Singapur’da itikaf günlerine özgü ulvi bir gelenek

Allah-u Tealâ’ya yaklaşmaya vesile nafile namazlardan biri olan gece namazları, Singapur’da Ramazan ayının “son on” gününe özel olarak camilerde eda ediliyor.

Türkçesi "Gece namazı" olan kavram, Singapur’da, Arapça'dan Malayca'ya birleşik kelime halinde yerleşmiş adıyla "Qiyamulail" adıyla biliniyor ve uygulanıyor. Camilerde her yaştan insan için itikaf bölümleri de hazır bulunduruluyor. Kadir gecesi namı diğer ‘Nuzul Quran’ iştiyakle bekleniyor.

5.8 milyonluk nüfusunun %15’i Müslümanlardan oluşan Singapur’da 80 civarında cami bulunuyor. 1445 Ramazan ayında bu camilerin 69 tanesi Kıyam-ul leyl hizmeti sunmakta. Bazı camilerde on gün boyunca, bazılarında tek gecelerde, bazılarında ise yalnızca 27. Gece "Qiyamulail" eda edilmekte. Bazı mahallelerde ise yerel tabirle `Nuzul Quran` ismi verilen, Kuran-ı Kerim’in toplu halde dünya semasına indirildiği Kadir gecesine (Duhan Suresi, 3) rastlamak umulan 27. Gece hem itikaf hem toplu gece namazı için kapılarını açan camiler dolup taşıyor. Her camide farklı saatlerde, kiminde cemaatle kiminde ferdi olarak kılınıyor.

Kıyam-ul leyl, ismini namazın kıyam rüknünden alan, birkaç rekatlık bir namaz. Peygamber Efendimizin (SAS.) sünneti seniyyesinde yer alan bir ibadet şekli. Bu namazın vakti ise gecenin yatsı namazının sonrasında imsak vaktinin öncesinde yer alan kısım. Yatsı namazını kıldıktan sonra uyumadan kılınan teravih de, bir miktar uyuyup uyandıktan sonra kılınan teheccüd de birer "kıyamul leyl".

Bu namaz iki rekat olarak da kılınabiliyor. Peygamber Efendimizin (SAS.) ise toplam 11 rekat kıldığı rivayet ediliyor. (Buhârî, Teheccüd, Terâvih, Menâkıb; Müslim, Müsâfirîn)

Singapur camilerinde "kıyamul leyl" her biri iki rekatlık bölümler halinde sırasıyla "tevbe, hacet, teheccüd, vitr" namazlarına niyet edilerek toplam 11 rekat halinde kılınıyor. Namazın ardından dua edilerek tevbe istiğfar getiriliyor.

Ramazan ayında teravih ve gece namazlarının arasında en çok tercih edilen dua Hz. Aişe (RA) Validemiz’den rivayet edilen şu dua: “Ey Allah'ın Resulü! Kadir gecesinin hangi gece olduğunu bilecek olursam, o gece nasıl dua edeyim? diye sordum. "Allahım! Sen çok affedicisin, affetmeyi seversin. Beni bağışla! diye dua et" buyurdu. (Tirmizî, Daavât 84. İbni Mâce, Dua 5)

Ramazan ayının son günündeki itikaf günlerine özel olarak organize edilen camilerde cemaatle gece namazı kılma uygulamasına, çoğu Malay asıllı Singapur müslümanlarının teveccühü büyük. Gece saatlerinde camiler loş ışıklarla aydınlatılıyor. Uygulamaya katılan bütün camilerde hanımlara özel gece namazı bölümleri de bulunuyor. Bilhassa Ramazan ayının son on gününde Kadir gecesine denk gelme ümidiyle gece namazına katılım da artıyor.

İtikaf ibadetine de yörede büyük ihtimam gösterilmekte. Zira Ramazan ayının son on gününde niyetlenilen itikaf, Peygamber Efendimiz (SAS)’in terk etmediği sünnetlerden. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, II, 67, 129). Ayrıca kazancı bereketli bir ibadet: “İtikafa giren kimse, günahlardan uzak kalır ve kendisine (hayatın içinde) tüm iyilikleri yapan kimse gibi iyilikler yazılır.” (İbn Mâce, Sıyâm, 67)  Bu müjdelere erebilmek ümidiyle mesaisini ayarlayabilen ülke sakinleri bir ila on gün itikafa giriyor; genellikle haftasonları çoluk çocuk maaile iştirak edilen gece namazlarıyla camiler şenleniyor. Camilerin giriş bölümlerinde itikafa bir saatlik de olsa niyet edilerek nafile ibadet eda edilebileceği hadîsi şerif levhalarıyla yıl boyu sakinlere hatırlatılıyor.

Belirli camilerde her yaştan beyler için caminin merkez bölümünde, hanımlar içinse ayrı bölümlerde itikaf ibadeti ifa edilebiliyor. Zira yöre geleneğinde itikaf ancak mescitlerde yapılan kıymetli bir sünnet. (Müslim, İ‘tikâf, 5-6,1172) Hakeza hanımlarının da genelde Resûl-i Ekrem (SAS) ile birlikte itikâf yaptığını nakledilmekte. (Buhârî, “İ‘tikâf”, 3; Müslim, “Hayz”, 6; Tirmizî, “Savm”, 80)

Camilerde toplu halde kılınan gece namazının ardından kurulan sofralarda toplu halde sahur yapılıyor. Yörenin Ramazan geleneği olan paketli bubur ikramlarının sahur vaktinde de devam ettiğini görmek mümkün. Ülke genelinde hangi vakitlerde Kıyamul Leyl kılındığı ve hangi camilerin beylere ve hanımlara itikaf hizmeti verdiği ilgili internet sitesinden öğrenilebiliyor. Yoğunluk yaşanan bazı kadim camiler için yer ayırtmak bile söz konusu.

Gece namazının faziletleri

Mü’minler, bu namaz ile şu ayet-i kerimeye kulak veriyor ve Peygamber Efendimizin (SAS.) şu müjdelerine nail olmayı umuyor:

(O takvâ sahipleri:) “Ey Rabbimiz! Biz gerçekten iman ettik, artık bizim günahlarımızı bağışla ve bizi ateşin azabından koru.” deyip sabredenler, (imanlarında, söz, niyet ve işlerinde) doğruluk gösterenler, (Allah’a) itaat ederek boyun eğenler, infak eden (O’nun rızası için mallarını sarf eden)ler ve seher vakitlerinde (dua edip) mağfiret dileyenlerdir.  (Ali İmran 3:16-17)

"Kim ramazanın faziletine inanarak ve sevabını Allah'tan bekleyerek gece namazını kılarsa, geçmiş günahları bağışlanır." (Buhari, İman. Müslim, Müsâfirîn)

“Allah Teâlâ’nın kuluna en yakın olduğu zaman gecenin son saatleridir. Yapabiliyorsan o saatte Allah’ı zikredenlerden ol!” (Tirmizî, Daavât; Nesâî, Mevâkît ) Seher vakti Cenâb-ı Mevlâ “Bana dua eden yok mu, duasını kabul edeyim; benden bir dilekte bulunan yok mu, dileğini kabul edeyim” buyurur. (Buhârî, Teheccüd; Müslim, Müsâfirîn )

“Geceleyin öyle bir zaman vardır ki, müslüman bir kimse o zamana rastlayıp Allah’tan dünya ve âhirete dair hayırlı bir şey dilerse, Allah ona dilediğini verir. Bu her gece böyledir”  (Müslim, Müsâfirîn)

“Ramazandan sonra en faziletli oruç, Allah’ın ayı olan muharremde tutulan oruçtur. Farz namazlardan sonra en faziletli namaz da gece namazıdır.” (Müslim, Sıyâm)

© İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.