Teravih namazı, Ramazan ayına mahsus olarak, bu ay boyunca yatsı namazlarından sonra kılınan nafile bir namazdır.
Arapça olan teravih kelimesi, "rahatlatmak, dinlendirmek" anlamlarına gelen "terviha" kelimesinin çoğuludur. İki yahut dört rekatta bir selam verilerek bu aralarda biraz dinlenildiğinden bu ismi almıştır.
Peygamber Efendimiz’in (SAS) bu namazı hem ashabıyla cemaat olarak hem de ferdi olarak kıldığı kaynaklarda yer almaktadır. Teravih namazının bu sebeple erkek ve kadınlar için sünnet-i müekkededir.
Teravih namazı nasıl kılınır?
Teravih namazı, Ramazan ayında, yatsı namazının son sünnetinin ardından iki rekatte ya da dört rekatte selam verilerek kılınan toplamda yirmi rekatlik bir namazdır. Yatsı namazından önce kılınması uygun görülmemiştir. Vitir namazı ise, teravih namazından sonra kılınır. Teravih, hem cemaatle hem de bireysel olarak kılınabilir.
Cemaatle kılınacağı zaman;
Yatsı namazının ilk sünneti (ferdi), sonra farzı (cemaatle) ve sonra (yine bireysel olarak) son sünneti kılınır.
Ardından "niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya, uydum imama" şeklinde niyet edilerek cemaatle teravih namazına başlanır.
Eğer iki rekatta bir selam verilerek eda edilecekse ikinci rekatın sonunda tahiyyat – salli-barik ve rabbena duaları okunarak selam verilir.
Eğer dörder rekatta bir selam verilecekse, ikinci rekatin sonundaki oturuşta sadece tahiyyat ve selli-barik duaları okunur ve üçüncü rekate başlarken subhaneke duası okunur.
Selamların arasında salat-ı ümmiye gibi salavat-ı şeriflerin okunması güzeldir.
Son olarak, vitir namazı da cemaatle beraber kılınır.
Ferdi olarak kılınacağı zaman:
Yatsı namazının ilk sünneti, farzı ve son sünneti kılınır.
"Niyet ettim teravih namazı kılmaya" şeklinde niyet edilir ve tekbir ile başlanır.
İkişer rekatte selam verilecekse;
Birinci rekatte sırasıyla Subhaneke, besmele ile Fatiha ve zammı sure ya da zammı sure yerine geçecek miktarda Kur'an-ı Kerim okunur.
Rüku ve secde edilir.
İkinci rekatte besmele ile Fatiha ve zammı sure okunur ardından rüku ve secde yapılır.
Son oturuşta tahiyyat, salli-barik ve rabbena duaları okunarak selam verilir.
Dörder rekatte selam verilerek kılınacaksa;
İkinci rekatin oturuşunda sadece tahiyyat ve salli-barik duaları okuanarak kalkılır.
Subhaneke duası ile üçüncü rekate başlanır.
Besmele ile fatiha ve zammı sure okunur.
Rüku ve secde yapılır.
Dördüncü rekatte besmele ile fatiha ve zammı sure okunur.
Rüku ve secde yapılır ve son oturuşta tahiyyat – salli-barik ve rabbena duaları okunarak selam verilir.
Teravih namazının ardınan vitir namazı kılınır. Hasta, yorgun ya da mazereti olan kişilerin yirmi rekatin tamamını kılmakta zorlanırlarsa sekiz rekat olarak kılabililecekleri de kaynaklarda bildirilmiştir.
Teravih namazının faziletleri nelerdir?
Peygamber Efendimiz (SAS) şöyle buyurmuştur: “Ramazan orucu farz, teravih sünnettir. Bu ayda oruç tutup, gecelerini de ibadetle geçirenin günahları affolunur.” (Nesai)
Bir başka hadis-i şerifte ise “Kim inanarak ve sevabını Allah’tan bekleyerek Ramazan namazını (Teravih) kılarsa, onun geçmiş günahları bağışlanır.” (Buhârî, Salâtü’t-Teravih, 1; Müslim, Salâtü’l-Müsâfirîn, 173) buyrularak teravih namazı teşvik edilmiştir.
Böylece, her anlamda Müslümanlar için bir yenilenme vesilesi olan Ramazan ayında, teravih namazı kişinin geçmiş günahlarının affedilmesine vesile olurken, iftarda yenilen yemeklerin sindirimi için de fayda sağlıyor.
Çocuklarla ve ailece Teravih Namazı
Yine çocuklara namaz sevgisini aşılamanın da en güzel yollarından biri olarak teravih namazı, çok yönlü fayda sağlıyor.
Hocamız, Gönül Dostumuz, Mürebbi'miz Mahmud Es'ad Coşan, Ramazan'da Aile Hayatı ve Çocuk Terbiyesi başlıklı yazısında bu hususu şu latif ifadelerle anlatır:
"Çocuklarınıza özel itina gösteriniz; onları tatlılıkla, öpücüklerle sahura muhakkak kaldırınız; onlar kız ise güzel oyalı namaz başörtüleri, erkekse işlemeli alımlı takkeler, sevimli değerli tesbihler, özel seccadeler tahsis ediniz, sizin” deyiniz, güzel ve temiz, pak giydiriniz, tarayıp donatınız, ta ki şahsiyetleri o yolda gelişsin. Küçücük avuçlarını açıp masum masum dua etmelerini öğretiniz. Ailece hanım, bey, çocuklar beraberce camiye gidiniz. Çocuklarınızı mutlaka sabah namazlarına götürünüz, mukabele dinletiniz. Uyku ve istirahatlerini gündüzün müsait zamanlarında sağlarsınız. Uyku bahanesiyle ibadetlerden geri kalmalarına fırsat vermeyiniz, onları küçükken ters alışkanlıklara kendi ellerinizle itmeyiniz. Vaazlara, cumalara götürünüz; daha sonra da ne aldığını, hatırında ne kaldığını sorup kontrol ediniz. Kur’ân-ı Kerîm öğretiniz, hatim indirttiriniz.
Bütün bunları yaparken de hediyelerle, güleç yüzle yaptırınız. Sevdirerek, özendirerek yapmasını sağlayınız. Çikolataları, şekerleri, balonları, oyuncakları, meyveleri, mükâfatları devreye sokunuz. Ta ki ruhları, hafızaları en tatlı Ramazan hatıralarıyla dolsun, dimağları Hakk'a kulluk etmenin derunî lezzetine alışsın. "