Oruç, insana kendisini değerlendirme imkânı verir; ancak Allah’ın mutlak hükümranlığına gösterdiği teslimiyetle değerli bir varlık sayılabileceği bilincini kazandırır.
Kişinin sahip olduğu ruhî ve bedenî donanımları insana yaraşır bir biçimde hem dengeli hem de verimli kullanabilmesi için akıl ile ruhun bedene ait dünyevi arzuların güdümünden kurtarılması hayatî bir önem taşır.
Zira insanın karşılaştığı maddî ve mânevî sıkıntıların çoğu mideye bağlı isteklerin ve nefsin isteklerinin aşırılığını önleyememekten kaynaklanır. Bu isteklerin dengede tutulabilmesi ve taşkınlık eğilimi gösterdiğinde frenlenebilmesi için bilinçaltının sürekli biçimde denetlenmesi gerekir. Bu ise ancak ciddi bir irade eğitimiyle mümkün olur.
Oruç bu eğitimin sıkı bir disiplin içinde yürütülebilmesi için çok uygun bir psikolojik ortam meydana getirir.
Oruç, kişinin yanlış isteklerini kırar; bireyin sahip olduğu bedenî ve ruhî potansiyeli hem kendisine hem de başkalarına yararlı işlerde değerlendirmesini sağlar.
Dr. Hamdi Kızıler, orucun hayatımıza kattığı değerleri şöyle anlatıyor:
“Nefis terbiyesi için özel bir iklim oluşturan oruç sayesinde insan ruhen yücelir. Kişi, oruç vesilesiyle yüksek ahlâkî erdemlerle bezenir, yıllık bir muhasebeyle kendisine verilen ömrü nasıl geçirdiği hakkında dürüst bir değerlendirme yapma fırsatı bulur.
Bir yandan sahip olduğu nimetlerin büyüklüğünü daha iyi idrak ederken öte yandan mahrumiyet içinde olanların halini düşünüp onları anlama fırsatı bulur ve toplum içinde kendisine düşen görevlerin farkına varır.
Bütün bir günü aç ve susuz geçiren kişi iftar vakti yaklaşırken fakir bile olsa sahip olduğu nimetleri daha iyi farkeder, zengin ise kullanılamayan imkânların gerçekte bir güç ve övünç kaynağı olmadığını, neticede kendisinin de her an elindeki imkânlardan mahrum kalabilecek âciz bir varlık olduğunu daha iyi anlar.
Oruç kuvvetli bir sorumluluk bilinci kazandırdığından insanın Allah’a, kendisine, ailesine, içinde yaşadığı topluma, başka insanlara, çevreye, evrendeki bütün canlı ve cansızlara karşı sorumlu bir varlık olduğunu kavramasına yardımcı olur.
Böylece bireysel gibi görünen bu ibadetin sosyal yönü ve etkileri doğal bir süreç içinde güçlü bir biçimde kendini gösterir.”
Oruç ibadeti ile sağlanan ruhsal gelişimler nelerdir?
🔘 Oruç, müminleri sabra ve şükretmeye alıştırır.
🔘 Oruç, şefkat ve merhamet duygularını geliştirir.
🔘 Oruç, mü’mine Allah Teâlâ’nın rahmet ve mağfiretini kazandırarak hem dünya hem âhiret mutluluğu sağlar.
🔘 Oruç, günahları bağışlatır.
🔘 Oruç, akıl ve zekâyı güçlendirir. İnsanın iradesini kuvvetlendirir.
🔘 Oruç, Müslüman birey için manevi bir eğitim gibidir, sosyal hayattaki dengeyi sağlar.
🔘 Oruç, ahlâkı güzelleştirir.
🔘 Oruç, insana kendini denetleme imkânı sağlar.
🔘 Oruç, kötü alışkanlıkların terk edilmesini kolaylaştırır.
🔘 Oruç, ruhî melekeleri geliştirir, manevî birlik temin eder.
🔘 Oruç, önce bedeni terbiye eder, sonra da nefsi ve ruhu terbiye eder.
🔘 Oruç, insanın vücuduyla birlikte düşünce ve his dünyasına da büyük bir hassasiyet kazandırır.
🔘 Oruç, insanı disiplinli yapar, insana görevine bağlı olmayı öğretir, psikolojisini düzeltir, stresli olmaktan uzak tutar.
© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.