Cuma gününün önemi nedir? Cuma gününü en güzel şekilde idrak etmek için neler yapılmalıdır? Cuma günü hangi surelerin ve zikirlerin okunması güzeldir?
İslam'da bazı vakitlerin diğer vakitlere nazaran üstünlüğü vardır. Örneğin Ramazan ayı diğer aylardan, Kadir gecesi bin aydan daha hayırlı kılınmıştır. Allah CC şerefli kıldığı muhtelif zamanları, Kur'an-ı Kerim ve Peygamber Efendimiz (SAS.) aracılığıyla bildirmiş; Efendimiz (SAS.) bu vakitlere mahsus davranış ve ibadetlere dikkat çekmiştir.
Bu münhasır vakitlerden, her hafta idrak edilen Cuma günü, inananların yenilenmesine ve toplanmasına vesile olan bir bayram günüdür.
“Cuma” kelimesinin anlamı
"Cuma" kelimesi Arapça'da “toplamak, bir araya getirmek” anlamındaki "cem‘" kökünden gelir. Bu günü üstün kılan sebeplerden birisi de bu günün müslümanların toplanma günü olmasıdır. Müslümanlar bir araya gelerek kardeşlik bağlarını kuvvetlendirirler.
Cuma gününün önemi ile ilgili Ayet-i Kerime
Cuma günü ve Cuma namazından Kur'an-ı Kerim'de aynı ismi alan surede şöyle buyrulur:
Ey iman edenler! Cuma günü (ezanla) namaz için çağrıldığınız zaman, derhal Allah’ın zikrine gidin. Alışverişi (işi gücü) bırakın. Eğer bilirseniz, bu sizin için daha hayırlıdır. (Elbette bunun aksi hayırlı değildir.) O namaz kılınınca da yeryüzüne dağılın ve Allah’ın lütfundan (nasibinizi) arayın. Allah’ı çok zikredin ki (dünya ve âhirette) umduğunuza kavuşasınız (kurtuluşa eresiniz). (Cuma, 9-10)
Cuma gününün önemi ile ilgili hadis-i şerifler
Hz. Peygamber Efendimiz (SAS.) Cuma günü hakkında şöyle buyurmuştur:
“Cuma günü günlerin efendisi ve Allah katında da en mühim olanıdır. O, Kurban ve Ramazan bayramı günlerinden daha mühimdir. Cuma gününde şu meziyetler vardır:
Allah (C.C.) , Âdem’i o günde yarattı.
Allah(C.C.), Âdem’i yeryüzüne o günde indirdi.
O günde öyle bir an vardır ki kul haram bir şey istememek kaydıyla Allah’tan ne isterse mutlaka Allah verecektir.
Kıyamet o günde kopacaktır.
Yüce makâma erişen melekler, gök, yer, rüzgârlar, dağlar ve deniz cuma günü (heybeti)nden korkarlar.” (İbn-i Mace, Ahmed b. Hanbel, Taberani)
“Beş vakit namaz ve bir sonraki cumaya kadar Cuma namazı, büyük günahlar işlenmediği sürece aralarındaki günahları affettirir.” (Müslim, Tirmizi, İbn-i Mace, Ahmed b. Hanbel)
“Cuma gününde öyle bir an vardır ki şayet bir müslüman namaz kılarken o vakte rastlar da Allah’tan bir şey isterse, Allah ona dileğini mutlaka verir.” buyurdu ve elleriyle onun çok az olduğunu işaret etti. (Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İbn-i Mace)
"Ebu Hureyre (radiyallâhu anh) şöyle dedi: "Resûlüllah (sallallâhu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: "Sizden hiç kimse Cuma günü oruç tutmasın! Ancak Cuma’dan bir gün önce veya bir gün sonra oruç tutarsa bu müstesnadır." (Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İbni Mace)
Cuma günü yapılması faziletli olan davranışlar
Peygamberimiz (SAS)'in bu güne özel yaptığı ve tavsiye ettiği işleri; Hocamız, Gönül Dostumuz, Mürebbi'miz Mahmud Es'ad Coşan, bir Cuma sohbetinde şöyle ifade etmektedir:
"Cuma günü yapılan iyiliklerin neler olduğunu biraz düşünelim. Tabi hadîs-i şerîflerle ilgili olarak düşüneceğiz, konuşacağız. Ben şahsen üniversite profesörü, ilâhiyat profesörü olduğum halde kendi fikrimi söylemekten şiddetle kaçınıyorum. İstiyorum ki bütün sözler Kur’ân-ı Kerîm’den âyet olsun, Peygamber Efendimiz’in mübarek hadîs-i şerîflerinden birer cümle olsun. Ben şahsen bir şey söylemeyeyim, Kur’ân-ı Kerîm’in tercümanı ve nakledicisi olayım, Peygamber Efendimiz’in hadîs-i şerîflerinin anlatıcısı olayım istiyorum.
Cuma günü güzel işlerden bazıları neler olabilir?
Cuma gününe özel temizlenmek
Banyoya girmek; "Cuma abdesti almaya niyet ettim." diyerek güzelce tepeden tırnağa tertemiz yıkanmak. Yağlar gidecek, ter kokuları gidecek; tertemiz yıkanacak. Sonra kullanılan güzel sabunlar saçlarında, vücudunda güzel hoş kokular meydana getirecek. Saçları yapış yapış değil, kazık gibi değil, ipek gibi olacak. Oraya salladığı zaman bu tarafa sallanacak, bu tarafa döndüğü zaman o tarafa sallanacak. Tertemiz ve güzel olacak. Tırnak kesmek, dişleri misvaklamak... Bunlar yüzyıllardan beri müslümanların uyguladığı temizlikle ilgili güzel şeyler. Ağzın temizliği, vücudun temizliği, koltuk altlarının temizliği, parmakların, tırnakların temizliği... Ne kadar güzel!
Peki, cuma günü bir insan bu temizliği yaparsa ne sevap kazanıyor?
Yedi günlük geçmiş günahı affediliyor, üç gün ziyadesiyle on gün ediyor; on günlük günahı siliniyor. Her cuma böyle abdest aldığı zaman günahları siliniyor, tertemiz oluyor. Ne kadar güzel!
Cuma namazına erken gitmek
Cuma namazına ilk gidene "Deve kurban etmiş." gibi sevap veriliyor. Yedi kurban kadar. Sonra bir kurbana iniyor. Sonra daha az, sonra daha az. Artık imam hutbeye çıkıp konuşmaya geçtiği zaman melekler de onu dinleyecekleri için camiye gelenlerin ismini yazan defterler artık kapanıyor, geç kalınmış oluyor. Erken gitmek ve Cuma hutbesini dinlemek lazım.
Kehf suresi okumak
Cuma günü Kehf suresini okumaın 10 günlük günahların affına vesile olacağı bildiriliyor.
Peygamber Efendimiz'e (SAS.) salat-ü selam getirmek
Peygamber Efendimiz'in, kendisine salât u selâm edenin ismini yanındaki mânevî bir sayfaya, nurlu bir sayfaya yazdığını hadîs-i şerîfler bildiriyor. Mesela Efendimiz SAS şöyle müjdeliyor: 'Kıyamet günü bana insanların en yakını, bana en çok salavât okuyandır.' (Tirmizi)
'Her kim benim üzerime salavat getirirse, Allah bu yüzden ona on misli mağfiret eder.'(Ebu Davud)
Allah'ı anmak
Cuma günü 100 salavat-ı şerife okumalı. Sonra, mübarek kelimeleri ihtiva eden ibareleri yüz defa söylemek. Mesela, şunlar hadis-i şeriflerde tavsiye edilen zikirler:
*Sübhâna’llâhi ve’l-hamdü li’llâhi ve lâ ilâhe illallâhu vallâhu ekber ve lâ havle ve lâ kuvvete illâ bi’llâhi’l-aliyyi’l-azîm.
*Sübhânallâhi ve bi-hamdihî sübhânallâhi’l-azîm- ve bihamdihî estağfirullâh.
*Hasbüna’llâhu ve ni’mel-vekîl.
*Allâhümme’rham ümmete Muhammedin rahmeten âmmeh.
*Estağfirullâh el-azîm ve etûbu ileyh.
Kabir ziyareti yapmak
Kişinin geçmişlerinin annesinin, babasının, dedelerinin, akrabasının, hocalarının, sevdiklerinin kabrini ziyaret etmesi çok güzel olur. Ziyaret edemezse uzaktan Yâsîn, Tebâreke ve çeşitli sûreler okuması, hatim indirip sevabını onlara bağışlaması güzel olur.
Hasta ziyareti yapmak
Cuma günü hasta ziyareti son derece sevaptır. Hastalar hastanelerde boynu bükük, dertleriyle mücadele ediyorlar, dertleşiyorlar. Bir müslüman gidip onları ziyaret ettiği zaman gönülleri hoş oluyor. Gönül yapmak da Kâbe’yi yapmak gibi, tamir etmek gibi, imar etmek gibi sevaplı oluyor.
Sadaka vermek
Fakir, yoksul insanlar var. Onlardan bildiklerimize yardım edeceğiz. Tanıdıklara, yakın çevreden başlayarak bildiği insanlara hayır ve sadaka yapmak. Akrabaya sıla-i rahim yapmak; hem ziyaret etmek hem de ihtiyacı varsa onun ihtiyaçlarını görmek Cuma günü yapılacak güzel işlerden.
Bu bilgiler ışığında, Cuma günlerinin haftanın en özel günü olduğu, Müslümanların bugüne bayram günleri gibi özel ihtimam göstermesi gerektiği daha iyi anlaşılıyor. Cuma günü selam vermeyi ve gülümsemeyi artırmak; hediye ve ikramlarda bulunmak etrafımıza da o bu günün farklı olduğunu hissettirmeye vesile olacak kolay adımlardır.
Her Cuma bu tavsiyeleri uygulamaya hemen, şimdi niyet edilebilir.
© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.