi. Basireti açık olan insan, neyin arkasında ne olduğunu anlar ve ona göre hareket eder.

Şunu bilelim ki cennete girmek için zahmetleri, meşakkatleri göğüsleyecek, onlardan yılmayacak bir ruh yapısına sahip olmamız lazım. İbadetlerin en makbulü, en zahmetlisidir. Mesala hacca gitmek zor, zahmetli ama sevabı çok. Cihat da zahmetli ama sevabı çok. Zahmeti ne kadar çok olursa Allah, mükâfâtını o kadar çok veriyor. Kulları zahmetlerle imtihan ediyor. Bunu bilmek lazım.

Şeytan da keyif ve lezzetlerle insanı aldatıyor. Lezzetler, zevkler, sefalar, davullar, dümbelekler, sazlar, sözler, çengiler, köçekler, eğlenceler, zurnalar; bunlar şeytanın aldatma aletleridir. Şeytanın insanı avlamak için kullandığı av aletleri. Demek ki o zevkli şeylere kanmamak lazım. Bu taraftaki zahmetli şeylerden yılmamak lazım.

Hakkı hak olarak görüp işlemek lazım. Batılı batıl olarak görüp sakınmak lazım. Bunları anlamak için de Kur'an okumak lazım. Kur'an ehli olmak lazım. Şeriati bilmek lazım.

İnsanın; neyin Allah nazarında güzel olduğunu, neyin Allah katında merdut ve mebhut olduğunu şeriatten öğrenmesi mümkün. Dinini güzel bir öğrendiği zaman yapacağını bilir.

"Arkadaş bana müsaade."

"Nereye gidiyorsun? Hayrola! Ne tatlı konuşuyorduk, eğleniyorduk."

"Namaz vakti geldi. Esselâmü aleyküm, Allah'a ısmarladık."

Geceleyin tatlı uykunun arasında kalkıp namaz kılar; çünkü sevabını biliyor.

O halde sevgili kardeşlerim!

Zahmeti, meşakkati görüp yılmayın, Allah'ın emirlerini tutun. Lezzeti, zevki, safayı görüp aldanmayın, şeytanın aldatmasına uymayın. Zevkli görünse bile âhirette sizi pişman ve perişan edecek işler yapmayın.

 Semi'tü Ebe'l-Abbâsi Muhammede'bne'l-Haseni'bni'l-Haşşâb yekûl. Semi'tü Ca'fere'bne Muhammedin yekûl. Semitü'l-Cüneyde yekûl. "Bu râviler Cüneyd-i Bağdâdî'nin şöyle dediğini rivayet etmişler:"

İn emkeneke ellâ tekûne âletün beytike illâ hazefen fe'f'al kezâlike kânet âletü beytihî.

Cüneyd-i Bağdâdî nasihat ediyor, diyor ki;

"Evinin eşyasının bir testiden başka bir şey olmamasına gücün yeterse buna tahammül edebilirsen, o kadar babayiğitsen, erkeksen, o kadar sağlamsan bunu yap."

Ne olacak?

Hiçbir şey olmayacak, bir testi su olacak. Çünkü su, testide muhafaza edilir. Başka bir yerde durmuyor, bir testi lazım. Öteki her şey hallolur.

Demek ki insan taşta yatar, kumda yatar. Hani eski bir filozofu anlatırlar; bildiğim halde adını söylemeyeceğim.

O, insanların kendi kendilerine hayatı zorlaştırdıklarını, bir sürü lüzumsuz şeyi lüzumluymuş gibi –alışkanlıkla- kendileri için vazgeçilmez makama getirdiklerini gördüğü için her şeyi reddetmiş, her şeyden uzak durmuş. Üstünde bir örtüsü varmış. Bir de kendisini güneşten, soğuktan, yağmurdan koruyacak bir fıçı bulmuş; onun içinde yatarmış.

Fıçıdan bir evi, üstüne örttüğü bir örtüsü, bir de çanağı varmış. Çeşmeye gitmiş bir gün; çanakla su içecek. Bakmış ki çocuğun birisi suyu avucuna dolduruyor, öyle içiyor. "Bu çanak da fazla." demiş. Onu da savurmuş, atmış.

Bunun gibi Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri diyor ki;

"Evinin eşyasının testiden başka bir şey olmamasına imkanın varsa, bu senin için mümkünse bunu yap."

Kendisi öyle yapmış. Evi öyleymiş. Halbuki çok büyük zât, büyük bir pîr, mübarek insan.

Demek ki Peygamber Efendimiz'in yolunda yürümüş. Dünya malına rağbet etmemiş; evini, eşyasını süslemeye uğraşmamış, gayret etmemiş.

Hatta kimisi sarayları terk etmiş; değil mi?

Mesela İbrahim b. Edhem hazretleri Belh padişahı iken, sarayı saltanatı varken, devleti, hazinesi, nimeti varken bunları terk etmiş, yoksulluğu tercih etmiş. Çok hoşuma gider. Birisi İbrahim b. Edhem hazretlerine; "Bana nasihat eyle!" demiş de, o da altı şey söylüyor. Bir tanesinde de diyor ki;

İze'ştekale'n-nâsü bi-imâreti'l-kusûr.

Fe'ştağil ente bi-imâreti'l-kubûr.

"İnsanlar 'Saraylar, köşkler yapayım.' diye uğraşıp dururken."

Kusur "kasırlar, köşkler" demek. Hani "Hidiv Kasrı" diyoruz, "Maslak Kasrı" diyoruz.

Benim köşküm olsun, şöyle saltanatlı olsun, böyle süslü olsun, şöyle güzel olsun diye uğraşırken.

Fe'ştagil ente bi-imâreti'l- kubûr. "Sen de kabirleri imar etmek için uğraş."

Kabrin mamurluğu nasıl olur?

Kabir, mezar.

Mezarın mamurluğu nereden olur?

İbadetten, hayırdan, hasenâttan, dünyada yaptığı güzel işlerden insanın kabri cennet bahçesi gibi olur. Eğer dünyada kötü işler yapmışsa kabri cehennem çukuru olur.

"Başkaları dünyada köşk yapmaya çalışırken, sen kabrini cennet bahçesi yapmaya çalış. Kabrini mamur hale getirmeye çalış." diyor İbrahim b. Edhem hazretleri.

O, dünyadaki sarayları bırakan bir babayiğit. Sarayı varken, sarayı bırakan bir kimse.

Tabi Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in hayatına baktığımız zaman onun da çok sade bir hayat yaşadığını görüyoruz, eşyalarının miktarını biliyoruz.

Bir keresinde kendisine çok rahat bir döşek getirdiler. Bir akşam yattı, ertesi gün geri verdi.

"Bu yatak çok rahat; uyumuş kalmışım, Teheccüd namazına kalkamamışım; bunu götürün!" dedi.

"Rahat ettiği için Teheccüd namazına kalkamadı." diye gelmiş olan güzel, yumuşak yatağı geri gönderiyor. Çünkü eskiden yattığı yatak, hurma lifi tıkılmış sert bir şeydi; orada yatıyordu, çok rahat değildi.

Uykusu hafif oldu mu insan uykuya "hayır" diyebilip kalkabilir. Ama çok rahat oldu mu -şilteler, yastıklar, kuş tüyleri, yorganlar, sıcacık battaniyeler, kaloriferler- o zaman ne teheccüde kalkar ne sabah namazına kalkar, uyur kalır.

Efendimiz eline geçtiği halde; "Bunu kaldırın." diyor.

Kendisine çok paralar gelirdi, çok hayırlar gelirdi. En sizin anlayabileceğiniz şekli: Savaş olurdu, savaştan ganimet gelirdi. Örtüyü yayarlardı. Üstüne ganimeti yığarlardı. Saklasa dünyanın en zengin insanı olurdu. Müslümanlar İran İmparatorluğu'nun ordusunu yendiler. İran İmparatoru, Sasani İmparatoru, Araplar'ı yeneceğinden o kadar emindi ki hazineyi savaş meydanına getirdi.

Askerlerine;

"Bakın ben bunlardan korkmuyorum. Hazineyi getiriyorum, görün. Bunlar çölden gelmiş, develere binmiş birkaç kişi. Biz bunları rahatlıkla yeneriz, korkmayın!" dedi.

Sarayını getirdi, hanımlarını getirdi. İran'ın bir büyük bayrağı vardı, çok meşhur bir bayrak. Onlara göre kutsal, çok kıymetli; onu getirdi. Ama Allah İslâm mücahitlerine zafer verdi. Az sayı ile onları yendiler, hazineleri aldılar. Ganimet böyle kazanılıyor. Eğer biriktirseydi Peygamber Efendimiz köşklerde yaşardı. Sahabe-i kiram, hulefâ-i râşidin biriktirseydi, onları köşk yapmaya sarf etselerdi, dünyanın en muhteşem köşklerini yaptırırlardı. Ama böyle yapmamışlar, Allah yolunda harcamışlar, fukaraya dağıtmışlar. Yanlarında tutmayı ayıp saymışlar.

Gelelim bizim bu günkü hâlimize, biz ne yapacağız, ne yapmalıyız?

Bu yazıları niçin okuyoruz?

"Dinin aslını, tasavvufu öğrenelim." diye.

 Bizim de dünya malına pek gönül bağlamamamız, elimize geleni Allah yoluna, cihada sarf etmemiz, fukaraya vermemiz lazım.

"Şimdi fukara var m? Herkes zengin, herkesin parası, pulu var."

Sen öyle san. Git bakalım bir Afrika'ya, bir dolaş gel bakalım. Ortadoğu'yu bir gez.

Git bakalım; Çeçenistan'da Ruslar ne yaptı?

Bir gör bakalım, insanlar nasıl yaşıyorlar?

Tuvalet barakalarının altını kapatmışlar da, orada yatmışlar, kalkmışlar. Ne yapsınlar bomba var, her taraf yıkılmış.

Git bakalım, Balkanlardaki müslümanların durumunu gör. Bangladeş'i, Filipinler'i gör.

Avustralya'dan hacca gidiyoruz, Manila havaalanına indik, orada biraz mola vereceğiz, hacca geleceğiz. Filipinler'in başşehri Manila havaalanında bekliyorduk. Bizim Avustralyalı bir arkadaş kayboldu, yok. Biraz sonra geldi.

"Nereye gittin?" dedik.

"Şehre indim." dedi.

O biraz tecrübeliymiş, biliyor. Şehirde bir camiye gitmiş, hazırladığı zekâtları orada dağıtmış. Geldiği zaman ağlıyordu.

"Öyle yoksullar, öyle fakirler ki yüreğim dayanmıyor, kendimi tutamıyorum." diyor.

Müslümanlar dünyanın her yerinde çok mağdur, çok mazlum, çok sıkıntıda ama bizim haberimiz yok. Onları aramak lazım. Onlara maddeten, mânen yardımcı olmak lazım. Mânevî perişanlık, maddi perişanlıktan daha fena. Oraları bilen, oraların ahalisi olan kimselerle dün akşam Balkanlar'ı, Arnavutluk'u konuştuk.

Hani biz burada; "Buyurun bize gidelim de bir çay, kahve içelim, oturalım." deriz ya, orada diyorlarmış ki; "Buyurun bize de rakı içelim." Rakı ikram etmek o kadar tabii imiş.

Bu Arnavut arkadaş anlatıyor:

"Ben müslümanım, rakı içmem." demiş.

Ev sahibi eğilmiş, demiş ki;

"Merak etme, bu rakı çok halis, bizim hanım evde yapıyor; ev işi, çok temiz!"

"Anlamıyorlar!" diyor.

Müslüman, rakının haram olduğunu bilmez duruma düşmüş; o kadar cahilleşmiş. Bir arkadaşımız Azerbaycan'da Kur'ân dağıtmış. Kapısında sekiz saat bekleyenler olmuş.

Âşık, Kur'ân-ı Kerîm'i seviyorlar. İstanbul'da bizim arkadaşlarımızdan birisi; gizli gizli, el altından onlara Kur'ân-ı Kerîm vermiş. "Sekiz saat Kur'ân'ı bekledi, hediye olarak aldı. O da bana medyun-u şükran olduğundan hediye olarak Amerikan viskisi getirmiş." diyor.

Bu nedir?

Sefalettir, rezalettir, felakettir, fecaattir. Müslüman ama içkinin haram olduğunu bile bilmiyor. Kur'an'ı seviyor, âşık, Kur'an'ı elde edebilmek için sekiz saat kapısında beklemiş. Kur'an'ı seviyor, Kur'an'a inanmış, müslüman ama içkinin haram olduğunu bilmiyor. Büyük bir sefalet, mânevî boşluk, cahillik var; o daha fena!

Demek ki o bakımdan da yardımcı olmamız lazım. Sizin de bizim de bir saniyemizi boş geçirmememiz; malımızla, her türlü imkânımızla çalışmamız lazım.

Allah-u Teâla Hazretleri cümlenizden razı olsun. Cümlenizi Peygamber Efendimiz'in sevgisine, şefaatine, iltifatına nail eylesin. Peygamber Efendimiz'in has ümmeti olmanızı nasip eylesin. Dünya ve ahiretin her türlü tehlikelerinden koruyup, dünya ve ahiretin her türlü hayırlarına erdirdiği kullarından eylesin. Firdevsi Âlâda Peygamber-i Zişan’ımıza cümlenizi komşu eylesin. Cennet nimetleriyle mütena'ım eylesin.