­Çörek otunun sayısız faydaları

Müslüman Türk alimi İbn-i Sina, meşhur “Kanun Fi’t-Tıp”, "Hastalıkların Kanunu" kitabında çörek otunun metabolizmayı uyardığını, uyuşukluğu ve halsizliği engellediğini belirtmekte; yorgunluğu iyileştirme ve enerji geri kazanımı gibi çeşitli özelliklerine dikkat çekmekte. 

Eserde belirtildiğine göre çörek otu iltihaplı rahatsızlıklardan felce varana kadar çok çeşitli rahatsızlıklarda baş vurulan bir deva idi. Pek çok etkisinin yanı sıra ağrı kesici, ateş düşürücü, bulantı kesici, antibakteriyel, antiseptik, anne sütünü artırıcı, gaz giderici, idrar söktürücü, lokal anestezik, sindirimi kolaylaştırıcı, ishal kesici, bağışıklık sistemi destekleyici etkilerine yer verilmekte. 

Köklü maziye sahip çörek otunun Anadolu irfanının temsilcileri arasında da yaygın bir kullanım alanı söz konusu. Genellikle üzerinden bir yıl geçmemiş taze mahsül kavrulmamış çörek otu tohumları günlük bir çay kaşığı ölçüsünde balla karıştırılıp öğünlerle birlikte bir tatlı kaşığı miktarınca ağızda çiğneyerek tüketiliyor. Kimi yörede bir ölçek tam öğütülmemiş çörek otu ile üç ölçek baldan oluşan ve binlerce yıldır kendisinden şifa umulan karışıma verilen özel bir isim de var: Dusin.

Ballı çörek otu macunu, mide rahatsızlıklarında, baş ağrısında, kemik ve eklem ağrısı, çeşitli romatizma ve iltihap hastalıklarında ağrı kesici ve antienflamatuar olarak,

Kış mevsiminde nezle, grip, soğuk algınlığı, öksürük şikayetine karşı vücuda direnç kazandırmak için, astım, bronşit gibi rahatsızlıklarda nefes açmak üzere,

Sindirimi kolaylaştırmak, hazımsızlığı ve gaz sancılarını gidermek, dolaşımı canlandırmak için,

Anne sütünü artırıcı, tansiyonu düşürücü ve idrar söktürücü olarak kadim bilgi ve tecrübe ile kullanılıyor.

Çörek otu tohumlarından çıkartılan sabit yağ, saçı yenileyici ve onarıcı etkisiyle saç dökülmesi ve kepeğe karşı yıkamadan yarım saat önce sürülerek ve ovularak uygulanıyor. Yine cilt kuruluğu, cilt döküntüsü ve cilt iltihabı gibi rahatsızlıklarda, sivilce şikayetinde ezilen çörek otu bal ile karıştırılarak cilde maske gibi yayılıyor ve 20 dakika bekletildikten sonra yıkanıyor. Taze ezilmiş çörek otu, zeytinyağında birkaç gün bekletilerek evde yapılan merhemlere ekleniyor, yara iyileştirici etkisinden faydalanılıyor. 

Çörek otu geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarında da farklı kullanım şekilleriyle ön plana çıkıyor. Yeni mahsül çörek otu tohumları hergün sabah aç karna ezilerek yeniyor veya kahvaltıda 1 tatlı kaşığı miktarınca taze öğütülüp yoğurda karıştırılarak yahut ekmeğe sürülerek yeniyor.

Kan şekerini düşürmek, kolesterolü dengelemek, sindirimi kolaylaştırmak, gastrit, ülser gibi çeşitli iltihabik rahatsızlıklarda; sedef, egzama, vitiligo gibi cilt hastalıklarında tedaviye destek vermek üzere kullanılıyor. Yine cilt sağlığını korumak, cildi nemlendirmek üzere kaynar suya 1 çay kaşığı çörek otu eklenerek 5 dakika süreyle demlenen çayı düzenli içiliyor.

İştah kontrolüne, kilo vermeye, iltihapları azaltmaya, alerjik reaksiyonları önlemeye; mevsim geçişlerinde soğuk algınlıklarından korumaya yardımcı olması için her sabah aç karna bir tatlı kaşığı soğuk sıkım çörek otu yağı önerilebiliyor.

Astım, bronşit gibi rahatsızlıklarda nefes almayı rahatlatmaya, eklem iltihabında ağrıların azalmasına; düzenli kullanımda hastalıklara karşı vücut direncini artırmaya, stresi azaltmaya, kalp damar, karaciğer ve zihin sağlığını korumaya yardımcı olabileceği ifade ediliyor. Özellikle çörek otu ezmesinin bal ve propolisle karıştırılmasıyla elde edilen macunun dört mevsim bağışıklığı desteklediği düşünülüyor

Günümüzde çörek otu ürünleri ve kullanımı

Çörekotu günümüzde dünyanın dört bir yanında üretilebilen gözde bir bitki. 14 farklı çörek otu türü içinde timokinon gibi bileşenleri yönünden zengin olan türü sağlık açısından en faydalısı. Günümüzde çörek otundan elde edilen ürünler arasında çörek otu, çörek otu yağı, çörek otu yağı içeren kapsüller, çörek otu yağı içeren burun püskürtücüleri, çörek otu sabunları, çörek otu kremleri, ballı çörek otu macunları, çörek otu çayı yer almakta. Bu ürünlerin kimisi market ve aktarlarda satılmakta ve çeşni ve baharat olarak damak ve göz zevkimize hitap etmekte.

Diğer yandan sağlık açısından tercih edilecekse dikkat edilmesi gereken çeşitli maddeler bulunuyor:

· Bitki uzmanlarınca sağlık bileşenleri en zengin olan çörek otu türünün yetiştirilmesi,

· Tam olgunlaşma mevsiminde, taneler siyaha dönüp zarından dökülmeden hasadının yapılması,

· Tohumların kurutulmasının hemen ardından- soğuk sıkım ya da süper kritik gaz özütlemesi gibi ısıya maruz kalmadan sağlık bileşenlerini koruyan üretim teknolojilerinden biriyle- yağa işlenmesi,

· Çabuk bozulma eğiliminde olan doğal yağ içeriğini koruyan, aynı doz çörek otu yağı içeren kapsüllerle kaplanması

· Özütlenme sırasında etil alkol, kapsüllenme sırasında jelatin gibi helallik şüphesi uyandıran maddelere temas etmemesi önem arz ediyor.

Tüm bu koşullara dikkat edildiğini ortaya koyan çeşitli belge ve sertifikalar söz konusu. İyi üretim uygulamaları belgesi, Gıda mevzuatına uygunluk belgesi,  helal sertifikası, ayrıca ülkemizin yüksek kalitede yetiştirilen çörek otu mahsüllerini desteklemek üzere yerli üretim sertifikası aranabilir.

­DOSYA: Şifa kaynağı bir tohum, Çöre Otu