Bedenimizi oruç mevsimine nasıl hazırlayabiliriz?

Oruç ayı Ramazan-ı Şerif’e günler sayarken biyolojik ritmimizi bu mevsime uyarlamak için nelere dikkat edilmeli?

Sinirbilim uzmanı Psikolog Reyyan Uysal Kaba, akra.media takipçileri için orucun biyolojik ritim ve uyku sağlığına etkisini değerlendiriyor:

İnsan vücudu belirli bir biyolojik ritimle çalışmakta. Bu ritim kişiden kişiye birtakım farklılıklar gösterse de herkeste bazı ortak esaslara dayalı. Biyolojik ritmi oluşturan en önemli unsurlardan biri uyku-uyanıklık döngüsü, diğeri ise açlık-tokluk dengesi. Orucun, alışıldık açlık-tokluk dengesini değiştirirken uyku-uyanıklık düzenini de etkileyerek çeşitli biyolojik ve sosyal sonuçlar doğurduğu bir gerçek.

İnsan vücudu, 24 saatlik bir sirkadiyen döngüye sahip. Bu döngü genetik yatkınlıklar ve hormonların hakimiyetinde içsel bir saat ve güneş ışığı gibi belirli dış faktörlerin eşzamanlı etkisi ile belirleniyor.

Bir araştırmada uyku süresi ve kalitesi kontrol edildiğinde katılımcıların günlük enerjileri, odaklanma becerileri ve duygusal dengeliliklerinin oruçluyken daha yüksek olduğu gösterilmiş.

Öyleyse oruç tutmanın metabolizma, biyolojik saat ve uyku düzenimize olumlu etkiler sunabilmesi için şu hususlara dikkat edebiliriz:

1. Ramazan ayında 30 gün boyunca aralıksız oruç tutmaya başlamadan evvel tek tek ve ardışık oruçlar ile vücudu oruca hazırlamak.

2. Oruçluyken beslenme düzenini doğru şekilde sağlamak, iftarda hafif yiyecekler tercih etmek ve yemeğin ardından hemen uyumak yerine uykuya geçiş için birkaç saat ayırmak

3. İçinde bulunduğumuz hazırlık döneminde gerek oruçluyken gerek değilken;

· Akşam yemeği saatini, akşam güneşin batış saatine/güneş ışığı alımının sona erdiği saate yani akşam ezanı vaktine denk getirmeye çalışmak,

· Uykuya geçiş saatini çok geciktirmemek

· Teheccüd/sahur vaktinde uyanarak bir miktar uyanık kalmak

· Sahurda hafif bir yemek yemek, böylece kan şekeri ve diğer metabolik faktörlerin olumsuz etkilenmesini önlemek

· Mümkünse öğle vakti kısa bir uyku uyumaya; kaylûle yapmaya kendimizi alıştırmak

4. Çay-kahve gibi kafein içeren içecekleri yatma vaktine yakın tüketmemek

Zira bir miktar kafein alımı metabolik ve zihinsel açıdan faydalı olsa da uykuya geçişi sağlayan ileticilerin etkinliğini baskılıyor.

5. Gece uykusunun kalitesini arttırmak ve gündüz uykululuğunu azaltmak için:

· uykuya geçişten en az bir saat önce ekran kullanıma son vermek, 

· uykumuz gelince yatma hazırlığı yaparak vakit kaybetmeden uykuya geçmek

Böylece oruç tutarken metabolik ihtiyaçlarımızı dikkate alıp beslenme ve uykumuzu düzenlediğimiz takdirde hem açılığın muhtemel olumsuz etkilerini bertaraf edebilir, hem de olumlu fizyolojik ve bilişsel etkilerle orucun bereketini deneyimleyebiliriz.

© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.