Günümüzde, alışveriş kültürü oldukça dürtüsel, anlık ve keyfe yönelik bir hal aldı. Sosyal medyada karşımıza çıkan alışveriş linkleri, videolarda eklenen reklamlar, indirim bildiren mesajlar ve mailler alışverişi hayatımızın merkezine yerleştirmiş durumda.
Reklamların etkisi altında kalarak, sürekli önümüze çıkan ürünleri almadığımızda "Gelişmeleri Kaçırma Korkusu"nu hissedebiliyoruz. Bu durum, popülerliğin gerisinde kalma endişesiyle, aslında ihtiyaç duymadığımız ürünleri satın almamıza yol açabiliyor.
Bu yoğun alışveriş dünya genelinde atıkların miktarını da hızla artırıyor.
OECD'ye göre, dünyadaki plastik atıkların sadece %9'u geri dönüştürülmekte ve geriye kalan %91'lik kısım çevreyi kirletmekte. Bu döngünün kırılması için bilinçli alışveriş yapılmalı.
Bilinçli alışveriş yapmak için şu adımları takip edebiliriz:
1. Kendimize Sorular Sormak: Almak istediğimiz bir ürün olduğunda, neden almak istediğimizi, ürünün fiyatının bütçemize uyup uymadığını, yerli bir ürün olup olmadığını, alternatiflerin var olup olmadığını ve ürünün yapılırken canlılara zarar verilip verilmediğini sorgulamak
2. Ürünün Kalitesini Değerlendirme: Almayı düşündüğümüz ürünün kalitesini değerlendirmek. Dayanıklılığı, malzeme kalitesi, garanti süresi gibi faktörleri göz önünde bulundurmak. Ucuz fiyatlı bir ürün yerine uzun ömürlü ve kaliteli bir ürün satın almak, uzun vadede tasarruf etmemizi sağlayabilir.
3. Ürünlerin Gerekliliğini Değerlendirmek: Belirlediğimiz ürünleri 1-10 arasında puanlayarak gerçekten gerekli olup olmadıklarını değerlendirmek. 7-10 arasında olan ürünler için şu an kullandığımız bir alternatif var mı diye sormak ve eğer varsa mevcut ürün kullanılamaz hale gelene kadar yeni ürünü almamak.
4. Çevre Dostu ve Sürdürülebilir Alternatifleri Araştırmak: Ürünlerin çevresel etkilerini göz önünde bulundurmak. Ekoloji dostu ve sürdürülebilir ürünleri tercih etmeye çalışabiliriz. Geri dönüştürülebilir ambalajları, doğa dostu üretim süreçlerini destekleyen markaları seçmek, kişisel çevresel etkimizi azaltmamıza yardımcı olabilir.
5. Yerel Küçük İşletmeleri Desteklemek: Büyük markalar yerine, yerel küçük işletmelerden alışveriş yapmaya çalışmak. Yerel üreticileri desteklemek, yerel ekonomiye katkıda bulunmanın yanı sıra, genellikle daha özgün ve sürdürülebilir ürünler bulmamıza da yardımcı olabilir.
6. Alışveriş Sürecini Planlamak: Tüm değerlendirmeleri yaptıktan sonra ürünü almamız gerektiğini düşünüyorsak, alışveriş sürecimizi planlamak. Bu, dikkatimizi sadece ihtiyacımız olan ürünü almamıza odaklar.
Sonuç olarak, bilinçli alışveriş yapmak, popüler ürünlerin baskısına karşı dirayetli durmak ve hem ekonomimize hem de çevreye daha duyarlı bir yaklaşım benimsemek için etkili bir stratejidir. Bu adımları izleyerek, sadece ihtiyacımız olan ürünleri alabilir ve atık üretimini azaltabiliriz.